Het zonnestelsel - Wetenschapsforum

De geboorte van ons zonnestelsel
Ongeveer 5 miljard jaar geleden dreef er in het sterrenstelsel dat we de
Melkweg een enorme gaswolk, die voor een heel groot deel uit waterstof
bestond, en voor een klein deel uit andere elementen. Die gaswolk was
waarschijnlijk het gevolg van een ontplofte oudere ster.
Zoals je weet trekken dingen met massa
elkaar aan, en dat begon ook met die gaswolk
te gebeuren. Steeds meer gasdeeltjes
bewogen naar het midden van de wolk.
Hierbij ging de hele wolk draaien.
Een draaikolk in de
gootsteen doet dat
ook, en de wolken in
een lagedrukgebied
op aarde
Wet van behoud van energie
Net als bij iets dat op Aarde gaat vallen, valt,
geldt ook in een samentrekkende gaswolk dat
1) hoogte-energie wordt omgezet in ..............energie,
Daarbij gaat geen energie verloren. De gasdeeltjes vlogen dus met grote
snelheid naar het centrum van de wolk. Eenmaal in het centrum
aangekomen kwamen ze dicht op elkaar te zitten, wreven ze heel sterk
langs elkaar en konden ze niet verder. Geen hoogte-energie meer, en
ook geen bewegingsenergie. Maar, energie gaat niet verloren.
2) Al die energie werd omgezet in ..............energie (denk aan
remschijven).
De Zon
In het midden ontstond dus een gloeiend hete bol met gas, en al die
gasmoleculen die naar het midden willen oefenen ook een enorme druk
op elkaar uit.
http://nl.wikipedia.org/wiki/Zon
3) Zoek in de tabel in de link de temperatuur en de druk in het centrum
van de zon:
temperatuur: .................miljoen K
druk: ................. Pa . Reken om in atmosfeer .............................atm
(100 000 Pa is ongeveer 1 atmosfeer, de gemiddelde luchtdruk op Aarde)
Bij die enorme druk en temperatuur worden de kernen van
waterstofatomen zo hard tegen elkaar geduwd dat ze soms wel eens
samensmelten tot een nieuwe en grotere atoomkern, Helium.
Samensmelten noemen we ook wel fuseren (bijvoorbeeld van twee
kleine bedrijven die fuseren tot een groter bedrijf). Dat samensmelten
van atoomkernen heet dus KERNFUSIE.
Hierbij komen grote hoeveelheden energie vrij. Het centrum van de
gaswolk werd dus nóg heter.
4) wat doet een stof die heel heet wordt (denk aan een gloeilamp)
Die gaat str........
Dus:
5) warmte-energie wordt ...............-energie
(BANAS-tekstboek blz 56 bovenaan)
Een ster was geboren. Onze Zon.
Een ster zendt zo allerlei elektromagnetische straling uit, infrarood,
zichtbaar licht, ultraviolet , maar ook röntgenstraling en zelfs stukjes van
atomen, de zogenaamde “zonnewind”.
Aarde wordt ook
gebombardeerd door
de zonnewind.
Door ons magnetisch
veld worden die
deeltjes afgeleid naar
de noordpool, en
komen daar onze
atmosfeer binnen.
foto van de Aurora in Alaska
Daar veroorzaken ze
het “Poollicht”.
Alle miljarden sterren in het heelal zijn net zo ontstaan als onze Zon.
Elke dag komen er nieuwe bij en doven er ook weer uit.
Onze Zon is zo ongeveer 5 miljard jaar geleden begonnen met schijnen.
Over nog eens ongeveer 5 miljard jaar zal de waterstof in het centrum
van de Zon voor een groot deel op zijn. Onze ster wordt dan eerst nog
even een Rode Reus (veel groter maar ook veel minder heet), en daarna
een Witte Dwerg (een klein heet nagloeiend sterretje).
Hieronder zie je de verwachte levensloop van de zon. Door te kijken naar
andere sterren, en door te rekenen aan kernfusieprocessen kunnen we
wel ongeveer voorspellen hoe dat zal verlopen:
De planeten
Niet alle stof en gas uit de gaswolk kwam in
de zon terecht. Sommige deeltjes draaiden op
den duur zó snel om het midden van de wolk
heen dat ze net als in een centrifuge naar
buiten geslingerd werden.
Daar waar dat naar buiten slingeren even
sterk was als de aantrekkingskracht van de
beginnende Zon kwam dat materiaal in een
baan om de Zon terecht.
Zo ongeveer als een steen die je aan een
touwtje rond je zwiert.
Maar in plaats van de spankracht van het
touw is het dan de zwaartekracht die de
“steen” in zijn baan houdt.
Al dat spul draaide rond, trok elkaar ook aan met zwaartekracht, botste
onderweg op elkaar en klonterde meer en meer samen. Zo ontstonden
de planeten, in banen rond de zon, en, door de draaiing van de gaswolk,
ook allemaal bijna in hetzelfde vlak. Alleen Pluto is wat dat betreft een
buitenbeentje. We weten trouwens niet zeker of Pluto wel uit onze
zonnewolk afkomstig is. Misschien komt Pluto wel uit een ander
zonnestelsel en is ze daaruit weggeschoten en door onze zon
“gevangen”.