Vaderschaps- en verwantschapsonderzoek

Vaderschaps- en verwantschapsonderzoek
Wil je weten of een familielid ook biologisch gezien familie van je is? ­
Dan kun je dat laten onderzoeken. In dit infoblad lees je hier meer over.
Wie is de vader?
Soms weet je niet zeker of je vader ook je bio-
Het is makkelijker om dit soort onderzoek te
logische vader is. Omdat je niet op je broers of
doen bij iemand die dichtbij je staat, zoals een
zussen lijkt. Of omdat er verhalen in de familie
vader of zoon. Het onderzoek wordt moeilijker
rond gaan. Of omdat je een onverwachte bloed-
naarmate iemand verder van je af staat, zoals
groep hebt. Soms weet een vader niet of zijn
een kleinkind of een neef. Er moeten dan meer
kind wel zijn biologische kind is. Je kunt je ook
familieleden mee willen werken aan het onder-
afvragen of een ander familielid zoals je broer of
zoek, omdat de onderzoekers dan genoeg infor-
je kleinkind biologisch gezien familie van je is.
matie kunnen verzamelen.
Bloedverwanten
DNA-profiel
Mensen die familie van elkaar zijn noemen we
Bij een verwantschapstest kijkt men naar het
bloedverwanten. Bloedverwantschap is de relatie
DNA. DNA zit in alle lichaamscellen. Het bevat de
tussen twee familieleden. Als we spreken van
code voor al onze erfelijke eigenschappen. ­
een kind en zijn biologische vader, bedoelen we
Je DNA erf je van je vader en moeder. Een groot
dat ze bloedverwanten van elkaar zijn. Als het
deel van het DNA is bij alle mensen hetzelfde.
kind niet door de man verwerkt is, zijn ze geen
Maar sommige stukken verschillen van persoon
bloedverwanten. Biologische verwantschap kan
tot persoon. Deze verschillen w
­ orden “DNA-po-
je vaststellen met DNA-onderzoek. Onder ‘Ver-
lymorfismen” genoemd. Met deze DNA-polymor-
wijzingen’ staan adressen van organisaties die
fismen kan per persoon een eigen DNA-profiel
DNA-onderzoek doen. worden vastgesteld. Een DNA-profiel is net zoiets
als een vingerafdruk: het is uniek per persoon.
DNA-onderzoek
Tijdens het onderzoek worden meerdere DNA-
Mensen laten dus DNA-onderzoek doen als ze
polymorfismen van het kind, de moeder en de
willen achterhalen of een familielied een bloed-
mogelijke vader vergeleken. Als het kind een
verwant van hen is. Hoe makkelijk dit onderzoek
stukje DNA niet van de moeder heeft gekregen,
te doen is, hangt af van de zogenaamde ‘graad
is het van de vader afkomstig. Als de geteste
van bloedverwantschap’.
man het DNA niet heeft, is hij dus niet de vader
De graad van bloedverwantschap geeft aan
(zie afbeelding DNA-profielen).
hoe nauw je aan iemand verwant bent.
Infoblad
infoblad
Rechtsgeldige DNA-test of thuistest?
Organisaties die niet-commercieel
Er kunnen juridische redenen zijn voor verwant-
Sanquin Bloedvoorziening
schapsonderzoek. Bijvoorbeeld als iemand offi-
Afdeling Vaderschapsonderzoek
cieel wil laten vastleggen dat hij wel of juist niet
Antwoordnummer 16031
de vader is van een kind. Maar ook bij asielaan-
1000 SE Amsterdam
vragen en gezinshereniging is soms DNA-onder-
T 020-512 31 78
­verwantschapsonderzoek doen:
zoek nodig. De ene organisatie doet onderzoek
dat ook juridisch waarde heeft (rechtsgeldig
Forensisch Laboratorium voor DNA-­
is) en de andere niet. Veel organisaties bieden
onderzoek:
ook thuistesten aan. Deze testen geven over
http://www.fldo.nl/
het algemeen minder betrouwbare resultaten.
postzone S5-P LUMC
Vandaar dat uitslagen van deze thuistesten niet
Postbus 9600
worden ingezet bij rechtszaken en dergelijke. 2300 RC Leiden
Tel: 071-526 9540
Betrouwbaarheid
Op de website
http://erfelijkheid.startpagina.nl/ staan onder
‘verwantschapsonderzoek’ een aantal commerciële aanbieders van vaderschaps- en verwantschapstesten.
Meer informatie over genetische familie:
•• Wikepedia.nl: Artikel over het feit dat niet
elke genetische relatie wordt als ‘familie’
Er wordt naar meerdere DNA-polymorfismen
beschouwd. Het is een cultureel bepaald
gekeken, om de test zo betrouwbaar moge-
verschijnsel:
lijk te maken. DNA-onderzoek kan met 100%
http://nl.wikipedia.org/wiki/Verwantschap
­zekerheid vaststellen dat iemand niet de vader
van een kind is. Maar: het onderzoek kan niet
met 100% zekerheid aanwijzen dat iemand wel
COLOFON
de vader is. De zekerheid is meestal wel groter
dan 99,999%.
© Stichting Erfocentrum
W
Verwijzingen
Voor vragen kan je mailen met de erfolijn:
E
Meer informatie over vaderschapsen ­ander familierelatieonderzoek:
•• Sanquin:
http://www.sanquin.nl/producten-diensten/
vaderschapsonderzoek/
www.erfocentrum.nl www.erfelijkheid.nl
[email protected]