Genetica van Fanconi anemie Najim Ameziane 2013.09.28 Fanconi anemie • Zeldzame genetische aandoening – 1 op 300.000 • Recessief overerfelijk – Ouders zijn dragers maar niet aangedaan Recessieve overerving Fanconi anemie kenmerken • Anemie – Laag aantal rode bloed cellen snel moe • Aangeboren afwijkingen – Klein gestalte 60% – Afwijkende organen (hart, nieren, botten...) • Beenmerg falen – Rode bloed cellen, witte bloed cellen, bloed plaatjes • Ontwikkelings- en eetproblemen – Laag geboorte gewicht, klein, klein hoofd, mentale retardatie Fanconi anemie karakteristieken van FA cellen • Instabiele chromosomen • Gevoeligheid voor MMC – Chromosoom breuk test – Cel cyclus afwijking Chromosoom afwijkingen Fanconi anemie karakteristieken van FA cellen • Instabiele chromosomen • Gevoeligheid voor MMC – Chromosoom breuk test – Cel cyclus afwijking Afwijkende cel cyclus Afwijkende cel cyclus Controle cel - MMC + MMC FA cel Fanconi anemie diagnose • Klinische kenmerken • Gevoeligheid van bloed cellen voor MMC – Chromosoom breuk test – Cel cyclus analyse • Mutatie detectie ultieme diagnose Fanconi anemie moleculaire diagnose • Defecten in verschillende FA genen geven verischillende klinsiche beelden – FANCD1 en FANCN defecten ernstig • Verschillende mutaties in hetzelfde FA gen verschillende beelden – FANCL mutaties – FANCQ mutaties FA, CS of XP Fanconi anemie moleculaire diagnose • Bevestiging van klinsiche verdenking – Door het vinden van gen defect • Uitsluiten van overlappende aandoeningen • Counseling – Overervingspatroon bepalen – Prenatale diagnostiek – Prognose beoordelen FA gen eigenschappen Gen FANCA FANCB FANCC FANCD1 FANCD2 FANCE FANCF FANCG FANCI FANCJ FANCL FANCM FANCN FANCO FANCP FANCQ Total Synonym Chromosome 16 X 9 BRCA2 13 3 6 11 9 15 BRIP1 17 2 14 PALB2 16 RAD51c 17 16 16 exons 43 14 14 27 44 10 1 14 37 20 14 23 13 15 9 11 333 length 80307 30856 219855 85393 76702 15944 4509 7382 74369 181971 83336 66157 39396 30417 41769 32188 1.152.906 Prevalentie per groep I J LMN OP Q G F E D2 D1 C A B Mutatietypes kleinschalig CMG, UZ, Brussel Mutatietypes grootschalig Huidige aanpak Moleculaire diagnostiek Chromosome test - Niet FA DNA uit bloed + Deletie analysis FANCA + sequence FANCA Sequence FANCA,-b, -C, -E, -F, -G cel kweek FANCD2-L eiwit analyse - + sequence FANCD1, -J, -N - SEQUENCE FANCI, -L ,-M onderzoek 3 to >12 maanden Toekomstige aanpak DNA prep Focus op FA genes sequence Analyse Enkele dagen Mutaties niet detecteerbaar • Mutaties zitten in gebieden waar ze niet verwacht worden • Bekende FA genen bevatten geen mutaties – Nog onbekende FA gen is aangedaan • Exome analyse – Alle genen analyseren for mogelijke defecten – FANCQ Vinden van FA genen • Belangrijk voor diagnose • Inzicht in onderligende mechanisme – Helpen bij het vinden van mogelijke therapie • Beter begrijpen hoe kanker ontstaat – Betere behandeling van kanker