Fossiele energiebronnen zoals olie, gas en steenkool zijn eindig. Gebruik ervan vervuilt het milieu en veroorzaakt klimaatverandering door de uitstoot van broeikasgassen. Bovendien kan schaarste leiden tot wereldwijde politieke spanningen. De toekomst is daarom aan hernieuwbare bronnen zoals zon, wind en biomassa. Toepassing en ontwikkeling van deze duurzame vormen van energie vragen om toekomstgericht overheidsbeleid én om financiële investeringen. Triodos Bank is al ruim dertig jaar actief betrokken bij de ontwikkeling van duurzame energie. Sterker nog, investeren in schone energie was een van de belangrijkste redenen waarom de bank ooit is opgericht. 9 KWARTAALDOSSIER 1, 2 Triodos Groenfonds en Triodos Bank financieren samen 18% van het in Nederland opgestelde windproductievermogen. miljoen 18% Eind 2010: 306 projecten gefinancierd die zo’n 1,2 miljoen huishoudens van groene stroom per jaar voorzien. 367 Walney Offshore Wind is het grootste duurzame energieproject van Triodos Bank. Het levert 367 megawatt. fotografie michiel wijnbergh tekst tobias reijngoud duurzame meters maken “We financieren díe initiatieven en projecten die op lange termijn de grootste bijdrage leveren aan de omslag naar duurzame energie”, zegt Itske Lulof, fondsmanager van Triodos Groenfonds. “Met onze investeringen willen we ook andere banken en financiers inspireren om in te zetten op duurzame energie.” Wit u meer weten over beleggen bij Triodos Bank? Kijk dan op www.triodos.nl of neem contact op met een van onze medewerkers via 030 693 65 11. WWW.TRIODOS.NL/ BELEGGEN Lange weg De Europese Unie wil dat in 2020 twintig procent van de energie duurzaam wordt opgewekt. De kabinetsambitie voor Nederland ligt lager: veertien procent. Dat er nog een lange weg is te gaan, blijkt uit de cijfers. Momenteel wordt nauwelijks vier procent van de energie in Nederland schoon opgewekt. Bij het stimuleren van duurzame energie geeft Triodos Bank in eerste instantie niet de voorkeur aan een specifieke bron. De bank investeert zowel in wind, zon, biomassa, warmte-koudeopslag als andere bronnen. Toch ziet Triodos Bank op langere termijn de meeste potentie in zonne-energie. Naast financiering van duurzame energieopwekking, investeert de bank ook in initiatieven om energie te besparen. Bijvoorbeeld door het financieren van de bouw en renovatie van energiezuinig vastgoed. De bank kiest er tegelijkertijd bewust voor om niet te investeren in kernenergie, ondanks het feit dat die vorm van energie niet tot de uitstoot van broeikasgassen leidt. Kernenergie is niet duurzaam, niet veilig en zadelt toekomstige generaties op met levensgevaarlijk afval. “Om zo veel mogelijk bij te dragen aan de overgang naar een duurzame energie­ voorziening, zetten we in eerste instantie in op projecten die bestaande en bewezen technieken toepassen.” Dat zegt Delmer Soppe, accountmanager duurzame energie van Triodos Bank. “De afgelopen jaren is er grote vooruitgang geboekt in het opwekken van wind- en zonneenergie en het gebruik van biomassa. Het is nu zaak om meters te maken en de bestaande technieken zo breed mogelijk toe te passen. We investeren in grootschalige projecten zoals wind­ molenparken. Maar ook in lokale initiatieven zoals zonnepanelen in woonwijken, waardoor huishoudens zelfvoorzienend worden op het gebied van energie.” Dichtbij en betrokken Een van de recente financieringen van Triodos Bank is een lokaal, innovatief zonne-energieproject van TexelEnergie, een duurzaam energiebedrijf dat ongeveer een kwart van de energie levert op het Waddeneiland. Texelaars zijn gezamen­l ijk eigenaar van deze coöperatie die in 2009 werd opgericht. Triodos Bank financiert sinds 2011 de aanleg van 300 zonne-energieinstallaties op de daken van evenzoveel woonhuizen. Met de panelen op het dak zijn de huis­houdens zelfvoorzienend. Teveel geprodu­ceerde stroom wordt teruggeleverd aan het net. De achtergrond van het project is pragmatisch, vertelt Brendan de Graaf, directeur van TexelEnergie. “Uit onder­ zoek blijkt dat burgers graag willen investeren in eigen zonnepanelen, maar dat de meeste mensen terugs­chrikken voor alle rompslomp die dat met zich meebrengt. Wij nemen mensen al het werk uit handen. TexelEnergie regelt “De ervaring leert dat bewustzijn leidt tot positieve gedragsverandering.” Brendan de Graaf 10 KWARTAALDOSSIER gRAfIEKEn 1. de ontwikkeling van het aandeel duurzame energie in Nederland van 2000 tot 2010. 2. Het aandeel duurzame energie in Nederland in 2010 ten opzichte van de doelstelling in 2020. TEXELEnERgIE TexelEnergie is een kleinschalig energiebedrijf dat duurzame stroom en duurzaam gas levert aan particulieren en bedrijven op Texel en - zoals men dat op Texel zegt ‘aan de overkant’. “Een lokaal project zoals dat van TexelEnergie heeft speciale waarde”, zegt de Graaf. “dit project staat letterlijk dichtbij de burger.” WWW.TEXELEnERgIE.nL de fi nanciering, de verzekering, de aanschaf en de plaatsing. De huiseigenaar betaalt daarvoor een vast bedrag per maand.” De eerste zonnepanelen op Texel zijn eind dit jaar geplaatst. “Een lokaal project zoals dat van TexelEnergie heeft speciale waarde”, zegt De Graaf. “Dit project staat letterlijk dichtbij de burger.” Mensen zijn er nauw bij betrokken en worden zich daardoor ook bewuster van hun energieverbruik. De ervaring leert dat bewustzijn leidt tot positieve gedragsverandering. Volgens De Graaf zijn ook grootschalige duurzameenergieprojecten van belang, “maar ze vereisen grote investeringen en komen in de praktijk moeilijk van de grond. Met een lokaal project als dat van ons boek je direct en zichtbaar resultaat.” Kortzichtig beleid Toch zijn ook grootschalige projecten onontbeerlijk bij de overgang naar een duurzame energievoorziening. Op dat vlak heeft Triodos Bank geen Nederlandse maar een Europese bril op. “Een aantal Europese landen loopt nu eenmaal voor op Nederland”, zegt Kim de Boer, fondsmanager Triodos Renewables Europe Fund, dat investeert in duurzame energieprojecten in Europa. “Neem landen als Duitsland, Frankrijk, en België: daar voert de overheid al jaren een consistent beleid bij het stimuleren van duurzame energieprojecten zoals windmolenparken op zee.” Het Nederlandse overheidsbeleid is daarentegen rommelig en verandert bij elke kabinetsformatie, zegt De Boer: “Het zigzagt alle kanten op en dat schrikt investeerders af. Daarom komen duur zame energieprojecten hier moeizaam van de grond. De Nederlandse overheid maakt geen toekomstbestendige keuzes.” Gevolg is dat het marktaandeel van duurzame energie in Nederland ver achterblijft bij dat in andere landen. KWARTAALDOSSIER aaNdEEl duurzamE ENErGiE iN NEdErlaNd (bROn: cbS) In Europa doen alleen Groot-Brittannië, Luxemburg en Malta het slechter dan wij, blijkt uit cijfers van de EU. Triodos Bank probeert als duurzame investeerder het politieke debat een impuls te geven. In 2011 was de bank samen met Eneco opdrachtgever van een onderzoek naar het Nederlandse subsidiebeleid van fossiele en duurzame energie. Daaruit bleek dat de Nederlandse overheid het gebruik van fossiele energie met maar liefst 5,8 miljard euro per jaar subsidieert, terwijl duurzame energie het met 1,5 miljard euro moet doen. De steun aan fossiele energie gaat onder meer naar subsidies en belastingvoordelen voor producenten en grootverbruikers, zoals bedrijven en industrie. “De steun aan fossiele bronnen door de Nederlandse overheid is uiterst kortzichtig”, zegt De Boer. “Het zet een rem op de ontwikkeling van duurzame energie. Met het onderzoek naar het stimuleringsbeleid van de overheid proberen we de politieke besluitvorming te beïnvloeden.” Het onderzoek werd uitgevoerd door onderzoeksbureaus Ecofys en CE Delft. Schone toekomst Klanten van Triodos Bank kunnen op verschillende manieren een bijdrage leveren aan de fi nanciering van duurzame energie. Allereerst als spaarder bij de bank, maar daarnaast ook als belegger in Triodos Groenfonds. Het fonds belegt in een groener Nederland, onder meer door fi nancieringen te verstrekken aan duurzame energieprojecten in Nederland. Tot slot kent Triodos Bank een aantal aandelenfondsen dat belegt in schone energie in heel Europa. Triodos Renewables Europe Fund is daarvan toegankelijk voor particuliere beleggers. “Investeren in duurzame energie is letterlijk investeren in de toekomst”, zegt De Boer. “Daar is de betrokkenheid van zoveel mogelijk mensen bij nodig.” 11 100% < WALnEY met 102 turbines en een capaciteit van 367 megawatt is Walney één van de grootste offshore windparken van de wereld. 100% > gfS vEuRnE zonnepark GFs Veurne beschikt over 12.780 zonnepanelen met een gezamenlijke capaciteit van 2,6 megawatt. 3,8% 1,4% 1. 2000 100% 2010 100% DE mEERLAnDEn Onder het motto ‘geef afval een toekomst!’ streeft afvalbeheerbedrijf de meerlanden naar 100% procent recycling. 14% 3,8% 2. 2010 2020 mEER InfORmATIE OvER DEzE pROjEcTEn En AnDERE DOOR TRIODOS bAnK gEfInAncIERDE DuuRzAmE OnDERnEmERS vInDT u Op WWW.TRIODOS.nL/ mIjngELDgAATgOED SununITED sununited is een ontwikkelaar van zonne-energieprojecten in Nederland en België. Het bedrijf verkoopt en verhuurt zonnesystemen aan bedrijven, overheden en particulieren. Eén van hun zonnestroomprojecten is gerealiseerd bij het Veluwse Ko-Kalf, een biologische veehouderij in Elburg.