De maatschappelijke kosten van kindermishandeling Dr Willem Jan Meerding Afdeling Maatschappelijke Gezondheidszorg [email protected] Waarom kosten? Indicator voor maatschappelijke impact Inzicht in kostenverhoudingen: directe vs indirecte kosten, acute en late gevolgen Input voor kosten-baten analyses Studies tot nu toe Kosten Land Auteurs Opmerkingen $94 miljard US Fromm et al., 2001 direct+indirect* £1 miljard UK National Commission direct $16 miljard Can. McKenna, 2003 direct+indirect# * Waarvan $64 miljard criminaliteitskosten # Waarvan $11 miljard inkomensverliezen (ongecorrigeerd) Definitie en omvang van kindermishandeling Ernstige fysieke en/of sexuele mishandeling en/of verwaarlozing Meetproblemen Glijdende schaal, afkappunt Onzichtbaar probleem (huidige mishandeling) Herinnering, verdringing (vroegere mishandeling) Veranderde opvattingen (vroegere mishandeling) …etc. Omvang van kindermishandeling in NL Prevalentie op dit moment mishandeld (‘incidentie’) 50-80.000 (schatting) ca. 20.000 meldingen AMK waarbij daadwerkelijk mishandeling en/of verwaarlozing Prevalentie ooit mishandeld 16% van personen 18-24 jaar (UK; Cawson et al., 2000 en 2002) 7% fysiek, 6% emotioneel, 4% sexueel (verwanten), 6% verwaarlozing 1 op 3 vrouwen 20-40 jaar sexueel misbruikt (Draijer, 1990) Gevolgen van kindermishandeling Acute gevolgen lichamelijk letsel psychische stoornissen (PTSS, stemmingsstoornissen, angststoornissen, gedragsstoornissen, etc.) Late gevolgen psychische stoornissen (o.a. depressie) crimineel gedrag chronische ziekten verminderde economische productiviteit Typologie kosten Directe kosten Medische zorg, psychische hulp Jeugdhulpverlening Justitie, RvdK Overige publieke diensten: politie, onderwijs, etc. Indirecte kosten Speciaal onderwijs Extra behoefte aan medische (psychische) hulp Criminaliteit Economische productiviteit Immateriële kosten Methoden - risicofactoren en causaliteit Risicofactoren en Causaliteit Omgeving soc-econ. situatie Gezin/individu psych. problemen stress gedragsstoornissen opvoedingsvaardigheden relatieproblemen verslaving werkloosheid Kindermishandeling armoede Late gevolgen Methoden - causaliteit Individueel niveau: herinnering, verdringing, etc. Groepsniveau: prospectief onderzoek case-control / vergelijkend onderzoek (risico’s op bias) RR = relatief risico; p=prevalentie (i.c. 16%) PAR = population attributable risk = p(RR-1)/(p(RR-1)+1) Methoden - overig (Nog) geen kritische analyse gebruikte literatuur (Nog) geen onderscheid naar type misbruik, mannen/vrouwen Definitieverschillen incidentie/prevalentie - (late) gevolgen Kosten voor 2003 Databronnen Medische zorg screening op SEH; letselkostenmodel Psychische hulp Pelcovitz et al., 2000 (case-control; fysiek misb.) Jeugdhulpverlening financiële statistieken Justitie, RvdK financiële statistieken; productiegegevens; Mertens, 1995 Overige publiek (politie, onderwijs, etc.) Speciaal onderwijs geen Jonson-Reid et al., 2004 (prospectief); financiële statistieken Late medische zorg Walker et al., 1999 (case-control; vrouwen) Criminaliteit Widom et al., 2001 (prospectief); WODC Economische productiviteit Perez et al., 1994 (case-control) Resultaten – medische en psychische hulp Medische zorg: 3200 SEH-bezoeken, 300 ziekenhuisopnamen (1%) €3,2 miljoen Psychische hulp psychische stoornissen RR 2-3 (fysiek misbruik) totale kosten kinder- en jeugdggz €339 mln toe te rekenen aan kindermishandeling: €47- €82 mln (14-24%) Resultaten - jeugdhulpverlening Bureaus Jeugdzorg Preventief, ambulant vrij toegankelijk, case management AMK Overig BJZ Subtotaal BJZ €mln 91,8 13,2 14,5 119,5 Zorgaanbod Ambulant geïndiceerd Pleegzorg Dagbehandeling Residentieel Overig Subtotaal zorgaanbod 76,1 93,3 132,0 299,0 57,5 657,9 Totaal jeugdhulpverlening 777,3 Resultaten – justitiële jeugdzorg Gezinsvoogdij, ots €67 mln (50% van totale uitgaven) RvdK €45 mln (van €122 totale uitgaven) Totaal justitieel €112 mln Resultaten – speciaal onderwijs Extra uitgaven (= meer dan regulier) €906 mln Leer- en gedragsproblemen RR 1,9* (Jonson-Reid, 2004) Toe te rekenen aan kindermishandeling * Gecorrigeerd voor omgekeerde causaliteit €114 mln (13%) Resultaten – late medische zorg Vrouwen 18-65 jaar met historie van mishandeling en/of verwaarlozing 7% hogere zorgkosten (Walker et al., 1999) Toe te rekenen aan kindermishandeling €145 mln (=1,1% van totale zorgkosten vrouwen 18-65 jaar) Resultaten - criminaliteit Crimineel gedrag (alle vormen) OR 1,3-1,6 (Widom et al., 2001) Totale kosten criminaliteit €8,8 miljard (Schreuders et al., 1999) Waarvan toe te rekenen aan kindermishandeling €530 mln. Resulaten – verminderde economische prod. Mishandelde en/of verwaarloosde kinderen hebben* slechtere leesvaardigheid lager IQ meer schooluitval (58% vs 34%) gemiddeld 1 jaar minder onderwijs *gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht, sociaal-economische status Kosten?? Resultaten - totaaloverzicht Direct Acute medische zorg (somatisch) Acute psychische zorg Jeugdhulpverlening Justitiele jeugdzorg Politie, rechterlijke macht, onderwijs, etc. €mln 3,2 47-82 >13 112 P.m. Indirect Speciaal onderwijs Late medische zorg Criminaliteit Verminderde economische productiviteit 114 145 530 P.m. Totaal 965 Conclusies, beschouwing ‘Black holes’: kosten jeugdhulpverlening, politie, onderwijs, economische productiviteit Gezondheidseffecten ziektelast kindermishandeling Van kosten naar kosten-baten / kosten-effectiviteit Effectiviteit primaire en secundaire preventie? Intermediaire maten uitkomstmaten Context-afhankelijkheid buitenlandse resultaten