Storioni Festival Magazine 2015

STORIONI FESTIVAL / 2015
thema
STORIONI FESTIVAL / 2015
BREDA
DEN BOSCH
EINDHOVEN
TILBURG
8E EDITIE 22 JAN - 01 FEB
HELMOND
Amerika
STORIONI FESTIVAL 2015
STORIONI FESTIVAL 2015 / LOCATIES
Kaartverkoop, uitgebreid
programma & informatie:
StorioniFestival.nl
‘S HERTOGENBOSCH
Muziekcentrum De Toonzaal
wo 21 jan Finale Ensemblewedstrijd / Toonzaal Prijs
BREDA
Waalse Kerk
Kasteel van Breda
Evangelisch-Lutherse Kerk
do 29 jan Wandelconcert Breda
TILBURG
Muziekcentrum De Toonzaal
Theater aan de Parade
Klooster Mariënburg
vr 30 jan Wandelconcert ’s Hertogenbosch
Concertzaal Tilburg
ma 26 jan Souvenir des Montagnards
Storioni in Tilburg
HELMOND
Theater Speelhuis
wo 28 jan Storioni in Helmond
inhoudsopgave
Festivalagenda
2
Storioni Trio | welkom3
Namens de voorzitter
6
Thema: Amerika
8
Dvořák in Amerika
13
Baiba Skride | stersolist
16
Wijnand van Klaveren | arrangeur
20
Koffie met de Storioni’s en Storioni Cafés 23
Nieuwe cd Storioni Trio
24
Festival online
28
Musici van de toekomst
30
Informatie & kaartverkoop
35
Voříšek | Triple Concerto
36
Vladimir Mendelssohn | festivalcoryfee
40
Omroep Max
43
Festivalprogramma
48
Musici
58
BREDA
DEN BOSCH
EINDHOVEN
EINDHOVEN
Muziekgebouw Eindhoven
HELMOND
TILBURG
Volg het Storioni Festival
ook op Facebook en
Twitter @storionifest
do 22 jan Sneakpreview concert
vr 23 jan Openingsconcert
za 24 jan Stersolistengala
zo 25 jan Academy Sunday
ma 26 jan Koffie met de Storioni’s & Mariko Hara
di 27 jan Scherpdenkersconcert met Maarten van Rossem
wo 2
8 jan Koffie met de Storioni’s & Matthew Hunt
do 29 jan Lunchpauzeconcert
vr 30 jan Koffie met de Storioni’s & Oliver Triendl
za 31 jan Storioni Nacht
zo 01 feb Storioni op Zondag
1
STORIONI
STORIONI
FESTIVAL
FESTIVAL
2015
2015
STORIONI FESTIVAL 2015 / AGENDA
wo 21 jan Finale Ensemblewedstrijd |
Toonzaal Prijs
20.00 uur De Toonzaal Den Bosch
do 22 jan Sneakpreview concert
12.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
do 22 jan Scherpdenkersconcert met
Maarten van Rossem
20.15 uur Concertgebouw Amsterdam
vr 23 jan Openingsconcert
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer
20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
za 24 jan Stersolistengala
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer
20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven
De Lage Landen Zaal
zo 25 jan Academy Sunday |
Muziekscholenconcert
11.00 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
zo 25 jan Academy Sunday |
Academyconcert
15.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
zo 25 jan Academy Sunday |
Masterclass Storioni Trio
20.00 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
ma 26 jan Koffie met de Storioni’s &
Mariko Hara
10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Stadsfoyer
ma 26 jan Storioni in Tilburg
19.15 uur Storioni Café
20.00 uur Concert Concertzaal Tilburg
2
di 27 jan Scherpdenkersconcert met
Maarten van Rossem
19.30 uur Storioni Café Stadsfoyer
20.15 uur Concert Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
wo 28 jan Koffie met de Storioni’s &
Matthew Hunt
10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Stadsfoyer
wo 28 jan Storioni in Helmond
19.30 uur Storioni Café
20.15 uur Concert Theater Speelhuis
do 29 jan Lunchpauzeconcert
12.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
do 29 jan Wandelconcert Breda
20.00 uur Waalse Kerk, Kasteel van Breda,
Evangelisch Lutherse kerk
vr 30 jan Koffie met de Storioni’s &
Oliver Triendl
10.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
Stadsfoyer
vr 30 jan Wandelconcert ’s Hertogenbosch
20.00 uur De Toonzaal, Theater aan de Parade, Klooster Mariënburg
za 31 jan Storioni Nacht
19.30 uur Muziekgebouw Eindhoven
De Lage Landen Zaal
zo 01 feb Storioni op Zondag
12.00 uur Muziekgebouw Eindhoven
Kleine Zaal
Kijk voor het uitgebreide programma op
pag. 48 t/m 57 en op StorioniFestival.nl
3
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Talrijke Amerikaanse
componisten hebben de
afgelopen decennia de
muziek blijvend verrijkt’
‘Volop ideeën voor een
Onze zuiderburen
Een tweede rode draad door het programma
inspirerend programma bestaat dit jaar uit vergeten meesterwerken
van onze zuiderburen. Nadat we vorig jaar het
met als thema Amerika’ pianokwartet van Guillaume Lekeu hadden geVanuit onze gedeelde passie voor muziek kijken
wij voortdurend om ons heen naar nieuwe
uitdagingen. Wat is er links van ons pad, en wat
is er rechts? Het is een continue zoektocht naar
verrijkingen van ons repertoire en voor het Storioni Festival. Zo kent iedereen het beroemde
Amerikaanse strijkkwartet van de Tsjechische
componist Antonín Dvořák. Als je zijn spoor
volgt, dan kom je tot de ontdekking dat Dvořák
eind 19e eeuw benoemd werd tot directeur van
het conservatorium in New York. Wat zal zijn
invloed zijn geweest? Zo ontstaan er vanzelf
volop ideeën voor een inspirerend programma
voor het festival, met dit jaar onder meer een
inleiding door Amerika-deskundige Maarten
van Rossem en nieuw werk van de Amerikaan
Bryce Dessner, composer in residence van het
Muziekgebouw.
4
programmeerd, kwamen we tot de ontdekking
dat Belgische componisten nog tal van andere
prachtige werken componeerden. In Nederland
kennen we die vaak niet.
Daarnaast hopen we interessante ensembles
te kunnen begroeten tijdens de ensemblewedstrijd, zijn we zeer trots op de komst van de
Argentijnse meesterpianist Nelson Goerner en
verheugen we ons bijzonder op het galaconcert,
met onder anderen de fantastische violiste
Baiba Skride en haar zusje Lauma, een geweldige
pianiste. Tijdens deze unieke avond staat onder
meer het Grand Rondeau van Voříšek op het
programma, een stuk dat waarschijnlijk niet
eerder in Nederland te horen was.’
Voor artistiek manager Frank Veenstra is de
Storioni Nacht dit jaar één van de smaakmakers
van het festival. Zoals het overweldigende
Amerikaanse natuurschoon blijft inspireren –
afgelopen zomer maakte Frank nog een reis
door het zuidwesten van de Verenigde Staten
– zo hebben talrijke Amerikaanse componisten
in de afgelopen decennia de muziek blijvend
verrijkt. ‘Een prachtig voorbeeld daarvan is het
volstrekt oorspronkelijke werk van de Cubaanse
componist Leo Brouwer: tijdens de Storioni
Nacht uitgevoerd door gitariste Irina Kulikova,
die al eerder te gast was op het festival.’
Cadeau!
‘Na zeven edities kent het Storioni Festival in
zekere zin een bepaald patroon. Toch is het
ene festival nooit hetzelfde als het andere. Het
sleutelelement blijft voor ons de wisselwerking
met het publiek. Het is achter de schermen een
feest, en als de concerten eenmaal zijn begonnen,
dan wordt het vóór de schermen ook een feest,
samen met het publiek. We ontmoeten elkaar
in het Storioni Café, tijdens de concerten in de
zaal en na afloop in de salons. Voor ons is het
een enorm cadeau om zo’n fantastisch feest
weer te mogen meemaken, samen met u en
onze gastmusici. U bent van harte uitgenodigd!’
Bart van de Roer, Marc Vossen en Wouter Vossen
Storioni Trio
Frank Veenstra
Artistiek manager Muziekgebouw Eindhoven
5
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Het festival biedt zó veel moois
om naar uit te zien’
‘TIJDENS HET
BRUISEN
Voorzitter Bestuur Storioni Festival Guy Kerpen:
‘Tijdens het Storioni Festival bruisen de concertzalen in Brabant en komt alles samen. Prachtig,
die wisselwerking tussen gevestigde musici en
aanstormend toptalent, tussen jong en oud.
Intieme bezetting of juist spektakel op een vol
podium, het plezier van de musici spat van de
bühne af. Tijdens het festival komt dat veel
dichterbij dan tijdens reguliere concerten.
U zult beamen hoe bijzonder het is om daar
deelgenoot van te zijn.
Het Storioni Trio met drie fantastische musici,
zet tijdens dit festival de kamermuziek in de
volle breedte neer. Optredens in Eindhoven,
6
STORIONI FESTIVAL
DE CONCERTZALEN’
Den Bosch, Helmond, Breda en Tilburg zijn
bovendien een prachtig bewijs van het rijke
culturele klimaat in Brabant.
Van grote waarde vind ik ook de aandacht
die het Storioni Trio en het festival geven aan
educatie en jong talent. Vorig jaar woonde ik
voor de eerste keer De Finale van de Storioni
Toonzaal Prijs in Den Bosch bij. Geweldig om
te ervaren hoe serieus jong talent bezig is met
de muziek. Prachtig dat wij hen als festival een
platform kunnen bieden voor de toekomst.
Bij het Festival vorig jaar was ik net voorzitter
en het afgelopen jaar hebben we een compleet
nieuw bestuur gevormd.
Het enthousiasme van het trio werkt aanstekelijk en het bestuur is dan ook vast van plan
om het al fantastische festival naar een nóg
hoger niveau te tillen. Met die ambitie zitten
het bestuur, het trio en het Muziekgebouw
Eindhoven op één lijn. Wij proberen hun plannen te verwezenlijken. Persoonlijk contact met
bedrijven, particulieren en met u, het publiek,
is daarin heel belangrijk. Wij als bestuur zullen
dan ook veel aanwezig en zichtbaar zijn tijdens
het festival. Komt u gerust een praatje met ons
maken!
in het programma zullen verrassend zijn. Maar
daarnaast is er nog veel meer te beleven gedurende het festival. In het bijzonder kijk ik uit
naar de Wandelconcerten. Die heb ik zelf nog
niet meegemaakt. En ik hoop dat de Storioni
Nacht weer net zo magisch wordt als vorig jaar.
De ambiance van dat concert, heel bijzonder.
Het festival biedt zoveel moois om naar uit te
zien. Ik hoop van harte u bij een van de concerten
te mogen ontmoeten en te spreken.’
Ik ben van plan nagenoeg alle concerten van het
festival bij te wonen. Benieuwd ben ik naar welke
verrassingen de Amerikaanse componisten voor
ons in petto hebben. De Amerikaanse klassieke
muziek is voor mij, misschien net als voor u,
tamelijk onbekend. Eigenlijk ken ik alleen de
componisten Gershwin en Bernstein van wie
u ook stukken zult horen. Hun muziek is breed
bekend, maar de uitzonderlijke bewerkingen
Bestuur Storioni Festival
Guy Kerpen, Marco Haanappel,
Yvonne van Hest & Aukje Kuypers
Het Storioni Trio en het
bestuur danken alle sponsoren
en subsidiënten van het
Storioni Festival.
Wim van de Donk
Wim Vringer
Commissaris van de Koning van Noord-Brabant
Directeur Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven
‘Was de invloed van de Europese cultuur op de Amerikaanse muziek
groot, het omgekeerde doet nu opgeld. De invloed van Amerika en
de Amerikaanse muziek op de Nederlandse en daarmee ook de
Brabantse cultuur is groot. Er is sprake van een wederzijdse
beïnvloeding en culturele verrijking. Zoals het Storioni Festival
een culturele verrijking voor Brabant is. Juist daarom maakt dat
het thema van het Storioni Festival actueel en spannend.’
‘De uitvoeringen en de diversiteit, daar geniet ik tijdens het
Storioni Festival het meeste van. Uniek is ook de professionele
en tegelijk aangenaam informele festivalsfeer, voor én achter de
schermen. Dat maakt het Storioni Festival elk jaar opnieuw tot
een sprankelende ontmoeting van wereldtop en toptalent, en
tegelijkertijd van musici en publiek. Ik heet u van harte welkom
in Muziekgebouw Eindhoven.’
7
door Stephen Westra
STORIONI FESTIVAL 2015
THEMA
Smeltkroes van
onbegrensde
mogelijkheden
Een festival vol muziek uit Noord- en Zuid-Amerika.
Maar wat is nu precies die Amerikaanse muziek?
We doken de geschiedenis in en ontdekten dat
de Europeanen niet alleen hun invloed deden gelden
op het continent, maar ook een significante rol
speelden in de ontwikkeling van de muziek.
8
9
STORIONI FESTIVAL 2015
Op de onmetelijke prairie van South Dakota
klonk een lied. Eén van de ramen van een kleine
houten kerk stond open. Zij het ongeschoold en
met misschien wat te veel rauwe mannenstemmen, hoorde je door de nog hete juniavond:
‘Die Himmel rühmen des ewigen Ehren…’
Amerika, Noord- zowel als Zuid: land van immigranten. En van ‘geïmmigreerde muziek’. Hoe
kon het anders? Pas enkele eeuwen oud, daardoor was er alleen een dun laagje beschaving.
Hun eerste muziek was in 1604 uit Engeland
meegekomen met de Pelgrimfathers, de eerste
kolonisten: vooral psalmen. Dit bleef nog even
de voornaamste muziek. President Benjamin
Franklin stond die, twee eeuwen later, nog
eigenhandig te drukken.
Volkslied
Het waren Duitse buitenlanders waardoor voorzichtig zoiets als een muziekleven ontstond:
Johann Gottlieb Graupner, geboren in Hannover,
Anton Philipp Heinrich uit Bohemen. Kleurrijke
jongens zaten er tussen die eerste Amerikaanse
componisten. John Antes bijvoorbeeld, uit Frederickstown, ‘een componerende missionaris die
strijkkwartetten schreef’. Zelfs het Amerikaanse
volkslied kwam van buitenaf. In 1814, staande
op een oorlogsschip tijdens de Engels-Amerikaanse oorlog, welden in de jonge advocaat
F.S.Key de emotionele woorden op van The
Star-Spangled Banner. De tekst was absoluut
Amerikaans maar hij zong die op de melodie van
een populair Brits lied. (Het officieuze volkslied
America komt uit Genève…)
10
Muziek uit de beide Amerika’s klinkt
bij uitstek tijdens de Storioni Nacht
op za 31 jan. Tijdens dit magische
marathonconcert bij kaarslicht
hoort u een dwarsdoorsnede van
de Amerikaanse muziek. Zie pag. 56
My Old Kentucky Home
Een Santa Claus Symphony, Amerikaanse opera’s
(véél liever hoorde men overigens Italiaanse!)
– het kwam er in die dagen allemaal. Maar
karakteristieker was de avonturier Stephen
Foster (1826-‘64), van Ierse afkomst en volstrekt
ongeschoold. Foster luisterde verder dan ‘Europa’,
ofwel: juist heel dichtbij. Grote indruk op hem
maakte het gezang van de arme bevolking aan
de Ohiorivier, de bevolkingsgroep die al sinds
1619 met hele scheepsladingen uit Afrika werd
geïmporteerd voor het zware lichamelijke werk.
Ter verlichting van hun bestaan hadden ze, met
de pentatoniek, syncopen en andere ritmische
karakteristieken uit hun verre vaderland in
herinnering, een heel eigen weemoedige stijl
ontwikkeld. Foster gaf hier een opgewekter draai
aan en tekende voor evergreens als Oh Susanna!
en My Old Kentucky Home. Samen met de
liedjes van de houthakkers uit Minnesota en
Wisconsin, de mountaineers en de cowboys
(Home on the Range) overtroffen ze verre alle
zogenoemde kunstmuziek van toen.
Volg het Storioni Festival
ook op Facebook en
Twitter @storionifest
Verdwenen
Maar de echte oorspronkelijke bevolkingsgroep
van Amerika dan, de Indianen? Ze waren…
min of meer uitgeroeid. Ruim 50 verschillende
volkeren... verdwenen. Evenals hun muziek.
Het weinige dat daarvan is overgebleven laat
horen dat deze zó verfijnd was, ritmisch complex
hoewel meestal eenstemmig, dat we die met
ons notenschrift niet eens kunnen weergeven.
Al in de 18e eeuw is nog geprobeerd iets van
de Indianencultuur te behouden (uitgave van
Alknomook, de dodenzang van de Cherokees…
overigens in Londen).
‘Youthful vitality’
Toen met de revoluties van 1848 in Europa een
stroom emigranten naar de Nieuwe Wereld
kwam, dreigden de eerste aanzetten tot een
Amerikaanse stijl te verdwijnen. Hierop reageerde
Edward MacDowell. Weliswaar opgeleid door
Franz Liszt in Parijs, en meer à la Grieg componerend dan… ja, wie moest je in de VS tot
voorbeeld nemen? – sprak hij krachtig: ‘What
we must arrive at, is the youthful optimistic
vitality and the undaunted tenacity of spirit that
characterizes the American man. That is what
I hope to see echoed in American music.’ Maar
hoe dan precies? Het klakkeloos ‘oppikken van
Navajo-thema’s en die dan in je eigen composities
gebruiken’ zag hij niet zitten, hoewel hij zelf een
Indian Suite schreef. Sterker bleken zijn New
England Idylls en Woodland Sketches.
MacDowell kreeg zijn zin. Uit onverwachte
hoek. En ‘optimistisch’ was die muziek niet
direct, wel eeuwig ‘jeugdig’ en vreemd ‘vitaal’.
Toen in 1865 de slavernij was afgeschaft, werden
de voormalige slaven officiële Amerikanen. Hun
spirituals vertegenwoordigen dé Amerikaanse
klank! Ze hadden in ieder geval de toekomst…
Ze formeerden negrobands en trokken richting
vertier en amusement, met als centrum de
danslokalen en bordelen van New Orleans. Hun
muziek versmolt met uit Europa overgewaaide
dans- en marsmuziek, de ragtime ontstond
(Scott Joplin schreef bij zijn Maple Leaf Rag
‘Tempo di marcia!’) en hieruit omstreeks 1917 de
jazz. Die stormenderhand niet alleen de VS maar
ook Europa zou veroveren, de voedingsbodem
was voor de blues en vervolgens de popmuziek.
De zo bescheiden negrospiritual: kiem van een
ware muzikale wereldheerschappij!
Op de vlucht
Vanaf de jaren ’20
was Amerika heer
en meester van de
amusementsmuziek.
In Tin Pan Alley en
Broadway zagen de
grote songs en musicals het licht. Aardig,
dat de grootmeesters Gershwin en Irving Berlin
toch weer emigranten waren (Russische joden;
hun oorspronkelijke namen: Gershovitz en Israel
Baline). Overigens liet Amerika in de jaren ’30
nog een heel aparte stroom emigranten binnen:
vluchtelingen voor het Naziregime en WO II.
We zien Bartók komen, Kurt Weill, Ernest Bloch,
Korngold, Schönberg, Stravinsky.
11
STORIONI FESTIVAL 2015
Sommigen voelden zich opperbest thuis – de
handige Stravinsky naturaliseerde, Kurt Weill
leverde de ene Broadwayklapper na de andere –
maar de principiële Bartók kon niet aarden in het
‘losse’ Amerika, en bewoog zich ‘door New York
als een opgejaagd paard…’
De 20e eeuw leverde tenslotte klassieke meesters
als Copland, Barber en Bernstein. Eén Einzelganger moet nog genoemd. Daar zat-ie, in de
eerste decennia van de 20e eeuw, in boerenkiel
op zijn farm in Massachusetts: de excentriekeling Charles Ives. In ‘splendid isolation’ schreef
hij knettermoderne muziek die nóg raadsels
oproept. Traditionele elementen als de vroegkoloniale psalmen en volksliedjes combinerend
met bitonaliteit, polyritmiek, pure mystiek; soms
klinken er klakkeloos twéé stukken tegelijk…
Azteken, Inca’s…
Amerika’s muziekcultuur had er totaal anders
uitgezien wanneer de oorspronkelijke Indianenbevolking niet zo ernstig in het nauw was
gebracht. Hetzelfde geldt voor de ‘onderste’
helft van het continent: Latijns-Amerika. Korte
metten waren dat, toen de Spanjaard Cortez
in 1519 met 1000 soldaten en 16 paarden in
Mexico de complete beschaving der Azteken
wist te vernietigen; landgenoot Pizarro kon
het nog efficiënter: hij vernietigde in 1532 het
complete Incarijk met 200 man en 80 rijdieren…
De rest van Zuid-Amerika verging het niet veel
beter. Wat vond je daar toen nog, muzikaal gezien? Zoals in het Noorden: een merkwaardige
smeltkroes. Soms resteerde er nog iets van het
oude. Zoals in Peru fluiten, schelptrompetten,
allerhande slagwerk en de Zonnehymne, erfenis
van de Inca’s. Of, op de Argentijnse pampa’s,
12
de veehoedersliederen van de gauchos. Een
‘troost’ misschien, dat tango, milonga, rumba en
cha-cha-cha rechtstreeks Latijns-Amerikaanse
folklore zijn!
Reveil
Een Latijns-Amerikaans reveil kwam er pas in
de 20e eeuw. Met, in 1936, bijvoorbeeld de
Sinfonía Indica van Carlos Chávez. Deze, een
soort muzikale pendant van de Mexicaanse
Revolutie, luidde de ‘Azteekse renaissance’ in:
met authentieke Indianenmelodieën en hopen
exotisch slagwerk. Wereldberoemd werd Heitor
Villa-Lobos. Beurtelings geïnspireerd door
Bach, de cello, straatjongens in Rio de Janeiro
en rondtrekkende musici in de immense Braziliaanse binnenlanden schreef hij zijn prachtige
chôros. Een moderne snaar raakte de Cubaanse
componist/gitarist Leo Brouwer. En dan was
er natuurlijk de ongelooflijke Astor Piazzolla…
de Argentijnse bandeonist die wat serviel naar
Europa trok, in Parijs Nadia Boulanger trof die
hem tango hoorde spelen en prompt beval:
‘Dát is Piazzolla, en de weg die u volgen moet!’
Hij ging spoorslags terug en begon de Nuevo
Tango. Hij werd door zijn landgenoten woedend
van het podium gejaagd omdat men vond dat
hij Stravinsky te zeer vereerde boven hun
folklore, maar Piazzolla maakte wél de tango
tot een prachtig geïntegreerd onderdeel van
de moderne kunstmuziek…
Behalve in de Storioni Nacht hoort u
Amerikaanse muziek op vr 23, za 24,
zo 25, di 27, do 29 en vr 30 jan.
U vindt het festivalprogramma op
pag. 48 t/m 57
Tsjech in Amerika
Opvallend, zomaar zes werken van
Antonín Dvořák tijdens dit festival!
Terwijl Amerika de rode draad
vormt, en Dvořák was heus een
Tsjech. Hoe zit dat?
In september 1892 pakt Dvořák zijn spullen in,
draait de deur van zijn huisje in Vysoká op slot,
reist per trein naar Bremen en zet per stoomboot koers naar New York. Daar wacht men met
smart op hem. Onze nieuwe conservatoriumdirecteur! Maar zijn taak omvat méér: geniaal
puttend uit de volksmuziek, had Dvořák Tsjechië
een eigen nationale muziek gegeven en dat wil
men nu in Amerika ook: een eigen muziek! Wijs
ons de weg Mister, no Master Dvořák!
Drie jaar was Dvořák in de VS. Schreef er
zijn beroemdste stukken, de Nieuwe Wereld
symfonie en het Amerikaanse strijkkwartet.
Dit laatste en nog een ‘Amerikaans’ werk, de
Vioolsonatine, zijn tijdens het festival te horen.
Dvořák kweet zich in Amerika prima van zijn
taak. Koud voet aan wal gezet, of hij zat al in
het publiek bij Buffalo Bills Wild West Show:
prachtig, deze dansende en zingende Indianen!
Hij smeedde plannen voor een opera over
het Indianenepos The Song of Hiawatha.
Orkestreerde The Star-Spangled Banner. En
diep ontroerd hoorde hij de negrospirituals,
gaf jonge muzikale jongeren gratis les, en sprak
de profetische woorden: ‘Ik ben overtuigd dat
de toekomstige muziek van dit land zich moet
baseren op de negermelodieën…’
Echter, hoeveel liefde de componist de Nieuwe
Wereld ook toedroeg – zijn beste weken bracht
hij door in het dorpje Spillville, een nederzetting
van Tsjechische emigranten in Iowa. Hij was zijn
heimwee naar Bohemen vaak maar nauwelijks
de baas… Elke ochtend vroeg zag je hem naar
de rivier lopen. Ritselend riet, kabbelend
water, vogelgekwetter: Dvořák zoog de lieflijke
klanken, niet zo anders dan thuis, in zich op en
verliet de plek een uurtje later met zijn manchetten vol invallen om zich thuis aan nieuwe
composities te wijden. Gevoelig voor het hier
en nu, bleken zich daarin plotseling ook heel
wat Amerikaanse invloeden te openbaren…
Muziek van Dvořák klinkt op:
vr 23 jan Pianotrio in f
za 24 jan Sonatine
zo 25 jan Bagatellen, Slavische dansen
wo 28 jan Serenade voor blazers
za 31 jan Amerikaans kwartet
Zie pag. 48 t/m 57
13
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Vanaf het moment dat ik zo’n 15 jaar geleden
kennismaakte met het Storioni Trio, ben ik een
groot bewonderaar. Vrijwel alle concerten van
de voorbije festivals heb ik bijgewoond.
IK WORD ELKE KEER
OPNIEUW GERAAKT,
vooral door de grote verscheidenheid aan
kamermuziek, waardoor ik veel andere
composities heb leren kennen’
Dhr. Nico Steenvoorden
vaste bezoeker Storioni Festival
14
15
door Paul Janssen
Violiste Baiba Skride:
‘Een festival als dit
is geweldige voeding
voor de geest’
STORIONI FESTIVAL 2015
Baiba & Lauma Skride
maken hun Storioni-debuut
Ze zijn misschien wel het interessantst van alle jonge musici
die inmiddels zijn doorgestoten naar de internationale podia violiste Baiba Skride en haar zus, pianiste Lauma. Hun agenda is
overvol. Maar het Storioni Festival, dat slaan ze niet graag over.
‘Het is fijn om terug te zijn in Muziekgebouw
partituur altijd nieuwe wegen te vinden om
Eindhoven. De zaal is fantastisch, alles klinkt
de interpretatie fris te houden. Zo is het voor
er geweldig. Het geeft veel zekerheid als
ons ook een grote ontdekkingsreis.’
je terugkeert naar een zaal waar je eerder
Zingen
zo lekker hebt gespeeld’, zegt Baiba Skride.
Hoewel Baiba en Lauma Skride ieder als solist
Samen met haar zuster, pianiste Lauma Skride,
een carrière hebben, spelen ze als duo veel
speelde de Letse violiste eind 2013 onder
samen en reizen ze vaak gezamenlijk de wereld
andere Mendelssohns Concert voor viool, piano
over. Dat hebben ze van jongs af aan gedaan,
en orkest. Nu keren de zussen terug voor hun
ze kregen de muziek
debuut op het Storioni
met de spreekwoordeFestival. ‘Ik heb al zo
‘Fijn om terug te zijn in Eindhoven. lijke paplepel ingegoten.
veel goeds over het
Hun grootmoeder nam
festival gehoord. En
Alles klinkt er fantastisch’
het tweetal en hun
het programma ziet er
oudere zus Linda al vroeg onder haar hoede.
interessant uit.’
Zij bracht ze de kunst van het zingen bij,
waardoor de meisjes al op vierjarige leeftijd op
Met haar zus speelt Baiba Skride onder andere
diverse podia stonden. Met een koordirigent
de Tweede rapsodie van Bela Bartók. ’Het is
als vader en een pianiste als moeder kon een
zo leuk om samen met je zusje te spelen.
muzikale carrière ook verder niet uitblijven.
We kennen elkaar door en door, weten van
‘Het zingen maakte langzaam maar zeker
elkaar precies hoe we op situaties reageren
plaats voor de instrumenten en al snel stonden
en wat we dan aan elkaar hebben. Dat geeft
we ook als viool- en pianoduo op het toneel’,
zekerheid. En vanuit die basis hebben we
vat Baiba haar jeugd samen. ‘En omdat we het
altijd ongelooflijk veel plezier op het podium.
leuk vonden, zijn we er nooit mee opgehouden.
We zitten dynamisch iets anders in elkaar en
Het feit dat we professioneel musicus zijn geproberen elkaar altijd te verrassen. Sommige
worden is meer een gelukkige speling van het
stukken zoals de Rapsodie of Ravels Tzigane,
lot dan een weloverwogen keuze.’
hebben we al honderden keren gespeeld,
maar we proberen binnen de grenzen van de
16
17
STORIONI FESTIVAL 2015
Een bescheiden instelling, die beide zusters tekent, want achter de schermen werd en wordt
keihard gewerkt aan de muzikale en interpretatieve vaardigheden. Niet voor niets won Baiba
Skride al in 2001 op 20-jarige leeftijd de prestigieuze Koningin Elisabethwedstrijd in Brussel.
Sindsdien geldt ze als een van de spraakmakendste violisten van de jonge generatie en sleepte
ze haar zuster als vanzelfsprekend mee.
De wisselwerking tussen de twee zusters is
groot. Toch zeggen ze ook erg blij te zijn met de
voeding van andere musici. Daarom vinden ze
het jammer dat ze tijdens het Storioni Festival
maar één dag aanwezig kunnen zijn. ‘We zijn
meestal samen of ieder afzonderlijk te gast bij
een orkest, dat ben je toch een beetje de ‘ster’’,
‘Het is belangrijk
om altijd een open
en nieuwsgierige geest
te behouden’
zegt Baiba lachend. ‘Bij een kamermuziekfestival heerst meer de sfeer van musici onder
elkaar. We kunnen andere musici ontmoeten,
van elkaar leren, samen muziek maken, naar
elkaar luisteren. Het is zo belangrijk, noodzakelijk zelfs, om in contact te staan met andere
musici, met de andere emoties die zij vaak
naar voren brengen in hun spel. Een festival is
daarom altijd heel intens. Vandaar dat we er
doorgaans graag langer dan een dag zijn.
Een volgende keer wellicht…’
STORIONI FESTIVAL 2015
Evenwicht
Desondanks heeft Skride geen enkel probleem
met haar drukke agenda. ‘Ik vind het geweldig.
Ik houd enorm van reizen en ook in mijn vrije
tijd reis ik graag. Dan kan ik de plekken bezoeken
die ik op mijn concertreizen niet tegenkom. De
natuur is belangrijke voeding voor mijn muziek.’
Wel is het soms ‘zwaar’ om veel weg te zijn van
haar kinderen. ‘Het is de kunst een evenwicht
te vinden tussen het concertleven en het huiselijke traject waar ik nog midden in de luiers
zit; mijn jongste is net twee jaar. Ik probeer
concerten ook zo te plannen dat ik niet lang
weg ben en snel weer naar huis kan, en dan is
het heel goed te doen en voeden beide kanten
elkaar eerder dan dat ze in de weg zitten.’
De Skrides zijn in elk geval nog lang niet
uitgespeeld en willen het bestaan als solist
en kamermusicus graag blijven combineren
met een goed en gezond familieleven zoals
zij dat thuis ook gekend hebben. ‘Ik wil fris en
scherp blijven en gewoon heel hard werken’,
aldus Baiba. ‘De jongere generatie komt er al
weer aan, en daar zitten fantastische musici
tussen. Ik heb een prachtig seizoen voor de
boeg met mooie concerten en geweldige
projecten. Vlak voordat ik naar het Storioni
Festival kom neem ik bijvoorbeeld nog de
vioolconcerten van Nielsen en Sibelius op.
Er komt nog een cd aan samen met Lauma en
zo is er veel meer. Het lijkt makkelijk en verleidelijk om door de volle agenda te bladeren
en te denken dat je gearriveerd bent, maar
dat is nooit zo. Als je dat doet, raak je het
kwijt. Het is veel belangrijker om altijd een
open en nieuwsgierige geest te behouden en
bereid te zijn meer te doen dan er gevraagd
wordt. Een festival als het Storioni Festival is
wat dat betreft een geweldige voeding voor
de geest.’
Dit concert maakt deel uit
van de FestivalPassepartouts.
Lees meer op pag. 35
Baiba en Lauma Skride spelen
tijdens het Stersolistengala op
za 24 jan onder meer Dvořáks
Sonatine voor viool en piano.
Kijk voor meer info op pag. 49
18
19
door Stephen Westra
STORIONI FESTIVAL 2015
OP BEZOEK BIJ DE ARRANGEUR
Wijnand
van Klaveren
Hij is een wat clowneske man.
Lang, lang gezicht ook, zwaarmoedig. Je zou haast denken dat
het wat is bijgeschminkt. Maar
nee, natuurlijk niet, hij is ook te
schuchter om te willen opvallen,
deze Wijnand van Klaveren,
38 jaar. Zijn muziek zal echter
opvallen. De arrangeur schreef
twee arrangementen voor de
Storioni Nacht: Gershwins
Rhapsody in Blue en een
medley van Amerikaanse
musicalsongs.
20
Wanneer hij de koffie inschenkt zet hij ook een
schoteltje met voorverpakte Illy-koekjes voor
me neer: ‘Sorry. Omdat ik probeer af te vallen
heb ik geen koekjes in huis maar neem ik deze
wel overal mee uit stationsrestauraties…’
Hij lacht wat ironisch. We zitten aan een tafeltje
in het keukenblok van zijn kleine, ordelijke appartement, driehoog in Amsterdam-Oost. ‘Zou ik
je ‘een Berlijns-joodse musicus uit de jaren ‘30’
mogen noemen?’, is op zeker moment, tamelijk
abrupt, mijn vraag.
Er is een en ander aan vooraf gegaan. Wijnand
is zeker niet het soort snelle hypertrendy jongen
zoals je je een arrangeur voorstelt. Integendeel;
hoewel hier de modernste apparatuur staat, hij
me om de haverklap muziekjes laat horen op
Youtube (‘handig hè…’), lijkt hij wat in het verleden
te leven. ‘Muziek van na 1940, die arrangeer ik
maar niet.’
Waarom niet? ‘Ik kom uit de klassieke hoek.
Studeerde orgel en piano. Wel heb ik bijvoorbeeld grote affiniteit met muziek uit de jaren
‘20 en ’30, vooral het Duitse lichte repertoire.
Het Max Raabe Palast Orchester – ja, mijn
cd-kast is illustratief ja… Die muziek ontstond
vanuit de klassieke traditie. Er was toen nog
geen opleiding lichte muziek, componisten
deden het met hun klassieke bagage en pikten
verder zo veel mogelijk op van de dansmuziek
die uit Amerika kwam overgewaaid. Ik ben
niet veel vlotter dan een snaredrum eronder
of’ – hij kijkt onbeholpen – ‘een pauk… Nou ja,
ik heb eens 99 Luftballons gedaan.’
‘Dit arrangement. Moet je zien. Van Billy
Mayerl, 1938. Daar wil ik mijn vingers achter
krijgen hoe hij dat doet.’ Wijnand voegt de
daad bij het woord, hij zit al achter de vleugel.
Alsof Gershwin zelf er zit, zo elegant komen
de stiekem hondsmoeilijke ‘straight basses’
er uit. Ook ik ben terug in de jaren ‘30…
‘Ben jij wel ‘s in New York geweest, de stad
van de Rhapsody in Blue?’ Wijnand stelt de
vraag. Het wil vanochtend maar geen interview worden, het blijft een tweegesprek, ik
kan er niets aan veranderen. Voor Wijnand
draait het allesbehalve om zichzelf maar om
de passie voor muziek, en dat doe je samen.
‘Nee? In Central Park zag ik een standbeeld van
Beethoven… Raar. Daar zet je toch Gershwin
neer? Nu ik die Rhapsody arrangeer, leer ik
weer van alles. Ik wil altijd weer leren. Nu fascineert me het ‘wilde’ in Gershwins muziek.’
Was de bezetting voor pianotrio en klarinet
zijn keus? ‘Ja, die klarinet moest er in – is het
trademark. Maat 1 al, die loeiende sirene! Ik
moest best wel ingrijpen. Die klarinetsolo,
daar heb ik strijkers onder gelegd zodat de
luisteraar meteen weet dat het een ensemblestuk gaat worden, geen soloconcert. Het
origineel is bijna een pianoconcert, dat moest
ik laten vallen. In mijn bewerking vullen de
instrumenten elkaar aan, ze beconcurreren
elkaar niet.’
Hij vertelt dan dat je als arrangeur natuurlijk
‘onderdanig’ bent – ‘Natuurlijk, je kruipt in die
noten. Maar je moet een arrangement ook
een soort nieuwe eigenheid geven. Een eigen
karakter. Anders hoef je ‘t niet eens te doen.’
We praten nog anderhalf uur. Over het huis
van Kurt Weill in Berlijn waar hij afgelopen
zomer was. Over Erwin Booth, de arrangeur
van de Comedian Harmonists. En over zijn
eigen leven als arrangeur - ‘6 uur op, werken,
wandelingetje, werken, museumbezoek of
afspraak met vrienden, tussendoor eten en
om 11 uur er weer in. Hard werken.’
Vlak voor ik ga, bezoek ik nog even het toilet.
Een rij boeken. Stefan Zweig, Thomas Mann,
Berthold Brecht… Het verleden, nu gelezen.
Zoals Wijnand de muziek van toen naar nu
vertaalt.
De twee arrangementen
van Wijnand van Klaveren
zijn te horen tijdens de Storioni
‘In Central Park staat een
standbeeld van Beethoven… Raar.
Nacht op za 31 jan. Lees meer
over deze magische avond
op pag. 56
Daar zet je toch Gershwin neer?’
21
RESERVEREN | 040 - 265 56 10 | [email protected]
STORIONI FESTIVAL 2015
KOFFIE MET DE STORIONI’S & STORIONI CAFÉS
De mens achter
de musicus
geniet van
het heerlijke
3-gangen
storioni menu
van 22 januari
t/m 01 februari
Hoe wordt een festival een echt festival?
Niet alleen door mooie muziek te maken.
Belangrijk zijn ook sfeer en gezelligheid.
Informele dingen. De kijkjes achter de
schermen. Tijdens het Storioni Festival
lopen de grootste musici ter wereld
gewoon rond en het is erg leuk én
interessant ze eens beter te
leren kennen…
Koffie met de Storioni’s
Drie keer, op 26, 28 en 30 januari, nodigt
het Storioni Trio een musicus uit op de koffie.
Half 11 ‘s ochtends in de Stadsfoyer. Een
klein concert, en een informele conversatie.
En natuurlijk wordt er ook gemusiceerd!
10.30 uur | Stadsfoyer | € 7,50 incl. koffie
Storioni Café
De Storioni Cafés zijn eveneens een succes
gebleken. Nu al voor het vierde jaar! Vanaf
ongeveer drie kwartier vóór het concert, in
de Stadsfoyer, helemaal gratis. Professionele
presentatoren gaan met de musici in gesprek.
U bent uitgenodigd!
19.30 uur | Stadsfoyer | gratis entree
U vindt alle Storioni Cafés en Koffie met de
Storioni’s in het programma op pag. 48 t/m 57
23
STORIONI FESTIVAL 2015
door Stephen Westra
Pianist Bart van de Roer
over nieuwe cd
Storioni Trio
Weinig mensen kennen Clara Wieck. Kwam ze als
vrouw in het gedrang, mocht dat niet, vrouwen die
componeren?
‘Ik heb niet het idee dat ze werd tegengewerkt.
Nee. En haar muziek werd ook gewoon uitgegeven. Maar ze zal zich wel geïntimideerd hebben
gevoeld door Schumann en Brahms, met wie ze
heel goed bevriend was. Dat remt. Ze schreef
niet veel.’
‘Muziek van vrouwen
moet je niet opeens
anders benaderen’
Dit najaar presenteerde het Storioni Trio
zijn nieuwe cd met Pianotrio´s van drie
vrouwelijke componisten: Clara Schumann,
Rebecca Clarke en Alba Rosa Viëtor.
Stephen Westra sprak erover met pianist Bart van de Roer.
Ineens was het thema: ‘de vrouw’. In afwachting
van Bart van de Roer, pianist van het Storioni
Trio dat nét zijn cd af heeft, zit ik in de vrijwel
uitgestorven serre van een Hilversums hotel.
Het gemaalhuisje ertegenover is een echte
Dudok, maar deze serre een snel in elkaar geflanst bouwpakket, zodat ik besluit niet langer
mijn ogen maar mijn oren de kost te geven. Een
Surinaamse even verderop praat omstandig
over haar ‘vrouwzijn’. Best interessant. En als
Bart aan mijn tafeltje verschijnt, zijn z’n eerste
woorden: ‘Hoi! Eigenlijk hadden we ook bij
mij thuis kunnen afspreken, maar mijn vrouw
is pianoles aan het geven.’ De overstap naar
het thema ‘vrouwelijke componisten’ is nu
eenvoudig.
24
Clara is hier op bekend terrein, dat voel je;
zo zangerig! Ze schreef ook fraaie liederen,
haar melodieën zijn zo mooi dat ze een grote
inspiratie waren voor Schumann. Verrassend hè.
Hij verwerkte ze in z’n eigen composities. Als
eerbetoon.’
Waarom deze cd, Bart?
‘Er is een stichting die het werk van de componiste Alba Rosa Viëtor meer bekendheid
wil geven. Ze vroegen ons haar pianotrio op
te nemen. En dat was een mooie gelegenheid
er helemaal een ‘vrouwen-cd’ van te maken.
Er zijn nog best wat pianotrio’s van vrouwen,
eigenlijk… Wie? Fanny Mendelssohn (zus van),
Clara Wieck, Lili Boulanger…’
Jullie doen Clara Wieck, Rebecca Clarke en dus
Viëtor. Waarom die?
‘Dat van Clara Schumann-Wieck – ze was de
vrouw van Robert – is een prachtwerk. Zoals
je je een pianotrio wenst! Het is helemaal een
stuk dat die tijd uitstraalt: de Duitse romantiek.
Ik heb m’n hart verpand aan het langzame deel.
Hoor je er iets ‘vrouwelijks’ in?
‘Ik lees een partituur, bestudeer de klank, het
materiaal, de opbouw – maar ik kijk niet of het
van een man is of van een vrouw. Dat iets door
een vrouw is geschreven, betekent niet dat je
het opeens anders moet benaderen.’
Hier, Bart – ik haal het boekje Frau und Musik
uit mijn rugzak – dit schrijft Clara zelf: ‘Natürlich
bleibt mein Trio immer Frauenzimmerarbeit… es
fehlt der Kraft… klang gar weibisch sentimental.’
‘Ik vind dat toch niet erg relevant voor het
spelen ervan. En trouwens, vrouwen: zácht –
denk je? Ik ken vrouwen die keihard zijn! Hoor ik
Martha Argerich dan zou ik dat nu niet bepaald
‘weiberisch-sentimental’ willen noemen…’
Rebecca Clarke...?
‘Kracht. Krachtige muziek. ‘t Gekke is dat wij
er nooit van hadden gehoord voor we gingen
zoeken voor deze cd. En nu vind ik haar trio het
meesterwerk van de drie! Ze schreef het kort
na WOI en dat kun je horen. Het begin is pure
wanhoop – zo heftig, sommige concertzalen
zijn er huiverig voor dat we het spelen… Het trio
zit vol echo’s van de oorlog, zoals een trompetsignaal dat je in die tijd ook wel bij Debussy vindt.
Waarom Clarke zo onbekend is? Raar hè…
Of, nou ja, die dame leefde nogal intens. ‘Óf ik
componeer, óf ik heb een man’, zei ze. Dan lig
je er zo tien jaar uit dus. Met je bekendheid
schiet het dan niet op.’
Tot slot…
‘Alba Rosa Viëtor. Heel anders. Haar kleine
trio is onderhoudend, heel plezierig voor de
spelers en de luisteraar. Ze had een bewogen
levensloop – geboren in Italië, als vioolvirtuoze
in Buenos Aires terechtgekomen, kwam toen op
de boot naar New York een Nederlander tegen,
verliefd geworden, getrouwd, in New Jersey
actief in de muziekscene, tijdens de Depressie in
Zwitserland, weer terug, Washington… – waar
ze plotseling ging componeren! Het trio dat we
spelen is uit 1951, maar pas net uitgegeven, er
zitten nogal wat drukfouten in, zo ‘vers’ is het…’
Volg het Storioni Festival
ook op Facebook en
Twitter @storionifest
De nieuwe cd van het Storioni Trio met de pianotrio´s van Clara
Schumann, Rebecca Clarke en Alba Rosa Viëtor vormt een mooie
voetnoot bij het Amerika-thema van het Storioni Festival. Zowel de Engelse
Clarke als de Italiaanse Viëtor woonden en werkten langere tijd in de Verenigde
Staten, stonden in hoog aanzien en hadden daar ook veel succes met hun
composities. De Amerikaanse auteur en componist Peter Fraser MacDonald
noemde Viëtor een waarlijk belangrijk figuur voor de twintigste-eeuwse
Amerikaanse muziek. De cd is te koop tijdens het Storioni Festival.
25
STORIONI FESTIVAL 2015
Overnacht
in het hart van
lichtstad
Eindhoven
Mevr. Lotte Leusink
26
Vestdijk 14-16, Eindhoven
[email protected] | Tel: 040 844 4000
hampshire-hotels.com/crowneindhoven
trouwe bezoeker Storioni Festival
27
STORIONI FESTIVAL 2015
VIND ONS!
Volg het Storioni Festival online
WWW
Kijk op www.StorioniFestival.nl
voor informatie over het
programma, musici, video’s,
foto’s en het laatste nieuws.
TICKETS &
PASSEPARTOUTS
Volg het festival en het
Storioni Trio op Twitter:
@StorioniFest. De Tweets
(#SF2015) verschijnen ook
op de website van het
Storioni Festival.
voor het Storioni Festival koopt u ook
op www.MuziekgebouwEindhoven.nl
‘Het festival is voor ons een bron van inspiratie,
daarnaast is het reuzegezellig!’
Wouter Vossen in het Eindhovens Dagblad
NIEUWS / STORIONI FESTIVAL 2015
9 oktober 2014
12 november 2014
9 oktober 2014
Het programma van 2015
is bekend!
Baiba en Lauma Skride
Het Storioni Magazine 2015 is uit!
De zussen Baiba en Lauma Skride schitteren op het
Stersolistengala op za 24 jan. // lees verder
U kunt deze gratis verkrijgen bij Muziekgebouw Eindhoven. // lees verder
Het thema van de achtste editie van het Storioni
Festival is Amerika. // lees verder
MUSICI / 2015
PROGRAMMA / 2015
JAN
28
21
22
23
24
24
25
26
27
28
29
30
31
FEB
01
za 31 jan // Storioni Nacht
Biografieën
Tijdens dit magische marathonconcert bij kaarslicht hoort u een dwarsdoorsnede van de
Amerikaanse muziek. // lees verder
Klik hier voor de biografieën van de deelnemers
aan het Storioni Festival 2015.
LIKE & DEEL
Marc, Wouter en Bart houden u
via facebook op de hoogte van hun
muzikale bezigheden en de ontwikkelingen rondom het festival.
Ga naar www.facebook.com/storioni,
like de pagina en deel de berichten!
www.facebook.com/Storioni
29
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
door Paul Jansen
Het Storioni Trio coacht
de musici van de toekomst
Kennis en ervaring doorgeven en jonge ensembles ondersteunen.
Het staat van meet af aan hoog in het vaandel van het Storioni Trio.
De Storioni Academy is een peiler van het festival, evenals de vijf
jaar geleden ingestelde Storioni Toonzaal Prijs. ‘En die is nog altijd
volop in ontwikkeling’, aldus violist Wouter Vossen.
‘Alles wat wij doen is ingegeven door eigen ervaring’, zegt Wouter Vossen. ‘We hebben tijdens
de opleiding gemerkt dat het vak kamermuziek
ondergewaardeerd is. Wij moesten heel veel
zelf uitvinden en moesten moeite doen om ons
het metier eigen te maken. Er was toen nog niet
zoiets als een Strijkkwartetacademie. Inmiddels
hebben we alledrie ervaring als conservatoriumdocent en ondervinden we aan den lijve dat de
budgetten onder druk staan. De studenten hebben het bovendien vreselijk druk. Wij proberen
daarom met de Academy en de Prijs de slimme
studenten een handreiking te doen. Zo willen
we de infrastructuur van de kamermuziek de
helpende hand bieden.’
En dat werkt. Met een groot deel van de Storioni
Academy bedient het trio de basis. ‘De Academy
willen we bewust heel toegankelijk houden;
daarom werken we ook samen met muziekscholen. De workshop die wij geven voor
ensembles van muziekscholen is bovendien
een van de leukste dagen van het Festival.
Acht puberende blokfluitisten die fantastisch
spelen of drie blonde vioolmeisjes die met rode
wangen opgaan in de noten… Het is in essentie
waarom wij ook muziek maken.’ Naast aandacht
voor die essentie is er structurele aandacht voor
30
het professionele circuit. Vandaar dat de coaching
voor jonge ensembles en de Ensemble Wedstrijd
speerpunten zijn van het Storioni festival.
Belangrijke opstap
Sinds de eerste editie van de Ensemble Wedstrijd in 2010 is dit concours, waarbij jonge
ensembles strijden om de Storioni Toonzaal
Prijs, uitgegroeid tot een belangwekkende opstap voor ambitieuze kamermuziekensembles.
Tijdens de eerste edities was het concours
nog enigszins verborgen in de memorabele
wandelconcerten: de drie overgebleven ensembles verzorgden op verschillende locaties
korte optredens. Sinds 2013 is de Storioni
Toonzaal Prijs echt naar voren geschoven en
maken de geselecteerde ensembles tijdens een
heus Finaleconcert in De Toonzaal uit wie met
de felbegeerde Storioni Toonzaal Prijs en de
Publieksprijs naar huis gaan.
‘De prijs is ingesteld om mensen in de laatste
fase van hun opleiding extra te inspireren’, zegt
Vossen. ‘Dat is heel goed opgepakt door De
Toonzaal. We willen de eerste stappen van een
ensemble makkelijker maken en de musici de
mogelijkheid bieden van gedachten te wisselen
met mensen die ‘het gemaakt hebben’ in de
kamermuziek.
31
STORIONI FESTIVAL 2015
Onze vaste gast Vladimir Mendelssohn heeft
bijvoorbeeld een eigen festival, dat is van
belang. En de ene musicus legt dat contact wel,
de andere is daar nog niet aan toe. Daarom is
coaching zo belangrijk.’
Waardevol moment
Hoewel de aanmeldingen bij de eerste Ensemble
Wedstrijd in 2010 nog wat achterbleven bij de
verwachtingen, is de gelegenheid die het Storioni Festival biedt inmiddels een mogelijkheid
waar ambitieuze jonge kamermusici graag gebruik van maken. Het Rodin Trio mocht in 2014
mede dankzij de Storioni Prijs een concert geven
tijdens de fameuze Gaudeamus Muziekweek.
Ook het Mosa Trio en het inmiddels internationaal succesvolle Berlage Saxofoon Kwartet
bewijzen dat de prijs een positief effect heeft op
hun carrière.
Het Berlage Saxofoon Kwartet won in 2011
zowel de jury- als de publieksprijs. Een opsteker
voor het toen net begonnen ensemble. ‘Het was
een mooie kans om onszelf te presenteren en te
spelen in de Toonzaal’, zegt Eva van Grunsven,
de baritonsaxofoniste van het kwartet. ‘Een
waardevol moment’.
Ze roemt vooral de feedback die het kwartet
kreeg van het Storioni Trio en van voormalig
Toonzaaldirecteur Ruud van Eeten. ‘Het is als
musicus zeker in de kamermuziek altijd leren
door vallen en opstaan, en goed onderbouwd
commentaar is dan erg welkom.’
De prijs, de concerten die er mee verbonden
waren en de coaching waren belangrijk voor de
ontwikkeling van het gezelschap. ‘Het is altijd
lastig te zeggen of iets specifiek ergens door
komt, maar belangrijk bij het Storioni Festival is
dat er mensen in de jury zitten die een netwerk
hebben. Je laat jezelf daar horen, het is een
soort open sollicitatie.’
32
Van Grunsven beschouwt het kwartet nog
steeds als jong en beginnend. ‘Wij zijn niet
gearriveerd. Wel is er sinds de Storioni Prijs veel
gebeurd; we hebben de Dutch Talent Award
gewonnen, een cd gemaakt, allemaal zaken waar
we met veel geloof in de toekomst op kunnen
voortbouwen. Die ontwikkeling is niet vanzelfsprekend. We zijn ons heel bewust van de weg
die we hebben te gaan.’
9,5 met onderscheiding
Ook het Mosa Trio, in 2012 winnaar van de
jury- en publieksprijs, roemt de coaching. Het
pianotrio heeft, aldus violiste Alexandra van
Beveren, veel gehad aan de lessen van cellist
Marc Vossen. Zijn leerling Paul Stavridis, de cellist
van het Mosa Trio, studeerde zomer 2014 af
met een 9,5 met onderscheiding. ‘Ook de kamermuziekcoaching die we van Marc kregen was
erg inspirerend. Nadien hadden we elke keer
zoveel materiaal om mee aan de slag te gaan,
dat het ons steeds erg motiveerde. Van iemand
les hebben die werkelijk weet wat het is om in
een pianotrio te spelen en de muziek door en
door kent, heeft veel voordelen. Noodzakelijke
praktische tips zijn ontzettend waardevol voor
een beginnend trio.’
Hoewel het trio de status ‘beginnend’ inmiddels
ontgroeid is, was de Storioni Toonzaal Prijs ook
voor Van Beveren een belangrijke opstap. ‘De
prijs opende letterlijk deuren naar vele concertzalen en we mochten onder meer spelen op
belangwekkende podia als het Concertgebouw
en Muziekgebouw Eindhoven.’
Max Jong Talent Prijs
Het Mosa Trio timmert hard aan de weg, maar
het traject is ‘lang en zwaar’. ‘Deelname aan
concoursen in binnen- en buitenland houdt ons
scherp omdat zo geconcentreerd werken aan het
repertoire ons steeds naar een hoger niveau tilt.’
En daar is het met de Ensemble Wedstrijd om
begonnen. ‘Door de ensembles bij wijze van prijs
concerten aan te bieden, hopen we ze te laten
groeien’, zegt Vossen. ‘Ook daarna blijven we de
ensembles volgen en waar mogelijk concerten
aanbieden. Het concours is nog steeds pril, maar
we hebben grootse plannen. Nieuwe samenwerkingsverbanden, ook internationaal, zijn daarbij
niet uitgesloten.’
Nieuw dit jaar is de MAX Jong Talent Prijs.
Omroep Max hecht veel belang aan het
ondersteunen van jong talent en levert
graag een bijdrage aan hun ontwikkeling op
weg naar de top. Het winnende ensemble
van de Ensemble Westrijd krijgt naast de
Storioni Toonzaal Prijs, ook de MAX Jong
Talent Prijs uitgereikt.
MAX-eindredacteur Russell Postema
vertelt er meer over op pag. 43
Finale Storioni Toonzaal Prijs
Op wo 21 jan presenteren de finalisten
van de Ensemble Wedstrijd zich tijdens de grote
finale in Muziekcentrum De Toonzaal in Den Bosch.
Een prachtige kans om de musici van de toekomst
te ontmoeten. Tickets voor dit concert koopt u
via De Toonzaal.
33
STORIONI FESTIVAL 2015
KAARTVERKOOP & INFO / STORIONI FESTIVAL
Tickets voor concerten in
Muziekgebouw Eindhoven
> Muziekgebouw Eindhoven
Heuvel Galerie 140 Eindhoven
(040) 244 20 20
[email protected]
www.MuziekgebouwEindhoven.nl
www.StorioniFestival.nl
Tickets voor Wandelconcert ’s-Hertogenbosch
> Muziekcentrum De Toonzaal
Prins Bernhardstraat 4-6 Den Bosch
(073) 612 21 23
info.detoonzaal.nl
www.detoonzaal.nl
Tickets voor Wandelconcert Breda
> Chassé Theater
Claudius Prinsenlaan 8 Breda
(076) 530 31 32
[email protected]
www.chasse.nl
Tickets voor Storioni in Helmond
> Theater Speelhuis
Kromme Steenweg 29 Helmond
(0492) 58 70 00
[email protected]
www.theaterspeelhuis.nl
Tickets voor Storioni in Tilburg |
Souvenir des Montagnards
> Concertzaal Tilburg
Schouwburgring Tilburg
(013) 543 22 20
[email protected]
www.theaterstilburg.nl
FestivalPassepartouts
Wilt u naar meerdere concerten van het
Storioni Festival? Dan bent u het voordeligst
uit met een van de FestivalPassepartouts.
Er kunt kiezen uit drie passepartouts.
Passepartout Small € 77
vr 23 jan | Openingsconcert
za 24 jan | Stersolistengala
za 31 jan | Storioni Nacht
+ 20% korting op elk ander festivalconcert
dat u tegelijkertijd koopt.
Passepartout Medium € 92,50
vr 23 jan | Openingsconcert
za 24 jan | Stersolistengala
di 27 jan | Scherpdenkersconcert
za 31 jan | Storioni Nacht
+ 20% korting op elk ander festivalconcert
dat u tegelijkertijd koopt.
Passepartout Large € 145
do 22 jan | Sneakpreview concert
vr 23 jan | Openingsconcert
za 24 jan | Stersolistengala
zo 25 jan | Academyconcert
zo 25 jan | Masterclass
do 29 jan | Lunchpauzeconcert
di 27 jan | Scherpdenkersconcert
za 31 jan | Storioni Nacht
zo 01 feb | Storioni op Zondag
+ 20% korting op elk ander festivalconcert
dat u tegelijkertijd koopt.
U koopt uw passepartout bij het Ticketbureau van Muziekgebouw Eindhoven of via de website
MuziekgebouwEindhoven.nl. Koopt u via de website, dan doet u dat als volgt: Voeg de passepartout
van uw keuze toe aan uw winkelmandje door op Bestellen te klikken. U dient vervolgens eerst de
passepartout af te rekenen. Daarna kunt u de betreffende concerten aan uw winkelmandje
toevoegen en met 100% korting (dus gratis) afrekenen.
35
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
Voříšeks
Grand rondeau concertant
Sprankelend unicum in zijn oeuvre
Elk jaar biedt het Storioni Festival de luisteraar een ware
ontdekkingsreis. Een van de ontdekkingen van 2015 is ongetwijfeld
Grand rondeau concertant van Voříšek, een componist die door
het Storioni Trio en Camerata Royal Concertgebouw Orkest uit
de vergetelheid wordt gehaald.
´Een geweldig stuk, voor ons waanzinnig interessant.’ Violist Wouter Vossen is enthousiast
over het Grand rondeau concertant van de
Tsjechische componist Jan Václav Hugo Voříšek
(1791-1825). ‘Vooral omdat het bijna nooit
gespeeld wordt.’
Dat het werk bijna nooit uitgevoerd wordt, heeft
alles met de dubbele pech van Voříšek te maken.
Niet alleen stierf hij te jong om zijn naam werkelijk groots in de geschiedenisboeken te schrijven.
Hij belandde bij leven in Wenen bovendien in de
kringen rond Ludwig van Beethoven. Hij ging om
met componisten als Johann Nepomuk Hummel
en Louis Spohr en hij mocht zichzelf een goede
vriend van Franz Schubert noemen. En hoewel
hij toch echt een van de vijftig componisten was
die net als Schubert de opdracht van de Vaterländischer Kunstverrein kreeg om een variatie
te maken op de wals van Diabelli die Beethoven
inspireerde tot zijn fameuze Diabellivariaties,
restte hem tussen zoveel groots componistengeweld weinig anders dan de vergetelheid.
En dat doet Voříšek geen recht. Hij was zijn
leven immers begonnen als wonderkind. Van zijn
vader, die koordirigent en organist was, leerde
hij pianospelen en al op negenjarige leeftijd
gaf hij zijn eerste openbare concerten. Toch
studeerde hij in Praag filosofie en vertrok hij op
22-jarige leeftijd naar Wenen om daar rechten
te gaan studeren. En in de heimelijke hoop Beethoven tegen te komen en zijn muzikale carrière
toch een broodnodige impuls te geven.
36
Eerste organist
De impuls kwam uiteindelijk van Hummel die
hem als pianist onder zijn hoede nam. Maar in
de muziek bleef het kwakkelen voor Voříšek.
Hij sloot zijn studie rechten af en ging in 1821
van lieverlee maar aan het werk als advocaat.
Toen hij een jaar later toch de kans kreeg om als
tweede organist aan het Weense hof te werken,
aarzelde hij geen moment en hing hij zijn advocatencarrière aan de wilgen. Voříšek schopte
het uiteindelijk tot eerste organist in 1824, maar
lang kon hij daar niet van genieten; nog geen
jaar later stierf hij aan tuberculose.
Hij liet een Symfonie in D achter, een mooie
mis en diverse solopianowerken. In die werken
vermengt de componist die Voříšek ook werkelijk
was een wat conservatieve houding tegenover
de klassieke traditie met een gave voor melodie
die niet onderdoet voor die van Schubert. De
uitgeverij van Voříšek kwam om het ‘nieuwe’ in
zijn pianowerk aan te geven zelfs met de term
Impromptu op de proppen. Waarschijnlijk de
eerste keer dat deze term, die even later met
succes door Schubert en anderen werd overgenomen, gebruikt werd.
‘Dit werk moet je echt
op een festival brengen’
Frank Veenstra, artistiek manager
37
MUZIEKGEBOUWEINDHOVEN.NL
Echt iets voor een festival
Ook de virtuoze Grand rondeau concertant, een
unicum in het oeuvre van Voříšek, balanceert
tussen klassieke waarden en de romantische
tijdgeest. Over het werk is verder weinig meer
bekend dan dat hij het kort na de Symfonie uit
1820 schreef.
‘Dit soort werken moet je echt op een festival
brengen’, zegt Frank Veenstra, artistiek manager
van Muziekgebouw Eindhoven. ‘Dat is een van
de redenen van het bestaan van een evenement
als het Storioni Festival. We willen iets extra’s
doen, iets dat aanvullend is op wat in het reguliere seizoen plaatsvindt. Zowel nieuwe als oude
muziek die zelden of nooit tot klinken komt, hoort
daarbij. Zo’n Grand rondeau van Voříšek neem je
als trio niet zo makkelijk mee op een reguliere
concerttournee, dan willen mensen toch het Tripelconcert van Beethoven horen. Ook de muziek van
Ysaÿe, De Sarasate en Alba Rosa Viëtor is geen
alledaags repertoire. En dat is ook iets waar onze
bezoekers op rekenen. Zij weten dat het Storioni
Festival muzikale cadeautjes bevat.
Het Storioni Trio en Camerata Royal
Daarbij heeft men inmiddels het vertrouwen
dat het onbekende dat wij programmeren ook
daadwerkelijk goede muziek is. En dat is mooi.
Dat biedt mogelijkheden.’
Er valt immers nog veel te ontdekken. ‘Ik ben
er groot voorstander van elk muziekstuk op zijn
merites te beoordelen’, zegt Veenstra. ‘Ik zal niet
gauw op grond van een naam een heel oeuvre
afbranden. Je weet nooit wat je tegenkomt. Als
Felix Mendelssohn niet zo alert was geweest om
in de vroege 19e eeuw de Matthäus Passion van
Bach boven water te halen, was de historie misschien heel anders gelopen.’
proud host of
the Storioni
Festival
bezoek de website
voor andere festivals
& concerten!
Nu is Voříšek vast geen nieuwe Bach, maar zijn
werk voor pianotrio en orkest sprankelt als de
beste werken van zijn tijdgenoten. In die zin is
het inderdaad een bijzonder verrijkende ontdekking. ‘Het is een heel mooi stuk. Virtuoos, fris,
fruitig’, zegt Vossen ten overvloede. ‘Met voor
ons alle drie meer dan voldoende muzikale uitdagingen. Het is voor het eerst dat wij de Grand
rondeau van Voříšek spelen, maar het stuk
verdient het zonder twijfel om
heel vaak uitgevoerd
te worden.’
Concertgebouw Orkest spelen Voříšeks
Grand rondeau concertant tijdens het
Stersolistengala op za 24 jan. U vindt
het gehele programma van dit concert
op pag. 49
38
Jan Václav Hugo Voříšek
Vamberk, 11 mei 1791 –
Wenen, 19 november 1825
HET STORIONI FESTIVAL IS EEN INITIATIEF VAN HET
STORIONI TRIO & MUZIEKGEBOUW FRITS PHILIPS EINDHOVEN
STORIONI FESTIVAL 2015
door Paul Janssen
MARC VOSSEN OVER ALTVIOLIST VLADIMIR MENDELSSOHN:
‘Als Vladi er is,
weet je dat het goed komt’
‘Hij is nooit hetzelfde,
altijd uitdagend en verrassend’
Marc Vossen. ‘En een van de muzikale vaders van het trio.
Het is ongelooflijk fijn om met hem samen te spelen.’
Een schat aan ervaring
Al tijdens het eerste Storioni Festival in 2008 bleek zijn
waarde. ‘Gidon Kremer wilde alleen komen als wij een
bepaald stuk zouden spelen. Hij vroeg of wij het op ons
repertoire hadden, want er was geen tijd om te repeteren.
Natuurlijk antwoordden we bevestigend, al hadden we het
nog nooit gespeeld. Vladi kwam toen naar onze repetitie en
heeft ons door het stuk geloodst.’
Een man die alles al eens gedaan heeft, fantastisch omgaat
met jonge musici en een schat aan ervaring meebrengt, zo
karakteriseert Marc de Roemeense altviolist die ook als
componist het nodige achter zijn naam heeft staan. ‘Als
Vladi in het ensemble zit, weet je dat het goed komt.’
Spelen in het moment
De Roemeense altviolist Vladimir Mendelssohn
is sinds het eerste Storioni Festival een jaarlijks
terugkerende gast. Ook in Eindhoven doet hij
wat hij over de hele wereld doet: kamermuziek
maken, les geven en als een soort ‘pater musicalis’
waar nodig en gewenst de collega-musici leiden en
begeleiden. Marc Vossen, cellist van het Storioni
Trio, vertelt over deze huisvriend van het festival.
‘Een wijs man’, karakteriseert Marc hem, ‘en
altijd tot in de puntjes voorbereid.’
‘Het is typerend’, vervolgt hij. ‘Ik heb in Den Haag
jaren bij Vladi in de straat gewoond. In al die
tijd ben ik hem nooit tegengekomen. Hij is altijd
onderweg. Altijd aan het spelen, altijd aan het
lesgeven.’
40
Marc en Wouter Vossen maakten zo’n twintig
jaar geleden voor het eerst kennis met Vladimir
Mendelssohn. Ze completeerden, samen met
hun moeder, het pianokwartet dat tijdens het
eindexamen altviool van een vriend van Marc
een Pianokwartet van Brahms speelde. Vladimir
Mendelssohn – ‘Vladi’ voor intimi – zat in de
examencommissie en kwam na afloop naar
‘Hij is een van de muzikale
vaders van het trio’
de familie Vossen toe. Zijn ‘wie zijn jullie en wat
spelen jullie goed’ legde de basis voor een muzikale vriendschap die tot op de dag van vandaag
voortduurt. ‘Vladi is een geweldig musicus’, zegt
Kamermuziek maken is het grootste plezier van Mendelssohn. Hij is artistiek leider van het kamermuziekfestival in
het Finse Kuhmo en doceert daarnaast altviool en kamermuziek in onder andere Essen en Parijs. ‘Kamermuziek
maken met Vladi betekent echt spelen in het moment.
‘Zijn pretogen spreken
op zo’n moment boekdelen…’
Het is nooit hetzelfde, altijd uitdagend en verrassend. Daar
heb ik persoonlijk heel veel van geleerd. Zo speelden we
een keer het Pianokwartet van Schumann in het Concertgebouw in Amsterdam. Ik heb ergens hetzelfde thema in
de cello als de altviool. Tijdens de repetitie bezwoer hij mij
op die plek minder tijd te nemen. Tijdens het concert nam
ik dus geen tijd, terwijl hij juist alle tijd en ruimte nam. Zijn
pretogen spreken op zo’n moment boekdelen.’
Vladimir Mendelssohn speelt tijdens
het Storioni Festival in de volgende
concerten:
ma26jan Storioni in Tilburg
wo28jan Storioni in Helmond
do 29 jan Wandelconcert Breda
vr 30jan Wandelconcert Den Bosch
za 31jan Storioni Nacht
Meer info en tickets:
www.StorioniFestival.nl
41
door Eveline aan de Wiel
Beluister het
Storioni Festival
in het MAX
Avondconcert op
NPO Radio 4.
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Wij brengen
de concertzaal
In gesprek met
op
de
radio’
Russell Postema,
eindredacteur van Omroep MAX
Kijk voor alle informatie op
www.maxavondconcert.nl
Sinds de eerste editie zijn het Storioni Festival en Omroep MAX ‘partners in
crime’: ze delen de missie om bijzondere muziekstukken onder de aandacht
te brengen van een breed publiek. Eindredacteur Russell Postema was er
vanaf de eerste editie bij. Als geboren Canadees kijkt hij dit jaar extra uit naar
het festival. ‘Met het thema Amerika hoop ik op een feest der herkenning.’
42
43
STORIONI FESTIVAL 2015
‘Wij willen de luisteraar thuis
het gevoel geven erbij te zijn’
De volgende concerten worden opgenomen
en uitgezonden in het MAX Avondconcert
op Radio 4:
vr 23 jan| Openingsconcert
za 24 jan| Stersolistengala
ma26 jan| Storioni in Tilburg (live uitgezonden)
di 27 jan|Scherpdenkersconcert (live uitgezonden)
za 31 jan|Storioni Nacht
Postema was twaalf jaar oud toen hij naar
Nederland kwam. Als half-Canadees woonde
hij als kind in Montreal en later op het eiland
Newfoundland in het oosten van Canada, waar
de bewoners volgens Postema ‘besmet zijn’ met
de gave om prachtige volksmuziek te maken.
‘Ik ken veel musici uit Canada en de Verenigde
Staten, maar ik heb altijd een zwak gehad voor
de traditionele volksmuziek uit Newfoundland.
Klassieke componisten putten niet voor niets al
eeuwenlang uit de volksmuziek om hun composities vorm te geven. Een slimme componist
weet daar goed gebruik van te maken.’
MAX Jong Talent Prijs
Dit jaar heeft de samenwerking tussen het Storioni
Festival en Omroep MAX zich nog verder verdiept. Het winnende ensemble van de Storioni
Toonzaal Prijs krijgt nu ook de MAX Jong Talent
Prijs uitgereikt. ‘De jonge talenten van nu zijn de
musici op de podia van de toekomst’, licht Postema
de keuze van een ouderenomroep voor het
ondersteunen van jong talent toe. ‘Er zijn veel
jonge musici die het geweldig goed doen. Zo
viel mij onlangs tijdens een concours voor jonge
componisten op dat zij vaak weer heel anders
componeren dan jaren geleden. Het is heel interessant om die ontwikkeWarm weerzien
ling te zien. Zulke talenten
‘In de loop van de jaren
Ook het weerzien met het
is er een diepe verbintenis moet je blijven stimuleren,
Storioni Trio, de medewerkers
want die hebben we hard
ontstaan met het festival’ nodig voor de toekomst.
van het Muziekgebouw
en het publiek maken het
Daar wil Omroep MAX
festival voor Postema bijzonder. ‘Als omroep
zich sterk voor maken. Zeker nu er nog maar een
leggen we concerten vast door het hele land,
handjevol omroepen actief is op Radio 4, hebben
maar het valt ons als redactie elk jaar weer op
we als omroep een belangrijke rol om jong talent
hoe ontzettend fijn de sfeer is in Eindhoven.
te ondersteunen.’
Het publiek is enorm enthousiast en de ontvangst is zeer warm. Het is prettig om echt
het gevoel te krijgen erkend te worden.’
44
De kunst van de presentator
natuurlijk nog wel prachtig, maar je hebt als luisTijdens het Storioni Festival streeft Omroep
teraar niet het gevoel dat je zelf bij het concert
MAX ernaar concerten zoveel mogelijk rechtaanwezig bent, dat je écht in de zaal zit of achter
streeks uit te zenden op de radio. Daarnaast
de schermen gluurt.’
hoopt de omroep ook een beeldregistratie te
Kleedkamer
kunnen maken. ‘Een soort webcast’, vertelt
Een enkele keer wordt de presentatoren van
Postema, ‘maar de kwaliteit daarvan is zo hoog,
Omroep MAX zelfs een kijkje gegund in de kleeddat de registratie ook op televisie kan worden
kamers van de musici. ‘Ik zal nooit vergeten hoe
uitgezonden. Sinds kort werken we vrij intensief
een van onze presentatoren live verslag deed
samen met Cultura TV. We hopen dit jaar minvan het festival en Wouter Vossen plotseling
stens één concert van het Storioni Festival op
de kleedkamer binnenkwam om vlak voor een
Cultura TV te kunnen uitzenden.’
concert nog snel zijn blouse te strijken. Voor een
Omroep MAX wil de luisteraar thuis het gevoel
presentator is het geweldig
geven erbij te zijn. ‘Niet
om zo’n gebeurtenis te
alleen op het moment dat
‘Wij willen de
de noten klinken, maar
complete beleving van het kunnen beschrijven en
de luisteraar een idee te
bijvoorbeeld ook als de
festival overbrengen’
geven van hoe het is om
musici voor aanvang van een
in de kleedkamer te zijn.
concert achter de schermen
Als omroep willen wij de complete beleving van
zenuwachtig heen en weer lopen en elkaar een
het festival overbrengen en bijzondere meestermooi optreden toewensen. Het is de kunst van
werken onder de aandacht brengen van een
de presentator om die emoties te ‘vertalen’ op
groot publiek. Die missie delen wij met het
de radio en een beeld van het concert te creëren
Storioni Festival.’
voor de luisteraar. Dat is wezenlijk anders dan
wanneer je een concert opneemt en het dagen –
of zelfs weken – later uitzendt. Dan is de muziek
45
STORIONI FESTIVAL 2015
Ontmoet
de topmusici
persoonlijk!
In 2015 muziekreizen naar o.a.:
• Luxemburg (april)
KCO o.l.v. Ivan Fischer - Alle Beethovensymfonieën
• Bergen Festival Noorwegen (juni)
Ronald Brautigam, Van Baerle Trio, Leif Ove Andsnes
• West Cork Chamber Music Festival
Ierland (juli)
Borodin Kwartet, Niek de Groot, Barry Douglas
‘Tijdens het festival werken we ook achter de schermen als
een heel hecht team. Iedereen dompelt zich onder in het festival
voor het beste resultaat. De organisatie, de musici en ieder ander
die op welke manier dan ook bijdraagt, maken het zo bijzonder.
En als de laatste noot dan opeens klinkt...
is het alsof we met z’n allen de top van
de Mount Everest hebben bereikt,
terugkijkend op een spannende reis en vol inspiratie
uitkijkend naar komende edities’
Voor meer informatie: www.wouterandfriends.nl
Opera- en concertreizen
Pauline Koning
projectcoördinator Storioni Festival
STORIONI FESTIVAL 2015
PROGRAMMA / STORIONI FESTIVAL 2015
Storioni Trio
wo 21 jan
do 22 jan
20.00 uur
12.30 uur | € 7,50
Finale Ensemblewedstrijd | Toonzaal Prijs
> De Toonzaal Den Bosch
Bij de concerten in
Muziekgebouw Eindhoven
is uw pauzedrankje bij
de prijs inbegrepen
Sneakpreview concert
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
o.a. Storioni Trio, Elina Vähälä viool, Finghin
Collins piano
Haydn - Pianotrio in Es, Hob. XV: 22
Ysaÿe - deel uit Sonate voor vioolsolo nr 2
‘Obsession’
Berg - Sonate opus 1
Brahms - Rapsodie opus 79 nr 1
Muziekgebouw Eindhoven
Muziekgebouw Frits Philips Eindhoven
organiseert samen met het Storioni Trio voor
de achtste keer het Storioni Festival.
Muziekgebouw Eindhoven is een eigentijds
muziekgebouw in het hart van de stad.
Jaarlijks zijn er ruim 300 concerten in alle
genres, van klassiek tot wereldmuziek en van
pop tot jazz. Behalve met het Storioni Festival,
onderscheidt het Muziekgebouw zich met
innovatieve producties en festivals op het
grensvlak van genres en stijlen.
MuziekgebouwEindhoven.nl
48
Elina Vähälä
Koop de concerten
in een van de drie
FestivalPassepartouts.
Lees meer op pag. 35
Storioni Café
Professionele presentatoren
ontfutselen musici verhalen
& anekdotes. Met korte
live-optredens.
Baiba en Lauma Skride
vr 23 jan
za 24 jan
19.30 uur Storioni Café | gratis entree
20.15 uur Concert | € 24
De Lage Landen Zaal
19.30 uur Storioni Café | gratis entree
20.15 uur Concert | 0 € 32 1 € 29 2 € 25 3 € 20
Openingsconcert
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
Stersolistengala
> Muziekgebouw Eindhoven
o.a. Storioni Trio, Wouter Vossen viool, Elina
Vähälä viool, Finghin Collins piano, Camerata RCO, o.a. Baiba Skride viool, Lauma Skride piano,
Camerata RCO, Henk Neven bariton,
Bart van de Roer piano, Rosalia Gomez Lasheras
Alexei Ogrintchouk hobo, Matthew Hunt klarinet,
piano
Storioni Trio
Lekeu - Adagio
Rossini - Sonata a quattro nr 1
Beethoven - Kwintet voor blazers en piano
Voříšek - Grand rondeau
Ysaÿe - deel uit Sonate voor vioolsolo nr 2
Dvořák - Sonatine
‘Obsession’
Schubert - Liederen (bew. voor bariton en ensemble)
Souza - Stars and Stripes Forever
Piazzolla - Primavera
Dvořák - Pianotrio in f
Bellini - Hoboconcert
Bartók - Rapsodie nr 2
Piper - Dances and Shrieks of Silver (wereldpremière)
Stadsfoyer | gratis entree
49
STORIONI FESTIVAL 2015
Academy Sunday 2014
zo 25 jan
Academy Sunday | Muziekscholenconcert
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
11.00 uur | gratis entree
Leerlingen van de muziekscholen spelen het
resultaat van de workshopdag!
ma 26 jan
Storioni in Tilburg
> Concertzaal Tilburg
19.15 uur Storioni Café | gratis entree
20.00 uur Concert | 1 € 32 2 € 28
zo 25 jan
Academy Sunday | Academyconcert
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
15.30 uur | 0 € 22,50 1 € 20 2 € 17
o.a. Alexei Ogrintchouk hobo, Matthew Hunt
klarinet, Elina Vähälä viool, Wouter Vossen viool,
Mariko Hara altviool, Vladimir Mendelssohn
altviool, Marc Vossen cello, Bart van de Roer
piano, Finghin Collins piano
Laureaten TROMP Percussion Eindhoven,
YPF (Rosalia Gomez Lasheras piano),
Cello Biënnale (Anton Mecht Spronck cello),
Oskar Back Concours (Shin Sihan viool),
Storioni Trio, Elina Vähälä viool, Mariko Hara
altviool, Marc Vossen cello, Finghin Collins piano,
Bart van de Roer harmonium
Liegeois - Grand duo voor 2 cello’s
Viëtor - Pianotrio
Dessner - Miniature voor marimba en crotales
Dvořák - Bagatellen
Dvořák - Slavische dansen
Mendelssohn - Pianokwartet nr 2 opus 2
zo 25 jan
Academy Sunday |
Masterclass Storioni Trio
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
20.00 uur | € 8
50
Mariko Hara
ma 26 jan
Koffie met de Storioni’s & Mariko Hara
> Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer
10.30 uur | € 7,50
Het Storioni Trio ontvangt zijn festivalgasten
op de koffie. Vandaag Mariko Hara, de jonge
Japanse altvioliste. Zij speelt Bachs Chaconne
en samen met klarinettist Matthew Hunt van
Rebecca Clarke: Prelude, Allegro & Pastorale.
Prokofjev - Ouverture op joodse thema’s
Clarke - Prelude, Allegro & Pastorale
Piazzolla - Primavera
Britten - Temporal variations
Franck - Pianokwintet
Souvenir des Montagnards
De kamermuziekserie van Koninklijke Souvenir
des Montagnards heeft faam verworven tot ver
buiten onze landsgrenzen. Vele beroemdheden
en talloze gerenommeerde ensembles traden al
in Tilburg op. De kamermuziekconcerten vinden
plaats in de Concertzaal te Tilburg.
Maarten van Rossem
di 27 jan
Scherpdenkersconcert met Maarten van
Rossem
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
19.30 uur Storioni Café | gratis entree
20.15 uur Concert | 0 22,50 1 20 2 17,50
o.a. winnaar TROMP Percussion Eindhoven,
Storioni Trio, Asko|Schönberg, Matthew Hunt
klarinet
Lezing Maarten van Rossem
Rorem - Spring Music
Mackey - Micro concert
Bernstein - Klarinetsonate
Lang - My very empty mouth
Lang - Cheating lying stealing
Dit concert
vindt do 22 jan
ook plaats in het
Concertgebouw
Amsterdam
51
STORIONI FESTIVAL 2015
Matthew Hunt
Hervé Joulain
Waalse Kerk
wo 28 jan
do 29 jan
10.30 uur | € 7,50
Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
12.30 uur | € 7,50
Het Storioni Trio ontvangt zijn festivalgasten op
de koffie. Vandaag de Britse klarinettist Matthew
Hunt. Muziek is er van Antonín Dvořák, een
componist die centraal staat tijdens het festival.
Marc Vossen solocello, Bram van Sambeek fagot,
Peter Hoeben hoorn, Hervé Joulain hoorn,
Maja Bogdanovic cello, Dan Zhu viool,
Oliver Triendl piano
Koffie met de Storioni’s & Matthew Hunt
> Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer
wo 28 jan
Storioni in Helmond
> Theater Speelhuis
19.30 uur Storioni Café | gratis entree
20.15 uur Concert | € 26,50
Storioni Salon na afloop
o.a. Storioni Trio, Peter Hoeben hoorn,
Hervé Joulain hoorn, Wouter Vossen viool,
Dan Zhu viool, Vladimir Mendelssohn altviool,
Maja Bogdanovic cello, Camerata RCO
Beethoven - Sextet
Schumann-Wieck - Pianotrio
Dvořák - Serenade voor blazers
52
Lunchpauzeconcert
Lekeu - Larghetto
Franck - Vioolsonate
Bij de concerten in Muziekgebouw Eindhoven
is uw pauzedrankje bij de prijs inbegrepen
do 29 jan
Wandelconcert Breda
20.00 uur | € 20
> Waalse Kerk
o.a. Bart van de Roer piano, Giorgi Gvantseladze
hobo, Bram van Sambeek fagot, Vladimir
Mendelssohn altviool
Toch - Kwartet voor hobo, klarinet, fagot en altviool
Corea - Trio voor fluit, fagot en piano
> Kasteel van Breda
Ruysdael Kwartet
Schulhoff - Fünf Stücke für Streichquartett
> Evangelisch Lutherse kerk
Theater Speelhuis
Theater Speelhuis is prachtig ondergebracht
in de Onze-Lieve-Vrouwekerk te Helmond,
een katholieke koepelkerk in neobyzantijnse
stijl. Het programma, van cabaret tot klassieke
muziek en van toneel tot kindervoorstellingen,
is veelzijdig voor alle leeftijden.
Irina Kulikova gitaar, Carsten Schmidt klavecimbel, Dan Zhu viool, Wouter Vossen viool,
Marc Vossen cello
Del Rey - California Suite
Paganini - Andante cantabile
Vivaldi - Concert voor gitaar, klavecimbel en strijkers
Tickets via Chassé Theater, zie pag. 35
Bezoekers worden per brief geïnformeerd
over hun startlocatie.
Het eerste fundament van deze kerk werd
gelegd in 1429. Na de grondige restauratie die
in 1983 werd voltooid, wordt de kerk, behalve
voor diensten, ook gebruikt voor concerten en
andere culturele activiteiten. De kerk heeft nu
een monumentenstatus.
Kasteel van Breda, Nassauzaal
Het Kasteel van Breda ligt in het centrale
stadsdeel van Breda aan het Kasteelplein.
Sinds 1826 is de Koninklijke Militaire Academie
(KMA) gevestigd in het kasteel, waardoor het
niet vrij toegankelijk is voor publiek. Maar wel
tijdens het Storioni Festival.
Evangelisch-Lutherse Kerk
De Evangelisch-Lutherse Kerk diende aanvankelijk als schuilkerk. Hij werd in 1777 gekocht door
de Lutherse gemeente. De bovenbouw werd
deels gesloopt en een nieuwe kerk met bijgebouw
kwam ervoor in de plaats. De crypte bleef intact
en zo bevindt zich onder de kerk nu nog een
prachtig betegeld gewelf met zogenaamde
spijkertegeltjes... uniek in Zuid-Nederland.
De kerk is alleen op afspraak te bezichtigen.
53
STORIONI FESTIVAL 2015
Volg het Storioni Festival
ook op Facebook en
Twitter @storionifest
Muziekcentrum De Toonzaal
Wandelconcert ’s Hertogenbosch
is gehuisvest in een oude Bossche synagoge.
Sinds 2005 wordt hier klassieke en actuele
muziek, jazz en wereldmuziek uitgevoerd; er
vinden jaarlijks circa 120 concerten plaats.
Mede door de intieme sfeer en prachtige akoestiek is DeToonzaal, ook voor topensembles en
-musici, een van de meest favoriete podia in
Nederland.
> De Toonzaal
Theater aan de Parade
Vladimir Mendelssohn
vr 30 jan
20.00 uur | € 20
Winnaar Storioni Toonzaal Prijs
> Theater aan de Parade
o.a. Storioni Trio, Dan Zhu viool, Vladimir
Mendelssohn altviool, Maja Bogdanovic cello
Golijov - Lullaby & Doina
Pfeffer - Alektrophobic
vr 30 jan
Koffie met de Storioni’s & Oliver Triendl
> Muziekgebouw Eindhoven | Stadsfoyer
10.30 uur | € 7,50
Oliver Triendl is een geweldige Duitse pianist.
Maar hij is zoveel méér… Tijdens dit concert
praten de Storioni’s met Oliver, en zo krijgt u
een interessante kijk in het concert-leven, hoe
het is om op te treden, de eeuwige fascinatie
van muziek… Natuurlijk wordt er
ook gemusiceerd!
54
ligt in de schaduw van de monumentale Sint Janskathedraal, met de eigen achtertuin letterlijk
bovenop de 800 jaar oude stadswallen. Al sinds
1836 ligt op deze plek aan de historische Parade
een theater. In de culturele huiskamer van Den
Bosch kan iedere cultuurliefhebber – van opera
tot muziektheater of film – zijn hart ophalen in
de grote zaal, de pleinzaal en de TP Bios.
> Klooster Mariënburg
o.a. Irina Kulikova gitaar, Bram van Sambeek
fagot, Carsten Schmidt klavecimbel
Bach - Pastorale
Barrios - Cathedral
Fernambuco - Brazilian Dance
> De Toonzaal
Afsluiting door Storioni Trio
Klooster Mariënburg
In de binnenstad van Den Bosch bevindt zich
het historische klooster Mariënburg van de
Zusters Jezus, Maria en Jozef. Het prachtige
rijksmonument, daterend uit 1899, is sinds
kort een universitair opleidingscentrum en
bovendien bij uitstek geschikt voor concerten.
Tickets via De Toonzaal, zie pag. 35
Bezoekers worden per brief geïnformeerd
over hun startlocatie.
55
STORIONI FESTIVAL 2015
za 31 jan
Storioni Nacht
> Muziekgebouw Eindhoven
De Lage Landen Zaal
19.30 uur | € 32,50
(dit concert heeft twee pauzes)
o.a. Ruysdael Kwartet, Dan Zhu viool, Vladimir
Mendelssohn altviool, Marc Vossen cello,
Maja Bogdanovic cello, Oliver Triendl piano,
Nelson Goerner piano, Matthew Hunt klarinet,
Bram van Sambeek fagot, Hervé Joulain hoorn,
Irina Kulikova gitaar, Storioni Trio
Korngold - Romance impromptu uit ‘Deception’
Dvořák - Strijkkwartet nr 12 ‘American’
Bloch - Prayer uit ‘Jewish Life’
Bartók - Contrasts
pauze
Ives - The unanswered question
Bernstein - Ouverture Candide
Farwell - Song of the deathless voice
Gottschalk - The Banjo
Beach - Pastorale voor blaaskwintet
Griffes - Threetone Picture
Gerhwin, arr. Van Klaveren - Rhapsody in Blue
pauze
Brouwer - Un dia de Noviembre
Barrios - Cathedral
Fernambuco - Brazilian Dance
Waxman - Carmen fantasie
Golijov - Lullaby & Doina
Piazzolla - Adios
Piazzolla - Oblivion
Storioni Nacht 2014
Dan Zhu
Storioni Nacht
magisch
marathon
concert
bij kaarslicht
zo 01 feb
Storioni op Zondag
> Muziekgebouw Eindhoven | Kleine Zaal
12.00 uur | 0 € 19,50 1 €17,50 2 € 15
o.a. Wouter Vossen viool, Dan Zhu viool,
Marc Vossen cello, Bart van de Roer piano,
Nelson Goerner piano, Stephane de May piano,
Hervé Joulain hoorn
Bach - uit Die Kunst der Fuge: Andante
Schubert - Fantasie in f
Paganini - Andante cantabile
Brahms - Hoorntrio
Grande Finale
arr. Van Klaveren - ‘America Medley’ (met muziek
van Kern, Berlin en Porter)
56
57
STORIONI FESTIVAL 2015
DE MUSICI / STORIONI FESTIVAL 2015
Asko|Schönberg
Peter Hoeben
hoorn
Nederland
> speelt wo 28 & do 29 jan
piano
Nederland
> zie Storioni Trio
Bart van de Roer (Storioni Trio)
Storioni Trio
Maja Bogdanovic
Matthew Hunt
Maarten van Rossem
Anton Mecht Spronk
Camerata RCO
Hervé Joulain
Ruysdael Kwartet
Oliver Triendl
Finghin Collins
Irina Kulikova
Bram van Sambeek
Elina Vähälä
Nelson Goerner
Stephane de May
Carsten Schmidt
Marc Vossen (Storioni Trio)
Rosalia Gomez Lasheras
Vladimir Mendelssohn
Shin Sihan
Wouter Vossen (Storioni Trio)
Giorgi Gvantseladze
Henk Neven
bariton
Nederland
> te horen za 24 jan
viool
Letland
> speelt za 24 jan (festivaldebuut)
Baiba Skride
Dan Zhu
Mariko Hara
Alexei Ogrintchouk
Lauma Skride
Nederland
> speelt di 27 jan (festivaldebuut)
cello
Servië
> speelt wo 28 jan (festivaldebuut), do 29, vr 30 & za 31 jan
Nederland
> speelt vr 23 jan (festivaldebuut),
za 24 & wo 28 jan
piano
Ierland
> speelt do 22, vr 23, zo 25 &
ma 26 jan
piano
Argentinië
> za 31 jan (festivaldebuut) &
zo 01 feb
piano, laureaat YPF
Spanje
> speelt vr 23 & zo 25 jan
hobo
Georgië
> speelt do 29 & za 31 jan
altviool
Japan
> speelt zo 25 jan (festivaldebuut)
& ma 26 jan
58
klarinet
Groot-Brittannië
> speelt za 24 jan (festivaldebuut) ma 26, di 27 & za 31 jan
hoorn
Frankrijk
> speelt wo 28, do 29, za 31 jan &
zo 01 feb
gitaar
Zuid-Oeral (Rusland)
> speelt do 29, vr 30 & za 31 jan
piano
België
> speelt zo 01 feb
altviool
Roemenië
> speelt ma 26, wo 28, do 29,
vr 30 & za 31 jan
hobo/dirigent
Rusland
> speelt za 24, ma 26 & wo 28 jan
spreker
Nederland
> treedt op di 27 jan
Nederland
> do 29 jan (festivaldebuut) &
za 31 jan
fagot
Nederland
> speelt do 29, vr 30 & za 31 jan
klavecimbel
Duitsland
> speelt vr 30 jan
(festivaldebuut)
viool, laureaat Oskar Back Concours
Nederland
> speelt zo 25 jan (festivaldebuut)
piano
Letland
> speelt za 24 jan (festivaldebuut)
Bart van de Roer
Wouter Vossen
Marc Vossen
> speelt in alle concerten
cello, laureaat Cello Biennale
Nederland
> speelt zo 25 jan (festivaldebuut)
piano
Duitsland
> speelt do 29 jan (festivaldebuut),
vr 30 & za 31 jan
viool
Finland
> speelt do 22, vr 23, zo 25 &
ma 26 jan
cello
Nederland
> zie Storioni Trio
viool
Nederland
> zie Storioni Trio
viool
China
> speelt wo 28, do 29, vr 30,
za 31 jan & zo 01 feb
Biografieën van deze musici vindt u op
StorioniFestival.nl en op de concerttoelichtingen die voorafgaand aan de
concerten in de foyer verkrijgbaar zijn.
59
colofon
ORGANISATIE
Stichting Storioni Festival
Postbus 615
5600 AP Eindhoven
T. +31 (0)40 265 56 00
www.StorioniFestival.nl
ARTISTIEK MANAGEMENT
Storioni Trio (Bart van de Roer, Marc Vossen
en Wouter Vossen) en Frank Veenstra
PROJECTBUREAU
Pauline Koning
MARKETING/PUBLICITEIT
Jolanda van der Linden, Tia Schutrups
REDACTIE
Paul Janssen, Jeannine van Tienen,
Stephen Westra, Eveline aan de Wiel
FOTOGRAFIE
Vincent Boon, Marco Borggreve, Tom Doms,
Merlijn Doomernik, Julien Gernay, Vincent van
den Hoogen, Gerard Kievits, Arie de Korte,
Bram Saeys, Gerrit Schreurs, Anna Tyshayeva
ONTWERP
meneer DE WIT.nl
TICKETS EN PASSEPARTOUTS
T. +31 (0)40 244 20 20
www.StorioniFestival.nl
Onder voorbehoud van wijzigingen. Stichting Storioni Festival
heeft ernaar gestreefd de rechten van al het gebruikte beeldmateriaal in deze uitgave te regelen volgens wettelijke bepalingen.
Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen
doen gelden, kunnen zich wenden tot het projectbureau van
de Stichting. Niets uit deze uitgave mag in enige vorm of op
enige wijze overgenomen worden zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Stichting Storioni Festival.
60