Samenstelling van commissies en vrijwilligers. Maaiploeg: Jan Boonk Titus Melchers Frans Baats Cor Polet reserve Ed Siecker Onderhoud windsingels: Contact VOMAR: Roel Abbenhues Watergemaal: Ed Siecker Ton Jansen Tuin winkel: Phil Hermans Henk van der Stoop J.C. Kistemaker Beheercommissie: Jacques Bierens Dick Duinkerken Rob van Winkel Ton Jansen Bar -en activiteitenteam: Ton Jansen Annelies Kunst Sonja van der Stoop Judith van Gils-Lotgerink Lien Melchers Esther Wijnant Roel Abbenhues Dick Duinkerken Imker: Dirk Reitsma 646680 Klaverjassen: Roel en Truus Abbenhues Sonja van der Stoop (zaterdag) Ton Jansen (zaterdag) Beheer website: Jaap Koudijs Lief en Leed: Secretaris ATV Inhoudsopgave clubblad Voorwoord. Mededelingen van het secretariaat en kopijsluiting. Geachte medetuinders en mededelingen beheercommissie. Tuinwinkelnieuws. Werkrooster verenigingsgebouw 2 dec 2016 tot en met 30 juni 2017. Bedankt, en Dag oude tuin. Hallo nieuwe tuin. Pompoen-, courgette- en zonnebloemwedstrijd 3 oktober 2016. Klaverjassen op de woensdag, darten en klaverjassen op de zaterdag. Tips voor gebruik van meststoffen in de moestuin. Puzzel cryptogram. 10 vragen aan Glenn Verweij. Uitnodiging nieuwjaarsreceptie. Activiteitenagenda 2017. Vogels op de tuin. Schoenmaker, hou je bij je leest, hobbytuinder, blijf op je schoffel of mestvork leunen. ” Een beetje vreemd, maar wel lekker. ” Spreuken. Geschiedenis van groente (II). Feestmaand, het mag iets meer zijn. Bieslook en oplossing cryptogram. Te koop. 1 pagina pagina pagina pagina Pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina pagina Pagina pagina pagina 2 3 4 5 6 7 8 9 10 en 11 12 14 15 17 18 19 pagina pagina pagina Pagina pagina pagina 20 21 22 en 23 24 en 25 26 en 27 28 Voorwoord. Op de extra -ledenvergadering van 17 september j.l. heeft u een nieuwe voorzitter kunnen kiezen en mij, als enige kandidaat, gekozen, daarom zal ik me even voorstellen. Ik ben Cees Dingerdis, oud(e) ondernemer, 73 jaar jong en huur ongeveer 15 jaar?? tuin 65 (een boomgaard) met veel plezier. Ik ben bereid deze functie te vervullen tot de jaarvergadering van 2018 omdat ik toch van mening ben dat ik dan toch echt een ouwe (….) begin te worden, en er dan een ordelijke wisseling van het bestuur kan/zal plaatsvinden. Telefonisch ben ik heel slecht bereikbaar maar ik heb een heel fijne oplossing hiervoor. Mijn E-mailadres is: [email protected] en ben (bijna) elke doordeweekse ochtend om 9.30 uur aanwezig in het winkeltje voor een kop koffie. Om beter/meer kennis met elkaar te maken zou ik zeggen: we zien elkaar op de nieuwjaarsreceptie in de kantine; en voor de komende weken, ondanks de herfst, veel plezier op de tuin. Met vriendelijke groet C. Dingerdis, uw voorzitter 2 Mededelingen van het secretariaat. De winter nadert, de herfst maakt al bijna plaats voor het nieuwe seizoen, de tuinen zijn al grotendeels in ruste, de tuinders zijn met hun gedachten al bij het nieuwe jaar, er wordt reikhalzend uitgekeken naar de bestellijsten, nieuwe zaden op de verlanglijst…? 3 x nieuw, het kan niet op. Nog een keer nieuw: enkele nieuwe tuinders hebben hun intrede gedaan en zijn op een tuin neergestreken. Lammert Steunebrink (tuin 84) heeft zijn tuin teruggegeven en deze wordt nu weer verhuurd aan Yvonne Hazekamp. Jan Nielen (tuin 18) heeft opgezegd, 2 tuinen zijn toch teveel om te onderhouden (zie Jans: “dag oude tuin, hallo nieuwe tuin”). Op Jans tuin is Marianna Woltheus neergestreken. Jochem van Stempvoort (tuin 41) is verhuisd en heeft zo’n grote lap grond gekregen, dat hij zijn tuin in de verhuur liet zetten. Op zijn tuin is Peter Alting met grote voortvarendheid begonnen de tuin op tijd af te krijgen voor het nieuwe jaar. Ook Henk Bosboom (tuin 20) krijgt het te druk om zijn tuin nog bij te kunnen houden en houdt het voor gezien, Ingrid Jorissen heeft zijn tuin overgenomen en voelt zich al helemaal thuis. Een beter jaareinde kan een vereniging zich niet wensen, want alle tuinen zijn weer bezet! Ik wens u allen een zalige kerst en een goed uiteinde, en daarna mag het seizoen wel weer snel aanbreken, tot in 2017! Henk van der Stoop Kopijsluiting voor ons volgende blad. Kopijsluiting voor ons volgende clubblad vrijdag 10 februari 2017. Het clubblad zal vanaf de tweede week van maart 2017 verschijnen. Indien u kopij heeft, laat het niet liggen en stuur het door aan de voorzitter van de redactie: [email protected], dan wel aan de overige redactieleden. Ook tuingebonden advertenties zijn van harte welkom en deze worden GRATIS geplaatst., eveneens per e-mail aanmelden bij de redactie. 3 Geachte medetuinders. Het seizoen loopt zo zoetjes aan ten einde en we zijn al voorzichtig wat plannen aan het maken voor het nieuwe seizoen. Gedurende de winter zullen we gaan werken aan de parkeerplaats en snoeien in windsingels, wilt u helpen, kunt u zich bij mij aanmelden. Het bijwerken en mixen van de werklijst van de gemeenschapswerken is dan ook hoog nodig. Het op tijd starten met de gemeenschapswerkzaamheden heeft een verbetering laten zien, er is dus geen aanvullende sturing nodig. De machines gaan in groot onderhoud en de gereedschappen weer in het vet. De aanplant op de oostzijde slaat goed aan, zodat het een mooie groene muur wordt. Wat opvalt is dat bij sommige tuinen, paadjes door de nieuwe ligusterhaag zijn gecreëerd en hier en daar wat liguster is verwijderd/verplant om doorgang te krijgen richting sloot. Ik wil u er op wijzen, dat tuinen die grenzen aan windsingels geen achteruitgang hebben en dat deze groenstrook geen onderdeel is van uw gehuurde tuin. Verder wil ik u vragen om deze singels vrij te houden van spullen, die daar niet horen, zoals compostbakken, opslag van materialen en dumpen van snoeiafval. Verder heeft ons gewaardeerd lid van de maaiploeg, Ed Siecker, aangeven te stoppen met het uitmaaien van de slootkanten. Deze werkzaamheden worden voor hem, gezien zijn leeftijd, fysiek te zwaar. Ed is bereid om zijn opvolger in te werken op de Flymo motormaaier. Voor deze functie zoek ik derhalve een opvolger. Leden van de maaiploeg worden vrijgesteld van gemeenschapswerken. Vanaf deze plaats wil ik, mede namens de vereniging, Ed Siecker hartelijk danken voor de jarenlange inzet en het op een uitmuntende manier uitvoeren van deze taak. Ed, Bedankt! Rest mij u allen te danken voor uw inzet en wens u allen fijne feestdagen en een voorspoedig 2017. Met vriendelijk groet, Uw tuincommissaris, Stephan van Gils Mededelingen beheercommissie. De zomer is voorbij, de winter komt eraan en dus kou, regen en storm. Gelukkig kan ons clubhuis er weer een tijdje tegen. Mede met de deskundige hulp van Jan en Chris is het schilderwerk, daar waar nodig, bijgewerkt. Ook is al het houtwerk rondom de onderkant van het dak goed schoongemaakt, alsook de groene rabatdelen, En dat was op sommige plaatsen ook wel goed nodig. Heren, bedankt, goed werk!!! Jacques Bierens 4 Tuinwinkelnieuws. U zult er aan moeten wennen, Rein stopt er, na een dikke 15 jaar, mee. Een vertrouwd gezicht, dat een andere draai gaat geven aan het bezoek aan de tuin. Geen pitstop meer bij de tuinwinkel, maar gelijk door naar de eigen tuin. Niets is meer hetzelfde, maar wat is dat wel? Vaste waardes zijn niet vast meer, vertrouwde dagelijkse gewoontes veranderen ook, net als de ledenlijst. Exit Rein dus, maar wel op eigen verzoek, de tuinwinkel blijft gewoon, Henk van der Stoop gaat proberen om de “oude” meester te vervangen en zo mogelijk te evenaren, hierbij bijgestaan door Jaap Kistemaker en gesupervised door Phil. We hopen u dezelfde service te blijven bieden en dat kan wellicht lukken als u als vanouds langs komt… Rein, bedankt voor al die mooie en memorabele jaren! En natuurlijk ook jij bedankt Marianne, dat je hem al die tijd hebt laten gaan… Rein houdt niet zo van drukte, dus we hebben geen afscheidsreceptie gepland, maar u kunt hem natuurlijk altijd persoonlijk bedanken, hij denkt er toch niet aan om zijn tuin op te zeggen, ooit een groentehandelaar, altijd een groentehandelaar, met dank aan het ruime begrip. Rein maakt nog tot 31 december deel uit van het tuinwinkelteam, dus wilt u nog een keer door hem geholpen en voor de gek gehouden worden, kunt u nog van alles komen halen, van tie-rip tot tonkinstok, van potgrond tot (kunst)meststof en van alles wat daar tussen ligt. Uiteraard kunt u daarna natuurlijk ook weer rustig langskomen… Tip: kijk eens op www.supergrowth.eu voor de heilzame werking van lavameel voor uw tuin, verkrijgbaar in de tuinwinkel, maar ook beendermeel en bloedmeel zijn ruim voorradig. Meststoffen zijn verkrijgbaar in uw tuinwinkel, verkoop per zak of per kilo, dosering en andere informatie in de tuinwinkel. Als alles goed gaat kunt u in januari/februari weer aardbeiplantjes bestellen, mits deze verkrijgbaar zijn. Houdt de ramen van de tuinwinkel in de gaten. Uw tuinwinkeliers 5 Werkrooster verenigingsgebouw 2 dec 2016 tot en met 30 juni 2017. Datum Naam Datum Naam 2 dec 14 E. van Hoewijk 24 mrt 1 H. v/d Meijden- de Wiel 9 dec 18a E. Bakelaar 31 mrt 5 C.J. Vinke 16 dec 47 L. Bakker 7 apr 7 S. Kortekaas 23 dec 66 L. Schuurman * 14 apr 8 K.J. Bakker-Klein 2017 21 apr 14 E. van Hoewijk 6 jan 58 P.H. Klein 28 apr 18a E. Bakelaar 13 jan 62 G. Posthumus 5 mei 47 L. Bakker 20 jan 64 M. Kuhr 12 mei 58 P.H. Klein 27 jan 66 L. Schuurman 19 mei 62 G. Posthumus 3 feb 74 P. Snijder 26 mei 64 M. Kuhr 10 feb 77 J. Mets 2 juni 66 L. Schuurman 17 feb 82 A. de Graaf 9 juni 74 P. Snijder 24 feb 85 S. Schmidt - Zwaan 16 juni 77 J. Mets 3 mrt 89 L.A. van de Berg 23 juni 82 A. de Graaf 10 mrt 90 F.A v/d Klugt- Noordhoek 30 juni 85 S. Schmidt - Zwaan 17 mrt 97 G. Baats-Jansen Betreft een inhaalbeurt !!! Noteer deze data meteen in uw agenda of op uw kalender s.v.p. De werkzaamheden in het verenigingsgebouw vinden plaats op de vrijdagmiddag en vangen aan om 13.30 uur. Onderling ruilen is toegestaan maar dan wel even doorgeven. Wilt op een andere dag en/of een andere tijd werken? Neem dan tijdig contact op met: Rob van Winkel: 0223-643825 of 06-22298284 6 Bedankt. Beste collega tuinders, hierbij wil ik het bestuur en de medetuinders hartelijk bedanken voor de heerlijke attentie, die ik tijdens mijn ziekte, mocht ontvangen. Ook alle ontvangen lieve reacties werden door mij zeer gewaardeerd. Vooral onze vrienden en mijn familie geweldig bedankt voor alle tijd die zij aan onze tuin hebben besteed. Ik ben gelukkig aan de beterende hand en hoop volgend seizoen de draad weer helemaal zelf op te pakken. Hartelijke groet, Titus Melchers Dag oude tuin. Hallo nieuwe tuin. Groente en fruit dragen voor een belangrijk deel bij aan ons welzijn en onze gezondheid. Toch blijkt uit peilingen dat minder dan vijf procent van de jongeren voldoet aan de richtlijn gezonde voeding. ’s Heeren Loo, of wel beter bekend als Noorderhaven, is vorig jaar aan de Langevliet gestart met een moestuin. Tja en dan komt de vraag, wil je helpen met opzetten etc. Met de tuinwinkel heb ik daaromtrent goede zaken kunnen doen en dat wil ik ook blijven doen. Dan komt de man met de hamer; twee tuinen onderhouden naast een volledige werkweek gaat hem niet worden. Je moet dus een keuze maken. Ik heb dan ook gekozen om samen met de kinderen van “Heldenhaven” daar in de tuin te gaan werken. Kennis overdragen en hen vaardigheden aan leren. Dit past bij mij en ik zie het ook als een uitdaging om mee te werken aan het onderzoek wat voor invloed gezonde groente- en fruitconsumptie heeft op het gedrag en welzijn van de jongeren op de locatie “Heldenhaven”. Ik blijf donateur van de vereniging en dank het bestuur voor hun medewerking. Jan Nielen 7 Pompoen-, courgette- en zonnebloemwedstrijd 3 oktober 2016. Pompoenen jeugd: 1. Joost Coesel 2. Luuk Smit 3. Christiaan Hoekman 44 kg 27,5 kg 13,5 kg Courgette volwassenen: 1. P. Snijder 4,3 kg 2. J. Bierens 4,2 kg 3. A. Walrecht 4,1 kg 4. E. Wijnants 4,0 kg 5. D. Duinkerken 3,8 kg 6. P. Hermans 3,2 kg 7/8/9/10. J. van Gils/L. van Winkel/ Lotte van Winkel/Marjan Jansen 2,2 kg 11. Martijn Spigt 2,1 kg Courgette jeugd: 1. Joost Coesel 2. Luuk Smit 3. Niels de Ruiter 4. Serre Stam 5. Ruben Stam 4 kg 3,8 kg 3,5 kg 2,1 kg 2,1 kg Pompoen volwassenen: 1. M. Boonk 27,5 kg 2. P. Snijder 12,1 kg (3) P. Hermans sorry, zojuist ontploft Super courgette volwassenen: 1. P. Hermans 12,5 kg 2. Laura van Winkel 11 kg 3. H. van der Stoop 6 kg 4. M. Spigt 5,5 kg 5. Lotte van Winkel 5,3 kg Zonnebloemen: Wie had de hoogste? Iedereen die zonnebloemen in zijn tuin had staan, deed automatisch mee voor een vermelding of een prijs, de uitslag is als volgt: 1. A. Walrecht 2. H. van der Stoop 3. M. Brandsma 4. R. van Winkel 5. J. Boonk 6. R. Mieras 7. P. Snijder 8. G.A. van de Reep 9. G. de Wit 10. G. Posthumus 3,55 cm 3.53 cm 3,43 cm 3,28 cm 3,27 cm 3,20 cm 3,10 cm 3,08 cm 3,07 cm 2,90 cm 11. S. Kortekaas 12. J. Bierens 13. R. van Leijenhorst 14. W. Segeren 15. E. Bakelaar 16. R. Abbenhues 17. E. Siecker 18. W. Schot 19. W. de Longte 20. R. Lagewaard 8 2,73 cm 2,10 cm 2,03 cm 1,70 cm 1,69 cm 1,60 cm 1,39 cm 1,13 cm 1,10 cm 0,62 cm Klaverjassen op de woensdag. Het klaverjasseizoen 2016 is bijna weer afgelopen, op 21 december a.s. dan ook de laatste keer dit jaar. Op 11 januari alweer de eerste van een het nieuwe jaar 2017. Bij deze wensen wij een ieder alvast fijne feestdagen en een gezond en goed 2017. Truus, Frida en Roel. Darten. De winterstop staat bijna voor de deur, maar in januari 2017 gaat het dartseizoen weer verder. We beginnen weer op vrijdag 13 januari met de eerste dartavond van 2017. De andere data zijn 27/01 - 10/02 - 24/02 - 10/03 - 24/03 en afsluiting van het seizoen zal zijn op vrijdag 07 april. Heeft u interesse, kom dan gerust eens langs voor een gezellige avond. Dartervaring hoeft u niet te hebben, die krijgt u vanzelf door mee te gaan spelen. Op de dartavonden staat de koffie klaar en uiteraard indien nodig begeleiding in het spel. Met vriendelijke groet, Frans Baats Klaverjassen op de zaterdag. Eén keer in de veertien dagen houden we op de zaterdagmiddag klaverjassen om 14.00 uur in het clubhuis Kom-Kom-er–Inn, iedereen is van harte welkom. Er wordt Amsterdams gespeeld. Kosten zijn € 2,00 voor deze middag. Wat krijgt u voor deze € 2,00? Koffie/thee en een snack onder het klaverjassen en er worden prijzen van gekocht en u heeft ook nog eens een gezellige middag. Het is geen COMPETITIEKLAVERJAS, maar voor de gezelligheid. 9 Tips voor gebruik van meststoffen in de moestuin. Door goed te bemesten krijg je gezonde planten en een goede oogst. De belangrijkste voedingselementen die een plant nodig heeft zijn stikstof (N), fosfaat (P) en kalium (K). Stikstof is nodig voor de vorming van bladgroen en van belang voor de groei van de plant. Een gebrek uit zich door een gele bladkleur ( bij planten die normaal groen behoren te zijn) Het is het eerst bij oudere bladeren te zien. Fosfaat is belangrijk voor de vorming van wortels en voor de bloei en het rijpen van de vruchten. Een gebrek aan dit element uit zich door paarsachtige verkleuring, kleine planten en een slechte zaadzetting. Kalium zorgt voor het transport van water en koolhydraten naar en in de plant. Een gebrek aan kali uit zich door gele verkleuringen aan de bladranden (waar de verdamping het sterkst is). Ook moet de zuurgraad (de pH-waarde) van de grond in orde zijn. Is die te hoog of te laag, dan nemen de planten geen of onvoldoende voedingsstoffen op. Kalk beïnvloedt de zuurgraad. PH waarde 6,5-7 is goed. Een goede verzorging van de bodem met organisch materiaal is noodzakelijk voor een goede structuur van die bodem. Voor dit doel kunt u jaarlijks op een moestuin per 100 m² zeven kruiwagens paardenmest * of compost (0,5 m³) onderwerken. Heeft u een siertuin dan kunt u jaarlijks per 100 m² ongeveer 3,5 kruiwagen paardenmest of compost (0,25 m³) toevoegen. Doe dat bij voorkeur in het voorjaar,dan hebben de bodemdiertjes de tijd om de mest in goed voedsel voor de planten om te zetten. *voor normale mest geldt ongeveer: 1 kruiwagen/10 m² Kalkkorrel: Deze kan het hele jaar aan de bodem worden toegevoegd maar dit moet zo lang mogelijk vóór het planten en liefst zo snel als mogelijk onder gewerkt. Wacht minimaal een maand met planten en zaaien. Het is in ieder geval niet nodig om ieder jaar te bekalken als de grond in goede conditie is. Een standaard kalkbeurt noemt men onderhoudsbekalking; nodig 5-10 kg/ 100 m² . Patentkali: Is een natuurproduct, het komt uit de kali mijnen en bevat weinig zout. Voor chloridegevoelige gewassen met relatief grote kans op zoutschade (verbranding) is zeker op lichtere grondsoorten, Patentkali de aangewezen meststof voor de kali voorziening. Patentkali is een gekorrelde kalimeststof met een hoog gehalte aan magnesium en zwavel en voor lichtere gronden aanbevolen. Ook tijdens de groei (mits voldoende bodemvocht) kan het toegediend worden. Chloridegevoelige gewassen met relatief grote kans op zoutschade zijn: Aardappelen, Groentegewassen en Uien. Chloridegevoelige gewassen. Erwten, Bonen, Bessen, Frambozen, Bramen, Bloemen en Aardbeien. Patentkali mag ook worden toegepast in de biologisch-dynamische en ecologische sier- en moestuin. In de aardappelteelt geeft Patentkali minder blauwgevoeligheid en een betere houdbaarheid en bewaring ,consumptieaardappelen bemest met Patentkali zijn smakelijker. Dosering 5 kg/100 m² Koemestkorrels: Dit zijn gedroogde korrels ze zijn relatief rijk aan stikstof en kalium. Ze verbeteren de bodemstructuur, verhogen organische stofgehalte en een vochtvasthoudend vermogen. En geeft een vruchtbaar bodemleven. Geeft een natuurlijke verrijking aan de bodem met organisch materiaal om de grond aanhoudend in evenwicht te houden. 10 Moestuin korte teelten: IJsbergsla,Spinazie en bladgewassen. Dosering 1 kg per 5-8 m² uitstrooien voor het zaaien of planten en licht onderwerken. Moestuin lange teelten: Prei, Tomaten, Meloenen en diverse koolsoorten. Dosering 1 kg per 3-4 m² en licht onderwerken. Voorzorgmaatregelen: De geadviseerde hoeveelheden zijn afhankelijk van vele factoren, gewassoort, bodemtype en de bemeste toestand van de grond. Kunstmest: N12-P10-K18 Kunstmeststoffen bevatten plantenvoedingsmiddelen in direct opneembare vorm van korrels, dit kan nodig zijn als er veel voeding van de plant is afgenomen door snoeien of maaien, of als ze ziek zijn geweest. Zoals gezegd, het werkt direct op de planten in en versterkt de groei. Kunstmest niet meer toepassen na begin september, omdat de plantengroei langzamer moet gaan verlopen en de planten afgehard de winter in moeten gaan. In de biologische tuinbouw wordt geen gebruik gemaakt van kunstmest. Kunstmest is erg geconcentreerd; voedingsstoffen worden zo op een andere manier aan de plant aangeboden dan in de natuur gebruikelijk is. Kunstmest is niet giftig maar kan wel een licht verzurend effect hebben op de grond. Vanwege de hoge concentratie aan voedingsstoffen moeten we kunstmest juist doseren, een te hoge dosering kan wortels beschadigen. Dosering maximaal 5 kg per 100m². Groenbemesters: De uitdrukking groenbemesting duidt op een wijze van bemesting die niet gebeurt met dierlijke mest maar met groene planten. Meestal wordt een speciaal gewas ingezaaid met de bedoeling het in zijn geheel in de grond te werken en op die manier de grond te verrijken met organisch materiaal. Het bodemleven moet dan deze groene massa verteren. Voordelen van groenbemesting: 1. Organische stof in de grond brengen. 2. Vlinderbloemige groenbemesters verrijken de grond met stikstof. 3. Sommige groenbemesters wortelen heel diep en ontsluiten de ondergrond. 4. Gedurende het najaar en winter is het een goede bodembedekking. 5. Onderdrukken van onkruid door de juiste groenbemester op het juiste tijdstip. Vlinderbloemige: lupine, Klaversoorten, deze verhogen het stikstofgehalte van de grond. Niet vlinderbloemige: grassen, rogge, gele mosterd, facelia en bladrammenas, deze worden gebruikt omdat ze het organisch stofgehalte in de bodem sterk verhogen. Gele mosterd kan gezaaid worden tot eind september, maakt snel blad. Bladrammenas kan tot eind augustus gezaaid worden en heeft een betere wortelontwikkeling. Stalmest: Vele jaren was koeienmest vermengd met stro heel gebruikelijk, maar dit is voor het grootste deel verdwenen. Geitenmest: Lange tijd is gebruik gemaakt van deze mest en was ook vermengd met stro. Men kreeg een aantal keren te maken met de Q-koorts en is men uit veiligheidsoverwegingen gestopt met deze mest. Paardenmest: Deze mest is vermengd met vlas of stro en is gemakkelijker bij het omspitten van de grond. Kippenmest: Heeft als voordeel dat het heel snel werkt, nadeel: gevaar voor verbranding van planten. 11 C R Y P T O G R A M 12 13 10 vragen aan Glenn Verweij. 1. Wat is je levensmotto? Genieten van het leven, samen met mijn familie en mijn vriend Jan Coolen. Maak plezier en geniet van je kinderen en kleinkinderen. 2. Welke liedjes zitten er in de soundtrack van je leven? Nat King Cole: de muziek die hij maakte gaat over familie, warmte en respect. “Mona Lisa” is de titelsong. De liedjes van de Sound of Music kan ik ook waarderen. Verder speelt muziek een belangrijke rol in mijn familie; Ruth Jackott is een volle nicht van mij. 3. Wat maakt tuinieren zo speciaal? Dor het tuinieren vind ik de benodigde rust en de energie voor mijn werk, daarnaast is het gezond en gezellig. 4. Wat was de eerste aanschaf van je eerste salaris? Dat was een horloge ter waarde van fl. 85,-; het was in die tijd een populair horloge. Mijn maandsalaris was toen fl. 180,5. Als je wist dat de aarde binnenkort zou vergaan, wat zou je dan nu anders doen? In ieder geval als familie bij elkaar zijn. 6. Het beste moment van de dag/jaar? Het beste moment van de dag is voor mij de ochtend, hoewel ik ’s avonds nog voldoende energie heb om te werken. Het leukste moment van het jaar is de Kerstvakantie. 7. Wat wil je in de komende periode graag ondernemen? Een reis naar China maken, omdat ik de cultuur daar wil leren kennen. 8. Wat is het moeilijkste wat je ooit gedaan hebt? De scheiding van mijn vrouw en kinderen, zeker als je dit moet meedelen aan je kinderen. 9. Wat wens je iedereen toe? Verdraagzaamheid en respecteer elkaar. 10. Wie nomineer jij voor een volgend gesprek en waarom? Roel Abbenhues, omdat ik als beginnend tuinier de eerste contacten met hem had. 14 Uitnodiging nieuwjaarsreceptie. Het bestuur van ATV Ooghduyne nodigt alle leden, donateurs en partners uit voor de nieuwjaarsreceptie welke gehouden zal worden op zaterdag 7 januari 2017. U bent vanaf 14.00 uur van harte welkom in ons clubhuis Kom-Komm-er-Inn om met alle aanwezigen onder het genot van een drankje en een hapje het glas te heffen en het nieuwe tuinjaar in te luiden. Deze gelegenheid is ook bij uitstek geschikt om uw medetuinleden te ontmoeten en met hen van gedachten te wisselen. Wij hopen u allen te mogen begroeten! Namens het bestuur, Henk van der Stoop 15 16 Activiteitenagenda 2017. Om de veertien dagen klaverjassen op de zaterdagmiddag. Donderdag 27 april Koningsdag. Zaterdag 13 mei geranium/plantjes en kofferbakmarkt. Zaterdag 8 juli 2017 de jaarlijkse BBQ. Zaterdag 7 oktober pompoen/courgette/zonnebloemwedstrijd en kofferbakmarkt. Wijn proeven onder leiding van Jan Kunst op zondag 13 november. Groetjes van de activiteitencommissie: Ton – Sonja – Judith – Annelies – Lien en Esther De activiteitencommissie zal voor een aantal van bovenstaande activiteiten een aparte uitnodiging en inschrijving verzorgen, data onder voorbehoud. 17 Vogels op de tuin. Boomkruiper (Certhia brachydactyla) Paspoort: talrijke broedvogel in Nederland, ze klimmen om insecten te zoeken straalsgewijs langs de boomstam omhoog, als de vogel boven de stam is, vliegt hij naar beneden naar de voet van de volgende boom. Bovendelen zijn lichtbruin met veel strepen en vlekken, heeft een heldere streep boven het oog en een gebogen snavel, zijn 13 centimeter lang en wegen 11 gram en zijn het hele jaar te zien. Vlucht: vliegt licht golvend, meestal maar over korte afstand. Duidelijk is dan te zien dat de staart in twee punten eindigt. Geluid: een krachtig helder doordringend tuuut-tuuut, vaak enkele malen herhalend. Broedgebied: gemengde bossen, naaldbomen, parken en laagland. Broedsel: het nest bevindt zich achter losse schors, of klimop in oude bomen, ze broeden ook wel in nestkastjes, het vrouwtje legt ongeveer zes witte gespikkelde eitjes. De broedtijd is 18 dagen, beide ouders voeren de jongen, die na twee weken het nest verlaten. Voedsel : allerlei kleine ongewervelde dieren. Jan Coolen 18 Schoenmaker, hou je bij je leest, hobbytuinder, blijf op je schoffel of mestvork leunen. Oer-Hollandse groenten uit het buitenland, echte oer-Hollandse groenten naar het buitenland, we eten slabonen uit Senegal, broccoli uit Spanje, bloemkool uit Frankrijk en snijbonen uit Marokko. Maar we telen zelf toch genoeg om in eigen onderhoud te voorzien? Ja, dat kan best, maar de export wil ook wat. Daarom gaat het meeste wat op Hollandse bodem gekweekt wordt naar het buitenland en wordt voor onze eigen consumptie, groente overgevlogen uit ontwikkelingslanden, alsof dat zo goedkoop en milieuvriendelijk is. Vroeger, toen had je nog groenteboeren, toen wist je dat de groenten van het land naar de klant gingen en toen twijfelde je niet waar je groente vandaan kwam. Toen had je seizoensgebonden groenten, dus in het voorjaar geen sla- of snijbonen, om maar een voorbeeld te noemen. ’s Winters ging je aan de zuurkool, met vette rookworst en een kuiltje jus, echte winterkost, net als een scala aan koolsoorten die steevast in de winter verkrijgbaar waren. Nu heb je de vreemdste soorten groenten, die meest uit het buitenland komen. Sommige zijn wel een oogopener, zoals de zoete aardappel, die hier geen spreekwoordelijke poot aan de grond krijgt, maar wie weet in de toekomst, het wordt immers steeds warmer… Kom je in de geijkte supermarkten, valt het op, dat je steeds minder herkenbare groenten aantreft, de meeste groenten liggen achter glas, voorgesneden en al, soms moet je goed kijken wat wat nou eigenlijk is. In de groenteschappen tref je minder soorten aan, een verdwaalde kool en die is dan nog biologisch ook, niks mis mee, maar waar is die gewone dan gebleven…? Waar is alles toch gebleven, zou je denken. Zijn wij van boven de 40, 50 soms verwend en kunnen de overstap naar het hedendaagse niet maken? Op persoonlijke titel sprekend zou ik zeggen dat we een omslag aan het maken zijn. Onze eigen oogsten gaan naar het buitenland, want daar verdienen de exporteurs meer aan, in ruil daarvoor ‘halen’ wij de groenten uit arme landen, toegegeven, de groenten worden daar gekweekt dankzij Hollands vernuft, maar in hoeverre de lokale bevolking daarvan profiteert, ze telen het en hun groente gaat ook nog eens onze kant op, per vliegtuig en dat heet dan goedkoper te zijn, nou, de definitie van goedkoop is van heel ander allooi bij mij, ik ben blij dat ik op Hollandse grond kan telen, het is meer dan genoeg voor mij, soms profiteert de hele straat van mijn komkommers, maar daar bereik ik wel mee, dat mijn mede-Nederlanders ook beseffen dat het lariekoek en apekool is waar we mee geconfronteerd worden. Maar aangezien geld en aanzien en economie belangrijker zijn,verandert er niets, dus blijf vooral tuinen, op Hollandse grond en onder Hollandse omstandigheden, u wordt er alleen maar beter van. uw toege9 tuinder 19 “ Een beetje vreemd, maar wel lekker. ” Deel 5: SPINAZIE, in dit geval: Nieuw-Zeelandse spinazie, ook wel genoemd: RANKENDE SPINAZIE (Engels: New Zealand Spinach) (Tetragonia tetragonioides, synoniem: Tetragonia expansa). Uitzaai vanaf april, niet wachten tot het warm weer wordt (koelkiemer). Tip: de zaden vooraf 24 uur in water weken. De planten uitdunnen op ± 20 cm. Aan de steeds verder doorgroeiende ranken komen de dikke, sappige blaadjes die tot diep in de herfst geplukt kunnen worden. Alleen jonge blaadjes zijn rauw lekker in de sla. Als toegift zaait de plant zichzelf vaak uit voor het jaar erna, gooi er daarom maar wat winterdek overheen!!! Zaaimethode: Zaaien: maart - april of september - oktober. De zaden hebben kou nodig voor ontkieming, als het te warm is, dan blijven de zaden in rust. Te koop via www.vreeken.nl, of via deze link: https://www.vreeken.nl/290900-spinazie-nieuw-zeelandse-spinazie. Groet, Thijs (tuin 42) 20 Spreuken. Ik waardeer mijn tuin meer om de merels dan om de kersen en geef hen graag fruit voor hun gezang. De beste meststof voor een tuin is de schaduw van de tuinman of tuinvrouw. Tuinieren is een kwestie van enthousiast blijven tot dat je rug er aan gewend is. Tuinieren is goedkoper dan therapie en je krijgt ook nog tomaten. Toon mij uw tuin en ik zal zeggen wie u bent. Een tuin moet het poëtische en het mysterieuze combineren met een gevoel van sereniteit en vreugde. Een leven zonder dromen is als een tuin zonder bloemen. Verzorg uw tuin en pluk er de vruchten voor anderen. Als je nooit de vreugde ervaren hebt, meer te bereiken dan je je kon voorstellen, leg dan een tuin aan. Ik cultiveer mijn tuin en mijn tuin cultiveert mij. Ik vind het leuk om amateurfoto’s te maken van mijn tuin en mijn tuin vindt het leuk om mijn foto’s professioneel te doen lijken. Mijn tuin is mijn favoriete leraar. Als je een tuin en een bibliotheek hebt, heb je alles wat je nodig hebt. De tuin is de apotheek van de arme mens. Mijn groene vingers zijn alleen maar het resultaat van de fouten die ik maakte, terwijl ik leerde dingen te zien vanuit het perspectief van de plant. Tuinen zijn een vorm van autobiografie. In de tuin groeien vele dingen die er nooit gezaaid zijn. Een nieuw woord voor tuinieren: eeltteelt. 21 Geschiedenis van groente (II). Spruiten (nogmaals) Onze zuiderburen, de Belgen, gaan er prat op dat de herkomst van spruiten in hun land ligt. De koolvariant werd op het einde van de 18e eeuw voor het eerst in Belgie gekweekt. Daarom heten ze in het Frans ”Choux de Bruxelles” en in het Engels ”Brussels sprouts”. Er is weinig over de oorsprong en geschiedenis bekend. Wel dat de spruitjes uit ZuidEuropa afkomstig zijn, hoewel de verwijzing naar Brussel eerder aan De Lage Landen doet denken. Men denkt daarom dat de Romeinen het spruitje naar België hebben gebracht. Daar zou het in beperkte kring “onopvallend” worden geteeld. (Maar eeuwenlang?) En pas aan het begin van de negentiende eeuw commercieel. In het Groentekookboek van Jane Grigson staat dat spruitjes in 1213 worden vermeld in Brusselse marktvoorschriften en dat ze in de vijftiende eeuw werden geserveerd aan het Bourgondische hof te Lille. En daarna was het stil, aldus Grigson. Andere bronnen zeggen dat het spruitje, een ontwikkeling van de okselknoppen langs de stam, rond 1750 in België is ontstaan. Op Wikipedia wordt, zonder nadere aanwijzingen, 1821 genoemd – een m.i. te exacte datum om geloofwaardig te zijn. Met enige geruststelling mogen we dus concluderen dat voor 1800 nog geen sprake was van de bekende Hollandse spruitjeslucht. Maar of kleinburgerlijkheid ook iets is van na die tijd? (Blad)kolen Bladkolen, dus ook onze boerenkool, zouden afkomstig zijn uit het Midden-Oosten c.q. Klein Azië. Ze staat van alle kolen het dichtst bij de wilde soort. Rond 400 v. Chr. wordt in Griekenland een kroesbladige kool beschreven die later bij de Romeinen als bladkool bekend wordt. Dit zou de voorloper van onze boerenkool zijn. Bij de Romeinen was boerenkool een delicatesse. Sperzieboon De sperzieboon is een oude cultuurplant van de Indianen uit Amerika. Na maïs was ze daar de belangrijkste groente. In Europa komen er geen wilde bonen voor. De voorloper van onze staakboon is waarschijnlijk de Guatemaltese Phasoleus macrolepis. Die is in Guatemala tot op hoge hoogte te vinden in het gebergte. In Europa werd de boon ingevoerd omstreeks 1564. Een Weense kruidenkenner (een botanicus) kreeg een stekje uit een Portugees klooster. Vanaf die tijd verspreidde de vrucht zich over de hele wereld. De boon wordt gekweekt voor de rijpe zaden en voor de peulen Biet De biet wordt ook wel kroot of bietenkroot genoemd. Met name in de Randstad kom je deze namen tegen. De biet behoort tot de ganzenvoetfamilie. Hier horen snijbiet, voederen suikerbiet ook bij. Rode bieten werden al geteeld door de oude Grieken, Romeinen en Egyptenaren. Voor hen was de biet zowel een geneeskrachtige plant als een eetbare plant. In het latijn: Beta vulgaris. (betekent: gewone biet). Bij de naam denk je in deze tijd aan exacte vakken, maar in de Griekse oudheid werd er een pootstok in de vorm van de Griekse letter (β) mee bedoeld! Biet stamt af van de strand- of zeebiet, een wilde soort uit Midden-Europa 22 vermoedelijk die goed bestand is tegen zout en droogte. Hier stammen de voederbiet, suikerbiet en snijbiet ook van af. Geschiedenis van de ui. Van de ui zijn nooit wilde exemplaren aangetroffen. Uit geschriften van rond 3000 v.Chr. blijkt dat de ui voor het eerst in delen van Azië, Iran en Afghanistan werd verbouwd. In deze periode kwam de ui ook voor in China en later ook in het oude India. Vanuit India is de ui naar Griekenland en Egypte gebracht. In decoraties en hiërogliefen van piramides komt de ui veelvuldig voor. De piramidebouwers kregen uien als rantsoen. Aangenomen werd dat de ui de fysieke kracht bevorderde en ziekten hielp voorkomen. Uien werden ook in graftombes gelegd voor in het volgende leven. Ze waren tegelijkertijd voedsel en medicijn tijdens de reis naar het hiernamaals. Ook zou de schil door de structuur gezien worden als een symbool van eeuwigheid. Uien werden ook door Grieken en Romeinen gebruikt. Een deel van de markt in Athene werd zelfs ”ta skoroda” genoemd, wat “de knoflook” betekent en aangeeft dat de handel in Allium deel uitmaakte van het dagelijkse leven. Na de introductie door de Romeinen, in Europa, werd de ui als groente snel populair. In de 13e eeuw was er in Londen een levendige handel en werden er zelfs geïmporteerde uien verkocht. Vanaf dat moment neemt de ui in belang toe, zowel in Europa als daarbuiten. De woorden ui en ajuin zijn eigenlijk dezelfde. Ajuin, zusterwoord van het Engelse onion en het Franse oignon, klonk in Noord-Nederland als "ui-jèn". Woorden op –en zijn meestal meervoud en zo werd ui-jen voor meervoud gebruikt en ui voor enkelvoud. In het Engels is zulke woordvorming oorsprong van het woord Yankee. Wordt vervolgd… 23 Feestmaand, het mag iets meer zijn. In de feestmaand mag het zeker iets meer zijn. Vergeet strakke diëten en grijnslachende weegschalen, laat je lekker meeslepen door de warme eindejaarsfeer. Het gure weer buiten smeekt niet alleen om feelgood food, maar ook het kokkerellen mag nu wat langer duren. Feest betekent, uitzonderlijke producten op tafel, maar die kunnen alleen schitteren, met naast zich uitzonderlijke bijgerechten. Puree bijvoorbeeld, of zalfjes, of crèmes.... Knolselder, pastinaak en wortelpeterselie zijn drie wintergroenten die zich gewillig laten omvormen tot fijne smaaksensaties. Knolselder, knol met klasse Echt mooi ziet hij er niet uit, maar knolselder is een winterse topper van formaat, letterlijk en figuurlijk. De dikke ronde knol werd vroeger vooral gekweekt om zijn geneeskundige werking. De Romeinen gebruikten hem als antidepressivum, de middeleeuwers als afrodisiacum. In de keuken dankte knolselder zijn populariteit aan het feit dat de groente een welkome aanvulling bleek van het karige winterrantsoen. Bovendien kon men de stevige knollen ook makkelijk langere tijd bewaren. Kopen en bewaren Omdat de knollen niet vorstbestendig zijn, werden ze vroeger buiten ”ingekuild” om ze te bewaren, in deze tijd worden ze herplant in serres, waardoor ze de hele winter beschikbaar zijn. Verse knolselder heeft bovenaan groene bladeren die op bladselder lijken en die je ook direct kan verwerken, ze zijn bovendien wel sterker van smaak. Van de knol gebruik je wat je nodig hebt en de rest bewaar je makkelijk 14 dagen, in vershoudfolie gedraaid, in de koelkast. Gezondheid Knolselder is een wintertopper door zijn hoge gehalte aan ijzer en vitamine C en mineralen als kalium, calcium, fosfor, magnesium en provitamine A. In de keuken Een gemiddelde knolselder weegt 750 gram. De bittere schil moet je verwijderen. Omdat knolselder een hoog natriumgehalte heeft, gebruik je bij het koken liever geen zout, maar kruiden als koriander, oregano en venkelzaad. Knolselder kan je rauw eten of gebruiken als smaakmaker in stoofpotten en soepen. Een klassieker is fijn geraspte knolselder met een remouladesaus, een mayonaise waar je fijngesnipperde augurk, kappertjes en tuinkruiden aan toevoegt. 24 Pastinaak, een wortel met aparte smaak Voor de komst van de aardappel was pastinaak een van de belangrijkste voedselbronnen. De witte wortel komt oorspronkelijk uit het Middellandse zeegebied. Romeinse soldaten brachten de groente mee. Snel werd duidelijk dat pastinaak het in de koudere gebieden het veel beter deed dan in zijn warme thuisland. Pastinaak wordt het hele jaar door verbouwd, maar het blijft toch vooral een wintergroente. Vaak wordt er zelfs met rooien gewacht tot er een koude periode is geweest, omdat dit de smaak ten goede komt. Oogsten is de hele winter mogelijk omdat pastinaak vorstbestendig is. Kopen en bewaren Pastinaakwortels moeten kegelvormig zijn, zonder scheuren en een mooie egale kleur hebben. Na de oogst wordt de wortel gauw slap. Bewaar hem niet langer dan 3 tot 4 dagen in een papieren zak in de koelkast of op een koele plek. Te lange bewaring is funest voor de smaak en de kwaliteit. In de keuken Pastinaak schil je met een dunschiller. Snijd een stuk van de kop en de wortelpin af en was de pastinaak daarna zorgvuldig, maar kort in koud water. Snij hem in stukken, reepjes, plakken of laat hem heel, al naargelang de bereiding. Pastinaak is een prima aardappelvervanger in stoofpotten. De wortel kan ook gebakken worden of verwerkt in een stamppot. Lekker én gezond zijn chips van pastinaak: was de pastinaken, snijd ze - zonder te schillen - in dunne plakjes of reepjes en bak telkens een kleine porties in (arachide)olie op 180° C, laat het uitlekken in keukenpapier en bestrooi met ”fleur de sel”. Lekker bij coquilles is een pastinaakpuree met mimolettekaas: schil 2 pastinaken en snijd ze in stukjes, kook ze gaar en mix het in de blender tot puree, samen met 100 g boter en 100 g gemalen mimolettekaas, kruid met peper en zout. KNOLSELDERFRIETEN Ingrediënten • 1 knolselder • zout Bereiding Halveer de knolselder en snijd de schil eraf. Snijd de helften in schijfjes en snijd er frietjes van. Verwarm de frituurolie tot 170°C. Was de knolselderfrietjes en dep ze droog met keukenpapier. Bak de frietjes 5 tot 10 min. in de hete frituurolie. Haal ze uit de frituurpan en verhoog de temperatuur naar 190°C, bak vervolgens de frietjes gaar tot ze bruin worden. Strooi er nog wat zout over en klaar!!! 25 Bieslook: Allium schoenoprasum (een veel gebruikt keukenkruid) Wetenswaardigheden over de plant Het is zomer, tijd dus voor vakantie, zon, zee, een fris ijsje, een terrasje, een gekoeld drankje, luchtige kledij en zeker niet te versmaden hierbij de heerlijke salades en rauwkostspecialiteiten, waarin ons keukenkruid dat we nu bespreken een belangrijke rol kan spelen. Willen we even nader kennismaken? Bieslook is reeds eeuwenlang een populair en steeds terugkerend kruid, dit zowel in de keuken maar ook als vaste plant in onze borders. Dit keukenkruid was reeds 3 eeuwen vóór Christus bekend en dan meer bepaald in de Oosterse samenleving. De Chinezen kenden bieslook toen reeds als keukenkruid maar ze gebruikten het ook als een tegengif bij diverse soorten van vergiftiging! Later verspreidde dit kruid zich over grote delen van Azië en vervolgens verder naar Europa. In de Egyptische cultuur vonden we sporen van het gebruik van bieslook terug, in onze streken werd het echter via de Romeinen ingevoerd. In de 16 de eeuw konden we reeds kennismaken met bieslook in onze keuken. “Dodoens” ° 1644, een vermaarde kruidendeskundige zei van dit keukenkruid: “BIESLOOK IS VAN NATURE DE PAREYE SEER GHELIJCK”, waarmee hij verwees naar de verwantschap met prei en ajuin. Deze polvormende, winterharde vaste plant met mooie lichtpaarse, bolvormige bloemen kan tot 30 cm hoog groeien en behoort tot de familie van de lelieachtigen. De bladeren hebben pijpvormige, holle stengels, in de volksmond noemt men bieslook ook pijpgras of uiengras. De bladeren, maar ook de bloemen zijn overheerlijk in gerechten. Nog gauw even vermelden dat er ook een andere variant van bieslook bestaat: het Chinese bieslook (Allium tuberosum), deze heeft een grasachtig plat blad met mooie witte bloemen en heeft een milde knoflooksmaak, waardoor het kan dienen als vervanger van de eerder genoemde scherpe knoflook. Het Chinese bieslook kan meegekookt worden in gerechten, wat met bieslook niet kan of mag (smaakverlies!). De bloemen van het gewone bieslook zijn zeer mooi in bloemstukken doch de lookachtige geur die ze afgeven moet je er wel voor lief bijnemen. Ook kan men de bloemen goed laten drogen en zo verwerken in droogboeketten. Standplaats Bieslook verkiest een kalkrijke, goed bemeste (organische meststoffen) vochtige grond, dit zowel op een schaduwrijke, maar tevens op een zonnige plaats. Bieslook is de plant bij uitstek voor de kleine tuintjes, maar ook in potten op de vensterbank buiten of op ons terras is dit een ideaal, zeer dankbaar en snel bij de hand keukenkruid. Opkweek Vermeerderen van bieslook kan, ofwel door zaaien, of scheuren. Dit laatste is wel het meest in trek en men heeft vlug grote planten. Zaaien kan in maart-april in potjes onder glas. Gebruik goede potgrond en dek de zaadjes af met een dun laagje rivierzand. De jonge bieslook wordt uitgeplant in mei-juni, men kan reeds oogsten in het vroege najaar. 26 OPGELET: hou bieslook voldoende vochtig tijdens de opkweek. Scheuren van bieslook kan men het best in het voorjaar, hiervoor gebruiken we goed gevormde plantjes die we uit elkaar trekken of scheuren. Uitplanten kan op 20 cm, ofwel in potten. Bieslook kan geplaagd worden door roestziekte (schimmelziekte), dit kan voorkomen worden door de plantjes op een zonnige en luchtige plaats te zetten (snel opdrogen van het gewas). Indien de plant aangetast is kan ze best afgesneden worden tot tegen de grond, de nieuwe jonge scheutjes die daarna verschijnen zijn dan meestal vrij van deze schimmelziekte, mede door hun jeugdige kracht. Gebruik in de keuken Bieslook smaakt in nagenoeg elk gerecht, maar mag nooit meegekookt worden (smaakverlies). De pijpvormige blaadjes kunnen fijngesnipperd toegevoegd worden aan salades, soepen, dipsausjes, eiergerechten, ragout en ook in de befaamde kruidenboter op basis van look of bieslook, dit laatste zowel als smaakmaker maar ook als kleurgever, het oog wil immers ook wat. De bloemen kan men gebruiken als garnering, maar men kan ze ook fijn snipperen in salades. Bieslook kan men invriezen, dit evenwel fijngesneden, gedroogd verliest het snel zijn aroma. Oplossing: 27 Te koop. Door het samengaan met tuinieren, te koop aangeboden: Aluminium kweek/werktafel voor in de kas Lederen klompen maat 41 z.g.a.n. Beugelzaag voor het zwaardere takkenwerk Cultivator 6 tands en handcultivator samen Handzaag Kweekkas nieuw, gewapend plastic ca 1½ x 3 mtr. BBQ short nieuw Gieters 10 ltr Fietsenklemmen, parkeer voor het voorwiel Hand takkenzaag Tyribs klein (kabelbinders) met kniptang, nieuw Benzine vultrechter met filter Pootstok met maatverdeling Pootstok voor o.a. prei Haringen Divers klein tuingereedschap Drukspuit 5 ltr. Bevestigingsnagels voor golfplaten 20 stuks Zaaidoosje Kapzaagje Divers gereedschap (tangen, schroevendraaiers, etc. Diverse werkhandschoenen 40 eu 5 eu 2 eu 5 eu 1 eu 5 eu 1 eu 1 eu 1 eu 2 eu 1 eu 1 eu 1 eu 1,50 eu 0,05 eu per stuk n.o.t.k 2 eu 1 eu 1 eu 1 eu n.o.t.k. 1 eu per paar Artikelen zijn te bevragen op tuin 34, of tlfnr. 0223-690160/0223-642040 . 28