Vulkanen hv123 | PDF-versie

Vulkanen hv123
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
16 december 2016
Licentie
CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie
Webadres
https://maken.wikiwijs.nl/52471
Dit lesmateriaal is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is
hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.
Inhoudsopgave
Vulkanen
Vooraf
Stap 1
Stap 2
Stap 3
Stap 4
Stap 5
Begrippenlijst
Over dit lesmateriaal
Pagina 1
Vulkanen hv123
Vulkanen
Vooraf
Het woord vulkaan komt van Vulcano, een Italiaans eilandje ten noorden van Sicilië. Dit eilandje is
sinds mensenheugenis vulkanisch actief en de oude Romeinen vernoemden hun God van het vuur,
Vulcanus, naar dit eiland.
In deze opdracht staan vulkanen centraal.
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
beschrijven bij welke plaatbewegingen vulkanen ontstaan.
omschrijven hoe een vulkaan werkt.
een plaats op aarde noemen waar vulkanen voorkomen.
uitleggen waarom er, ondanks het gevaar, mensen wonen in de buurt van vulkanen.
Eindproduct
In het eindproduct van deze opdracht staat een 'bekende' vulkaan centraal.
Het eindproduct laat zien waar de vulkaan ligt, hoe de vulkaan is ontstaan, of de vulkaan nog actief is
en waarom de vulkaan tot de bekende vulkanen behoort.
Beoordeling
Je laat het eindproduct beoordelen door je docent.
Je docent zal het eindproduct beoordelen op:
de inhoud: wordt de vulkaan goed in beeld gebracht?
de vorm: is het eindproduct origineel en met zorg gemaakt?
Activiteiten
Stap
Pagina 2
Groepsgrootte
Activiteit
Vulkanen hv123
Stap 1
Alleen
Met Google Earth de 'Isola Volcano' opzoeken.
Stap 2
Alleen
Video's bekijken, informatie lezen en vragen over vulkanen beantwoo
Stap 3
Alleen
Vragen over de krachten van de natuur beantwoorden met behulp va
Stap 4
Alleen
Toets Vulkanen maken.
Stap 5
Alleen
Eindproduct maken waarin de eigen gekozen vulkaan centraal staat.
Benodigdheden
de Bosatlas
een computer met Google Earth
Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 uur nodig.
Stap 1
Isola Volcano
Het eiland Vulcano dankt zijn naam aan de god van het vuur, Vulcanus. Deze Romeinse god werd
door de Romeinen verantwoordelijk gehouden voor het vulkanische geweld dat soms zichtbaar was
voor de kust van het huidige Sicilië.
Kijk of Google Earth op je computer geïnstalleerd is.
Zo nee, installeer het programma op je computer. Overleg met je docent.
Zoek met Google Earth 'Isola Volcano'; op.
Je kunt met 'street view' de vulkaan van een afstand bekijken, maar kunt ook op de kraterrand gaan
staan. Kijk of je kunt zien of de vulkaan nog actief is.
Kijk ook naar de omringende eilanden (bijvoorbeeld het eiland Stromboli). Is daar vulkanische
activiteit?
Pagina 3
Vulkanen hv123
Stap 2
Werking vulkanen
Bestudeer van het onderdeel 'Vulkanen' de pagina's 3 en 4 en bekijk de twee videoclips over
vulkanen.
KB: Vulkanen
Geef na het bekijken van deze clips antwoord op de volgende vragen.
1. Bij welke plaatbewegingen ontstaan vulkanen en eilanden?
2. De dikke vloeibare massa die vanuit de aarde in de vulkaan wordt geduwd noem je magma.
Maar zodra de vulkaan is uitgebarsten en de vloeibare massa langs de berg naar beneden
stroomt, krijgt die vloeibare massa een andere naam. Welke naam?
3. Waarom wonen er, ondanks het gevaar, mensen in de buurt van vulkanen?
Stap 3
Pagina 4
Vulkanen hv123
Op de volgende website vind je de nodige informatie over vulkanen.
Krachten der Aarde: Vulkanen
Klik de verschillende tabbladen aan en scan de informatie.
Je hoeft niet alles helemaal door te lezen.
Probeer in ieder geval antwoord te vinden op de volgende vragen:
1. Waar komen vulkanen voor? Wat is de 'Ring of Fire';?
2. Hoe ontstaan vulkanen?
3. Wat zijn de verschillen tussen 'island-arc vulcanoes', 'intraplate vulcanoes', 'rift vulcanoes' en
'subduction vulcanoes'?
Bouw op de website ook je eigen vulkaan.
Stap 4
Toets
Voor je begint aan de afsluiting maak je de toets 'Vulkanen'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.
Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.
Pagina 5
Vulkanen hv123
De score wordt opgenomen in het volgsysteem.
Klik op de knop 'Start' om te beginnen:
Vulkanen
kn.nu/ob7q5
1
Lees het onderstaande artikel.
Op 26 december 2004 vond een hevige aardbeving plaats in de zee nabij Sumatra, met een
magnitude van 9,3 op de schaal van Richter.
De zeebeving veroorzaakte de tsunami die aan bijna 300.000 mensen het leven kostte.
In de weken die daarop volgden werden op verschillende plekken op aarde enkele grote
vulkanen plotseling actief. Elf dagen na de beving begon de Anatahan op de Mariana eilanden
zich te roeren, na maandenlang slechts wat gerommeld te hebben werd een hoogtepunt
bereikt: er was melding van explosies, aswolken tot drie kilometer hoogte en gesteentebrokken
van meer dan een meter doorsnede die over afstanden tot honderd meter werden
weggeslingerd. Op 9 januari 2005 barstte de Popocatépetl in Mexico uit na 15 maanden rustig
te zijn geweest en half januari dat jaar vond een kleine uitbarsting van de Klyuchevskoi in
Rusland plaats.
Toeval? Aardwetenschappers Dario Delle Donne en Maurizio Ripepe van de Universiteit van
Florence en twee collega’s uit Frankrijk en Hawaï denken van niet.
Bron: kennislink.nl
Waar of niet waar?
I. Vulkanen worden vooral aangetroffen in gebieden waar tektonische platen aan elkaar
grenzen.
II. De kans op een aardbeving is veel groter in landen die in de buurt liggen van een
breuklijn tussen de aardplaten.
a. Beide zijn waar.
b. I is waar, II is niet waar.
c. I is niet waar, II is waar.
d. Beide zijn niet waar.
2
Als een tropische storm windkracht 12 bereikt noem je de storm een ... 1 ....
… 1 ...
Pagina 6
Vulkanen hv123
ontstaan boven zee en alleen op plekken waar de watertemperatuur minstens 27 graden is.
... 2 ... ontstaan op het land en zijn moeilijk te voorspellen. ... 2 ... bereiken zeer grote
windsnelheden en een diameter van tientallen meters tot een kilometer.
a. 1 = tornado’s 2 = orkanen
b. 1 = orkanen 2 = tornado’s
3
Soms kom je naast natuurverschijnselen als orkanen en tornado’s ook de term cycloon tegen.
Welk verschijnsel wordt met deze term beschreven?
a. Tornado
b. Orkaan
Stap 5
Pagina 7
Vulkanen hv123
Eindproduct
Op de website www.vulkanisme.nl vind je heel veel informatie over vulkanen en
vulkaanuitbarstingen. Ga naar de website en surf er een tijdje rond.
Bezoek de pagina bekende vulkanen. Kies één van deze vulkanen uit.
Maak een eindproduct waarin de vulkaan die jij gekozen hebt centraal staat.
In je eindproduct geeft je aan:
Waar de vulkaan ligt.
Hoe de vulkaan is ontstaan.
Of de vulkaan nog actief is.
Waarom de vulkaan, volgens jou, tot de bekende vulkanen behoort.
Klaar?
Laat je eindproduct beoordelen door je docent.
Begrippenlijst
Krater
Het binnenste van een vulkaan, daar waar de
lava omhoog komt en boven het aardoppervlak
uitstroomt.
Lava
Gloeiend heet gesmolten gesteente dat boven
het aardoppervlak is gekomen. Onder de
aardkorst noemen we dit magma en erboven
lava.
Gesteente
Materiaal waaruit de aardkorst bestaat.
Hotspot
Een zeer hete plek in de aardmantel
(mantelpluim) waar de aardplaten over heen
schuiven.
Geisers
Een heetwaterbron ontstaan door vulkanisme.
Pagina 8
Vulkanen hv123
Pagina 9
Vulkanen hv123
Over dit lesmateriaal
Colofon
Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
16 december 2016 om 14:56
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons
Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder
de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij
bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk
medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken
te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland
licentie
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Leerniveau
VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 2;
Leerinhoud en
Landschappen (en menselijke activiteit); Systeem aarde; Endogene processen;
doelen
Werking van endogene krachten wereldwijd; Aardrijkskunde;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
leerlijn, rearrangeerbare
Pagina 10
Vulkanen hv123