Het woord leergeld kun je ook in een positieve context gebruiken Jonge mensen die ik begeleid met hun master­ scriptie vraag ik altijd naar hun ambitie. Als ze er zelf niet mee komen, houd ik ze steevast voor dat ze bereid moeten zijn om te blijven leren. Je kunt vaktechnisch een graad van perfectie hebben bereikt, maar om relevant te blijven moet je jezelf ontwikkelen. Dat houdt nooit op. In een internationale omgeving zoals die van financial services moet je met elkaar dezelfde taal spreken. Dat vereist dat je goed luistert naar anderen, niet te snel conclusies trekt en desnoods checkt of je de ander goed hebt begrepen. Want op de universiteit heb je niet geleerd hoe iemand uit Hong Kong op bepaalde situaties reageert. Ieder jaar verzorg ik een meerdaagse training voor een groep dertigers die de transitie maken van een technisch inhoudelijke oriëntatie naar een rol als leidinggevende. Ze betreden on­ bekend terrein, ze moeten de samenwerking in een groep gaan managen en zorgen voor efficiënte output. Sommigen vinden dat eng, ze zijn bang om te falen. Maar een cultuur gericht op leren moet toestaan dat je mag falen. Als manager moet je het idee, dat fouten maken mag, durven omarmen. De grootste valkuil is dat niet te doen. Het aardige is: in een cultuur die het maken van fouten toelaat, worden dezelfde fouten gemaakt Gastcolumn als in een cultuur die fouten maken niet toestaat. Het is echter veel beter dat je ze durft toe te geven. De kracht van een organisatie zit namelijk in het probleemoplossend vermogen. Als je in staat bent om een fout toe te geven en die ver­ volgens op te lossen, dan smeedt dat ijzersterke banden en is daarmee effectiever dan in een cultuur waarin fouten niet toegestaan zijn. Zowel intern tussen medewerkers als extern richting klanten. Hoe creëer je een omgeving waarin het zo werkt? Door mensen vertrouwen te geven en ze niet af te branden als ze een keer de mist ingaan. Als manager moet je staan voor je mensen. Als je je rug niet recht houdt en achter je mensen gaat staan, is het vertrouwen meteen weg. Als in een organisatie het gevoel heerst dat fouten maken slecht voor je carrière kan zijn, is dat de dood in de pot. Dan kun je de innovatie die de financiële sector zo bikkelhard nodig heeft wel uit je hoofd zetten. Als iemand met een idee komt, vervolgens duizend fouten maakt en daarvan leert – dan is het bestraffen van zo iemand het domste wat je kunt doen. Rond de eeuwwisseling ging er in Silicon Valley een beroemd verhaal over een ondernemer die de vijf miljoen dollar die hij had gekregen voor de uitvoering van een dotcom-project volledig had verbrand. De investeerders waren hun geld kwijt. ‘Die vent vliegt er nu zeker wel uit?’, werd de investeerders gevraagd. ‘Ben je gek’, antwoordden zij, ‘wij hebben net vijf miljoen dollar in die kerel geïnvesteerd.’ Leergeld is een woord dat je dus ook in een positieve context kunt gebruiken. In tal van bedrijven en instellingen in de financiële sector zitten nog genoeg managers die niet volwassen genoeg zijn om fouten te accepteren. Terwijl hun organisaties juist in dit tijdsgewricht nieuwe oplossingen moeten vinden. Op zoek naar die oplossingen moeten medewerkers nieuwe wegen inslaan die bezaaid liggen met voetangels en klemmen. Dan gaat er heus weleens iets mis. Een cultuur waarin een taboe op falen heerst, is gedoemd te verdwijnen. Fouten maken is geen schande. Wie bereid is over gemaakte fouten te praten, kan daar veel van leren. En wordt er uiteindelijk een stuk sterker van. Diederik Fokkema Executive director EY Financial Services Risk T +31 (0)88 407 08 36 E [email protected] Educatie & cultuur | 17