WEEK 1 (Vrucht) - Bevruchting Tocht door eileider Klievingsdelingen Blastocyst embryoblast = 1 kiemblad Trofoblast Begin implantatie na hatching (d 8-10) WEEK 2 (Vrucht) Regel van 2: Trofoblast: -Cytotrofoblast -Syncitiotrofoblast Embryoblast -Hypoblast -Epiblast Dooierzak: in twee stappen 2 Holtes -Amnionholte -Chorionholte - Implantatie voltooid 2 Kiembladen = hypoblast en epiblast Aanleg van placente: prim stamvilli Het endometrium ondergaat veranderingen: opslag vetten en glycogeen, bevloeiing wijzigt => DECIDUA Ontstaan PGC uit de epiblast (migratie naar DZ) (Aanleg primitiefstreep) WEEK 3 (Vrucht) - - Gastrulatie: vorming van 3 kiembladen -Endoderm -Ectoderm -Mesoderm Ontstaan van notochord en prechordale plaat Vervollediging aanleg primitief streep Buccopharyngeale membraan en cloacmembraan Neurale plaat en groeve 1e Somieten uit paraxiaal mesoderm & eminentia caudalis (gaat tot in de 4de week door) Omvorming primitiefstreep naar eminentia caudalis Aanleg van hersenen (aanleg zenuwstelsel gedurende hele zwangerschap) Vasculatuur op embryoschijf Ontstaan van de hartbuis uit de cardiogene zonde WEEK 4-8 Embryo => -Differentiatie 3 kiembladen: vorming organen en weefsels -Kromming: 3D -Endo: GI -Ecto: huis embryo rondomrond -Meso: oa. lichaamsholtes WEEK 4 (Embryo) - - Neurulatie + secundaire neurulatie (d20-40) Aanleg longen (gaat door gedurende volledige zwangerschap) Hart begint te pompen Ontstaan lever PGC => migratie start (+-tot in de 6de week: rust is weergekeerd) Neuroporus anterior sluit… de posterior iets later Buccopharyngeale membraan scheurt open Ontstaan galblaas en pancreas Ontstaan urorectaal septum -Urogenitale sinus -Rectum perineum Kiewbogen Ruggewervels Septum primum van het hart WEEK 5 (Embryo) - Hartkleppen Maagcurvatuur Primitieve darmlis Metanephros Pericardholte PGC komen aan in primitieve gonade Verschijnen van cloacplooien en tuberculum genitale WEEK 6 (Embryo) - Indifferente gonaden beginnen te differentiëren: ontstaan genitaliën Septum muscularis van de ventriculi Septum intermedium Aanleg veneuze aanvoer WEEK 7 (Embryo) - Sertolicellen geven aanleiding tot gonaden Septum primum - septum intermedium fusie Urogenitale membraan scheurt (cloacmembraan opent) WEEK 8 (Embryo) - Rotatie darm Paramesonephros regressie Ontstaan vas deferens Pericardio - peritoneaal kanaal dicht CH verdwijnt VCS en Ao-takken WEEK 9-38 (266d) Foetus => -Groei en maturatie: loopt ook verder na geboorte -Alle grote structuren aangelegd WEEK 12 - Verschillende miljoenen oögonia zijn aangelegd PLACENTA & HOLTES Vanaf week 2 - Aanleg stamvilli Cotyledonen Opp Villidistributie Barrière - AH groeit verder: omvat hele embryo en vormt zo navelstreng CH verdwijnt, de twee chorionvliezen vergroeien AL blijft, DZ verdwijnt TERATOGENEN ! Afhankelijk van tijdstip, duur van blootstelling en individuele vatbaarheid <tijdstip> - Kritisch tijdsinterval: slechts schadelijk tijdens bepaalde periode in de embryogenese! - Langwerkende medicatie: stoffen die worden opgeslagen in vetten mama langzame vrijstelling tijdens zwangerschap - T1 = organogenese (1ste 2 weken relatief veilig) - T2&3 = bepaalde organen blijven verder ontwikkelen na de organogenese gedurende ganse zwangerschap (zenuwstelsel, longen…) PRENATAAL ONDERZOEK - Pre-implantatie diagnose: 3d na bevruchting Vlokkentest: >10w (PML) VWP: >14-15w (PML) Foetale bloed analyse: >20w (PML) - Screentest: risicobepaling (bv. Downsyndroom <35j) -Echografische merkers (nekplooi, neusbeen): 11-13w -Biochemische merkers in bloed mama: 14-17w (>T1: PAPPA) (>T2: Tripletest)