Introductie Systems Engineering Een inleiding op de cursus stappenplan van projectopdracht tot vraagspecificatie Missie van Rijkswaterstaat Rijkswaterstaat Pagina 2- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Definitie en doelen systems engineering • Systems Engineering: ‘De interdisciplinaire aanpak en de middelen die nodig zijn om de realisatie van succesvolle systemen mogelijk te maken’ • Doelmatigheid • Doeltreffendheid • Transparantie Rijkswaterstaat Pagina 3- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Systems Engineering bij Rijkswaterstaat • Systeemdenken • De klantvraag centraal • Optimalisatie over de levenscyclus • Van abstract naar concreet • Expliciet werken Rijkswaterstaat Pagina 4- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Wat is een Systeem? Een te onderscheiden verzameling elementen, die onderlinge relaties hebben. Rijkswaterstaat Pagina 5- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Systeemdenken: niveaus in systemen Rijkswaterstaat Pagina 6- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 7- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Klantvraag • De klant is de verzameling belanghebbenden bij de ontwikkeling, realisatie en gebruik van het systeem [Leidraad SE 3]. • Zowel betalende als nietbetalende belanghebbenden. • Alle belanghebbenden stellen elk hun eigen voorwaarden aan het systeem. Rijkswaterstaat Pagina 8- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 9- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Wat vraagt de klant? Rijkswaterstaat Pagina 10- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Optimalisatie levenscyclus • Systems Engineering is faseoverstijgend en richt zich op het optimaliseren van het systeem in al zijn fasen en in onderlinge samenhang over de hele levenscyclus. • De focus op één fase zorgt meestal voor suboptimalisatie. Rijkswaterstaat Pagina 11- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Levenscyclus: Welke beslissingen hebben de grootste kostenconsequenties? Gedefinieerde kosten versus Werkelijk gemaakte kosten Rijkswaterstaat Pagina 12- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 13- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Van abstract naar concreet • Het traject start met een abstracte klantvraag, die door iteratief specificeren en decomponeren uiteindelijk resulteert in een concrete oplossing. • Uit de gekozen oplossingen binnen de oplossingsruimte volgt de decompositie. • Deze brengt informatie – binnen een steeds complexer wordende omgeving – op een heldere manier met elkaar in verbinding. • Voor het werken van grof naar fijn, de ontwerpexercities, zijn diverse ontwikkelingsmethodieken beschikbaar [Leidraad SE 3] • Het werken van abstract naar concreet geeft men vaak weer in een Vmodel. Rijkswaterstaat Pagina 14- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 15- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Expliciet werken • Tijdens de levenscyclus vindt regelmatig overdracht plaats tussen verschillende teams die aan hetzelfde systeem werken. • Ook werken verschillende teams, soms op verschillende locaties, tegelijkertijd aan hetzelfde systeem. Dat vraag om het helder en eenduidig vastleggen van de informatie door de verschillende teams. Dit maakt keuzes en informatie overdraagbaar. • Belangrijke ondersteunende processen daarbij zijn verificatie en validatie. • Verificatie toont aan dat een oplossing objectief en expliciet voldoet aan de eisen. • Validatie toont aan dat een oplossing geschikt is voor het beoogd gebruik. Rijkswaterstaat Pagina 16- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 17- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Expliciet werken? Rijkswaterstaat Pagina 18- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Rijkswaterstaat Pagina 19- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering Overzicht van de cursus • • Gat tussen de leidraad Systems Engineering en de praktijk – Hoe passen we SE nu eigenlijk toe? Daarom: generiek schema als uitwerking van de theorie uit de Leidraad Stappenplan van Projectopdracht tot Vraagspecificatie Project structureren Vaststellen van de klantvraag Ontwikkelen van het systeem Uitwerken vraagspecificatie WBS, PBS, OBS, SBS, Projectplan, Scope, Inkopen van ingenieursdiensten, Model-vraag-specificaties ingenieursdiensten Probleem definitie, Stakeholderanalyse Klant eisen Specificatie, Validatie strategie Nulsituatie, Context, Raakvlakken Specificeren (analyseren van eisen, structureren, genereren van opties, ontwerp uitwerken, verifieren) Systeem Specificatie Inkoop- en aanbestedingsstrategie, Risicoinventarisatie, Vraagspecificatie Eisendeel en procesdeel, Integrale Toetsen Rijkswaterstaat Pagina 20- Blok 0 – Introductie SE RWS ONGECLASSIFICEERD Introductie Systems Engineering