De Nederlandse koloniën

De Nederlandse koloniën
Verschillende typen van koloniën
• Nederzetting:
– goedkoop land
– goedkope arbeidskracht
• Handels- of militairbasis:
– handel met of indirecte uitbuiting van het achterland
– verzorging en zekering van handelswegen
• Heerschappij:
– machtpolitiek en prestige
– economische uitbuiting
Nederlandse koloniën
V.O.C
•
•
•
•
multinationaal handelsbedrijf
staat in de staat
grootste werkgever in Nederland
in zijn tijd was het de grootste handelsbedrijf
van de wereld
• zetel in Amsterdam en Middelburg
• hoofdkwartier in Batavia (Jakarta)
• 1602 – 1798
V.O.C
• 1602: Monopolie op handel met
iedereen oostelijk van de Kaap de Goede
Hoop
• militaire bevoegdheden
• in de 17 eeuw winst vooral met overzeese
handel, daarna met handel in Azië
• na de vierde Engels-Nederlandse Oorlog
financiële moeilijkheden
Jan Pieterszoon Coen (1587 - 1629)
Gouverneur-generaal van Nederlands-Indië
De hoofdproducten
van de V.O.C
•
•
•
•
•
•
Peper
Kruidnagel
Nootmuskaat en foelie
Kaneel
Koffie
Thee
Replica van
V.O.C schip
W.I.C
• 1621: Monopolie op handel met iedereen
westelijk van de Kaap de Goede Hoop
• 1621 - 1791
• geen directe militaire bevoegdheden
• sinds 1674 Herstructurering (Tweede W.I.C)
vooral slavenhandel
De hoofdproducten
van de W.I.C.
• Katoen
• Suiker
• Slaven
De handelsroute van de W.I.C.
Nederlands-Indië
•
•
•
•
•
•
1605 – 1949
kolonisten planten speciale monoculturen aan
1696: Eerste koffiecultuur op Java
1798 – 1815 Brits bestuur
sinds 1815 pacht van de boeren
1830-1870 cultuurstelsel
Nederlands-Indië
• 1901: Ethische politiek van Koningin
Wilhelmina
• 1942: Bezetting van de Japanners
• 1949: Onafhankelijkheid
Nederland-Indië van 1600 tot 1800
Nederland-Indië van 1815 tot 1945
Nederlands-Guiana
• 1667-1975
• 600 Plantages (1785)
• met 10 tot 500 slaven per plantage (meestal
50 tot 200 slaven per plantage)
Nederlands-Guiana
• 1667 veroverde Zeeland Nederlands-Guiana
• 1682: Koop van de W.I.C., Amsterdam en de
familie van Aertsen
• 1802: Verovering van de Britten
• 1815: Verdeling in Suriname en Guyana
• 1863: Afschaffing van de slavernij, daarna
immigratie van Indonesiërs, Indiërs en
Chinezen
• 1975: Onafhankelijkheid
Marron
Zuid-Afrika
• 1652 – 1797
• 1648 strandde “de Nieuw Haarlem” op de
Kaap
• 1652 richtte Jan van Riebeeck de eerste
nederzetting
van Europeanen
in Zuid-Afrika:
Kaapstad op.
Zuid-Afrika
• 1797: Bezetting door de Britten
• er waren vele tegenstellingen tussen de
Boeren en Brits
• 1830 – 1850: De Grote Trek, 12 000 Boeren
(Voortrekkers)
Zuid-Afrika
• 1833: Afschaffing van de slavernij
• oprichtingen van de Boerenrepublieken, b.v.
Transvaal en de Oranje Vrijstaat
• toenemende bevolking na de ontdekking van
diamanten en gold
• verovering door de Britten
tijdens de Boerenoorlogen
Vandaag
• Immigratie
– iaren 1940 van velen Indonesiërs
– jaren 1970 en 1980s van velen Surinamers
• Aruba en de Nederlandse Antillen zijn
autonome landen in de Koninkrijk der
Nederlanden