Politieke partijen Debbie van Knotsenburg (Groepsgenoten: Tamara en Remko) Staatsinrichting website informatica POLITIEK IN NEDERLAND Staatsinrichting Links en rechts De partijen Regering Verkiezingen Coalitie STAATSINRICHTING LINKS RECHTS POLITIEKE PARTIJEN SP GROEN LINKS regering PvdA D66 regering CDA VVD regering HOME GPS/RPF/SGP CD DE PARTIJEN SP Groen Links PvdA D66 CDA VVD GPV/RPF/SGP CD HOME SP (Socialistische partij) Is de meest linkse partij in de Tweede Kamer zit niet alleen in de politiek, maar werkt ook direct voor de mensen. Zo heeft de SP gezondheidscentra waar mensen gratis terecht kunnen en een milieutelefoon waar mensen kunnen klagen over vervuilende bedrijven komt vooral op voor de armen en is dan ook van mening dat rijke mensen meer belasting moeten betalen TERUG HOME Groen Links staat links van de PvdA en is in 1989 ontstaan door het samengaan van drie kleine partijen vindt de bescherming van het milieu belangrijk en werd daarom lange tijd een ‘one issue’ partij genoemd vindt dat bedrijven moeten worden gedwongen schoner te produceren is voorstander van het matigen van de economische groei en bezuinigingen op defensie uitgaven is van mening dat er gratis openbaar verover moet komen als alternatief voor het autogebruik vindt dat homoseksuele relaties precies dezelfde wettelijk status moeten krijgen als heteroseksuele relaties TERUG HOME PvdA (Partij van de Arbeid) staat links van het midden en is een socialistische partij vindt dat kennis, macht en inkomen eerlijk moeten worden verdeeld vindt dat de overheid de economie moet sturen om massale werkloosheid tegen te gaan vindt dat de lage inkomens sneller moeten stijgen dan de hoge vindt dat buitenlanders die langer dan vijf jaar legaal in ons land verblijven, kiesrecht moeten krijgen voor alle politieke organen TERUG HOME D66 (Democraten ‘66) Staat iets links van het midden is in 1966 opgericht door mensen die vonden dat de Nederlandse politiek was vastgelopen vindt dat de mensen meer moeten worden betrokken bij de politiek. Ze wil dat burgers de burgemeester rechtstreeks kiezen en in een referendum hun mening kunnen geven over belangrijke besluiten meent dat gevangenisstraffen, waar mogelijk, moeten worden vervangen daar alternatieve straffen wil dat burgers direct de minister-president kiezen, die vervolgens zijn eigen ministers aanwijst TERUG HOME CDA (Cristen Demoncratisch Appèl) Staat in het politieke midden en vindt dat het gezin de basis vormt van onze samenleving vindt dat mensen meer voor elkaar moeten zorgen. Ze kunnen pas een beroep doen op de overheid als hun vrienden of familie hen onvoldoende kunnen helpen vindt dat een vrouw niet alleen mag beslissen over abortus vindt dat ouders in eerste instantie zelf verantwoordelijk zijn voor een goede kinderopvang TERUG HOME VVD (Volkspartij voor Vrijheid en Demoncratie) staat rechts van het midden en is een liberale partij is voor persoonlijke en economische vrijheid van mensen en bedrijven vindt dat de overheid zo min mogelijk moet ingrijpen in de samenleving, zodat de persoonlijke en economische vrijheid niet wordt aangetast is een groot voorstander van bezuinigingen op overheidsuitgaven vindt dat grote inkomensverschillen zijn toegestaan is van mening dat autobezitters niet extra zwaar moeten worden belast voor de luchtvervuiling TERUG HOME SGP GPV RPF (Staatkundig Gereformeerde Partij) (Gereformeerd Politiek Verbond) (Reformatorisch Politieke Federatie) KLEIN RECHTS vindt dat de overheid strikt volgens de bijbel moet regeren vindt dat voor moord de doodstraf mogelijk moet zijn is van mening dat samenwonen nooit gelijk mag worden gesteld aan het huwelijk stelt abortus en euthanasie gelijk aan moord en dus moeten beide strafbaar blijven TERUG HOME CD (Centrum Democraten) Staan uiterst rechts in de politiek. Haar aanhang bevindt zich vooral in de grote steden. Centraal staat de afwijzing van buitenlanders verloren in 1998 al hun zetels in de Tweede Kamer vinden dat de toename van buitenlanders (gezinshereniging, asielzoekers) de oorzaak is van alle problemen) zijn van mening dat de ontwikkelingshulp moet worden afgeschaft TERUG HOME BASISPRINCIPES LINKS Gelijk(waardig)heid: *Eerlijke verdeling van inkomen, kennis en macht. *Bescherming van de zwakkeren. Benadrukt de belangen van de samenleving als geheel ACTIEVE overheid progressief RECHTS Vrijheid: *Persoonlijke vrijheid. *Economische vrijheid. *Bescherming van deze vrijheiden, zowel nationaal als internationaal. Benadrukt de belangen van het individu en het bedrijfsleven PASSIEVE overheid conservatief HOME REGERING de koningin en de ministers samen opstellen van wetsvoorstellen het uivoeren van eenmaal aangenomen wetten het jaarlijks opstellen van de rijksbegroting en deze aanbieden aan het parlement De ministers vormen met elkaar de ministerraad. Ministers en staatssecretarissen tezamen worden het kabinet genoemd. Ministers hebben vaak geen tijd om al hun beslissingen van tevoren voor te leggen aan de Tweede Kamer. Deze kan in dat geval alleen achteraf commentaar leveren. Sommige mensen vinden daarom dat ministers eigenlijk meer macht hebben dat de Tweede Kamer, hoewel de Eerste en Tweede Kamer formeel het laatste woord hebben. HOME VERKIEZINGEN In een democratie is het belangrijk dat er vrije en geheime verkiezingen worden gehouden. In sommige landen vinden er bij verkiezingen gebeurtenissen plaats zoals het plegen van fraude en aanslagen op politici. In Nederland verlopen de verkiezingen allemaal vrijwel zonder problemen. Hoogstens komt er een discussie op gang of een extreem- rechtse partij niet verboden moet worden om mee te doen aan verkiezingen. Er bestaat in ons land verschillende soorten verkiezingen. Eens in de vier jaar worden de leden van een aantal politieke bestuursorganen rechtstreeks gekozen, namelijk van: • De Tweede kamer • De Provinciale Staten • De gemeenteraden Daar naast worden elke vijf jaar de leden van het Europees Parlement gekozen. VOLGENDE HOME KIESRECHT Alle Nederlanders van 18 jaar en ouder hebben actief kiesrecht en mogen bij verkiezingen hun stem uitbrengen. Alleen de rechter kan iemand het kiesrecht ontnemen, bijvoorbeeld vanwege een geestelijke stoornis. Vlak na de Tweede Wereldoorlog werd een behoorlijk grote groep mensen in één keer door de rechter het kiesrecht ontnomen, omdat zij in de oorlog hadden samengewerkt met de Duitse bezetters. Het recht om je verkiesbaar te mogen stellen noemen we passief kiesrecht. Elke kandidaat moet minstens 21 jaar oud en Nederlander zijn. Buitenlanders die langer dan vijf jaar in Nederland wonen, hebben alleen (actief en passief) kiesrecht bij gemeenteraadsverkiezingen. VOLGENDE TERUG HOME VERKIEZINGSPROGRAMMA EN KANDIDATEN De meeste partijen die meedoen aan verkiezingen hebben een verkiezingsprogramma. Hierin staan de belangrijkste plannen en opvattingen van de partij vermeld. Er kan bijvoorbeeld in staan, dat winkels 24 uur per dag open mogen zijn, dat het minimumjeugdloon mag worden afgeschaft, of dat de partij de belastingen wel verlagen. Bij de meeste grote partijen is het verkiezingsprogramma een heel boekwerk, dat door keizers weinig wordt gelezen. Daarom zorgen de partijen ervoor dat ze kandidaten hebben, die de belangrijkste standpunten goed kunnen uitleggen in interviews op op kiezersbijeenkomsten. Dit zijn meestal de lijsttrekkers van de parijen. De lijsttrekker is de persoon die als eerste op de lijst van kandidaten staat geplaatst. Hij of zij bepaalt tijdens de campagne het gezicht van de partij. TERUG HOME COALITIE Een coalitie is een samenwerkingsverband van twee of meer partijen en wordt gevormd door de informateur van de koningin. Hij moet eerst met de leiders van de partijen overleggen die ongeveer dezelfde ideeën hebben. Die zullen echter altijd verschillend denken over sommige onderwerpen. De informateur moet die meningsverschillen uit de weg ruimen en de partijen op één lijn brengen wat betreft de belangrijke onderwerpen. Als dat lukt wordt er een coalitie gevormd. Aan de hand van de onderhandelingen tussen de coalitiepartijen stelt de informateur een regeerakkoord op, waarin de coalitiepartijen de hoofdlijnen aangeven van het beleid dat zijn in de komende tijd willen voeren. HOME