Café Theater Festival

Café Theater Festival
Projectplan 2015-2016
Utrecht, oktober 2014
1
Inhoudsopgave
Korte samenvatting
3
Het Café Theater Festival
Missie
Visie
Doelstelling
3
3
3
3
Terugblik
Publieksbereik
Artistieke ontwikkelingen
Organisatie
3
4
4
5
Programmeringsprofiel
Programmering
Doelgroep makers
Publieksvisie
Ambities
6
6
6
7
7
Ondernemerschap
Zakelijke ambities
Marketing
8
8
10
2
Korte samenvatting
Het Café Theater Festival is…
…een breed toegankelijk festival in horecagelegenheden in de Utrechtse binnenstad, waar een diverse
theaterprogrammering van aanstormend talent zowel argeloze passanten en stamgasten als cultuurliefhebbers
trakteert op alles wat theater kan zijn: plezier, ontroering, verbazing.
In het eerste weekend van maart vindt jaarlijks het Café Theater Festival (CTF) plaats. In 26 Utrechtse cafés laten
beginnende, veelbelovende theatermakers werk zien dat ze speciaal voor dát café gemaakt hebben. Meer dan
150 voorstellingen van 26 theatergroepen worden bezocht door zo’n 15.000 bezoekers, bestaande uit zowel
trouwe festivalbezoekers als mensen die ‘per ongeluk’ bij de voorstelling belanden en erdoor verrast worden. Al
deze mensen biedt het CTF een ‘theatrale kroegentocht’. Voor de theatermakers is het CTF een springplank en
een stimulans in hun artistieke ontwikkeling. Ze worden uitgedaagd om op een uitdagende plek te spelen (dicht
op de huid van hun publiek in het café) en maken onderdeel uit van het CTF-talentontwikkelingsprogramma.
Hierdoor weten vele jonge theatermakers met hun CTF-voorstelling de weg naar andere festivals te vinden.
Het Café Theater Festival
Missie
Theater brengt mensen bij elkaar en in gesprek. Theater is ontmoeten. We leven in een wereld waarin het
individu steeds belangrijker wordt en waarin nieuwe ontmoetingen of samenzijn niet direct vanzelfsprekend zijn.
Om een lans te breken voor nieuwe, verrijkende ontmoetingen nodigt het CTF haar publiek uit om – in de
vertrouwde ruimte van het café – open te staan voor verbeelding en ontmoeting. Een ontmoeting met
theatermakers die aan het begin van hun carrière staan en waarvoor het CTF als plek dient om zichzelf te tonen
en ontwikkelen. Het CTF slingert het theater letterlijk het publieke domein in, zodat het voor iedereen toegankelijk
is. Verbeelding en ontmoeting op de paar vierkante meters van het café.
Visie
De nieuwe generatie makers is onbevangen en leergierig. Ze werpen zichzelf de cafés in, dicht op de huid van
het publiek. Hier krijgt hun onderzoek en experiment alle ruimte. Makers kunnen hun eigen stijl het beste
ontdekken en ontwikkelen door een relatie aan te gaan met een publiek. In de openbare ruimte van het café is het
publiek aanwezig in alle soorten en maten; hier zijn de mogelijkheden eindeloos. De ambitieuze makers hebben
lef en staan te springen om zichzelf te laten zien en hun publiek te ontmoeten.
De bezoekers van het CTF voelen de energie van deze makers en hun drive om zichzelf te tonen; ze voelen dat
zij onderdeel uit gaan maken van een unieke ontmoeting. In het café staat niets tussen de makers en het publiek
in. Makers verhouden zich tot de realiteit van het café; ondertussen nemen zij het publiek mee als onderdeel van
hun theatrale werkelijkheid. Zo ontstaat er een unieke ontmoeting die zich alleen in het hier en nu kan afspelen.
Het café biedt een uitdagende speelomgeving. De nieuwe generatie theatermakers denkt niet in beperkingen of
drempels. De drukte in cafés, de omgevingsgeluiden en de soms beperkte zichtlijnen zien zij als een kans: een
kans om zichzelf op inventieve manieren te laten zien, zodat uiteindelijk het hele café stil raakt en verbluft
achterblijft. Dat is wat het CTF kan en doet: mensen verrassen, ontroeren en verrijken.
Doelstelling
Het doel van het Café Theater Festival vloeit voort uit bovenstaande visie en missie en is heel duidelijk tweeledig.
Het CTF wil de toegankelijkheid van theater hand in hand laten gaan met talentontwikkeling van (beginnende)
theatermakers. Deze tweeledige doelstelling luidt:
Op een toegankelijke manier divers theater aanbieden in horecagelegenheden in de Utrechtse binnenstad.
Daarmee een theatrale en verrijkende ontmoeting creëren tussen een breed publiek en beginnende
theatermakers. En daarbij functioneren als podium en springplank voor talent.
Terugblik
Het CTF is in 2004 opgericht als studenteninitiatief, aan de bar van café De Potdeksel. Een groep enthousiaste
theaterwetenschappers ondervond vanuit groot enthousiasme wat er allemaal komt kijken bij het organiseren van
een festival. In de loop der tijd werd de organisatie professioneler, de programmering sterker en de ambities
3
groter. Het festival is in 11 jaar tijd uitgegroeid van 12 locaties en theatergroepen en 3000 bezoekers, naar 26
deelnemende cafés en theatergroepen en 15.000 bezoekers in 2014. Daarmee is het in publieksaantallen
inmiddels een van de grootste kunstenfestivals van Utrecht. De kwantitatieve groei gaat hand in hand met een
kwalitatieve groei en professionalisering van het festival. Ook het type makers verandert mee: waar er in het
verleden veel amateurs op het festival speelden, programmeerden we de afgelopen vier jaar vooral net
afgestudeerde makers die aan het begin van hun carrière staan.
Publieksbereik
De bezoekers van het Café Theater Festival zijn onder te verdelen in grofweg twee groepen. Door de jaren heen
heeft het festival een trouwe groep bezoekers aan zich weten te binden, die hun bezoek van te voren plannen en
tijdens het weekend een groot aantal voorstellingen gaat bekijken. Maar door de aard van ons concept zijn de
voorstellingen ook voor veel mensen een verrassing. We zien vaak dat ook deze mensen enthousiast worden om
meer te gaan zien, en direct bij een van onze vrijwilligers een programmaboekje halen. Het CTF wil beide
publieksgroepen enthousiasmeren voor het festival, de voorstellingen, de jonge makers, maar ook voor theater in
de bredere zin van het woord.
In het afgelopen jaar is er een publieksenquête afgenomen onder onze bezoekers. Daaruit blijkt het volgende:

Onze bezoekers zijn uit het hele land afkomstig, waarvan 53% uit de stad Utrecht, 27% uit de regio
Utrecht (27%) en 20% uit andere provincies, met een nadruk op grote steden.

Het overgrote deel van de ondervraagden gaat gedurende het jaar gemiddeld 2 keer per jaar naar het
theater, maar bezoekt tijdens het CTF 4 voorstellingen.

Bezoekers waarderen het CTF met een 8,1.
Bezoekersreacties (publieksenquête CTF 2014):
“Leuk initiatief & goed voor de stad Utrecht!”
“Tof initiatief, uitbreiden naar Arnhem graag!”
“Hartstikke leuk. Doorgaan. Dit is al het 3e jaar voor ons.”
“Leuk idee zo'n festival! Zou het bij ons in Nijmegen ook moeten geven :)”
“Ik word hier heel gelukkig van.”
Artistieke ontwikkelingen
Artistieke focus
In haar beginjaren richtte het CTF zich op amateurs die het een leuke uitdaging vonden een voorstelling in een
café te spelen. In de laatste jaren is de focus verschoven naar beginnende, professionele makers en is de
betekenis van het café als speelplek belangrijker geworden in ons artistieke profiel. Het café wordt gebruikt als
inspiratiebron in het maakproces van alle theatergroepen. De makers worden gestimuleerd om aan de slag te
gaan met de specifieke eigenschappen van hun café, zoals de architectuur, geschiedenis, verhalen en sfeer. De
nadruk op locatiegerichtheid verstevigt de theatrale ervaring van de bezoeker, die zich oog in oog bevindt met de
spelers en volledig onderdeel is van de theatrale werkelijkheid. Om deze beleving niet op zichzelf te laten staan,
hebben we er twee jaar geleden voor gekozen alle voorstellingen in te delen op inhoudelijke gronden. Een
overkoepelende thematiek of stijl biedt context aan de voorstellingsroutes, die de ervaring voor de bezoeker van
een route intensiveert.
Opleidingen theatergroepen CTF 2014
HKU (34%)
Artez (29%)
Fontys (8%)
Toneelacademie Maastricht
(5%)
De Trap (3%)
Koningstheateracademie (3%)
Festivalhart
Het CTF heeft afgelopen editie een festivalhart opgericht aan het Domplein in Grand Café Lebowski. Hier kunnen
bezoekers terecht voor praktische informatie en enkele randactiviteiten. Zo was hier een speciale
openingsvoorstelling te bezoeken, als ook een doorlopende voorstelling, de prijsuitreiking en een groots
eindfeest. Hiermee beantwoorden we aan de behoefte van nieuwe bezoekers om informatie in te winnen en
4
vinden bezoekers een start- of eindpunt aan hun festivaldag. De komende jaren gaan we de functie van het
festivalhart en het programma dat hier plaatsvindt uitbouwen.
Springplank en talentontwikkeling
Het CTF opent deuren voor jong talent. In de laatste jaren wordt de roep om begeleiding onder beginnende
makers groter, alsmede onze expertise op het gebied van cafétheater. We zijn de theatergroepen daarom steeds
intensiever gaan begeleiden middels ons talentontwikkelingsprogramma:

De programmeurs van het CTF (met ieder een achtergrond in de Theaterwetenschap) geven artistiek
advies gericht op locatiegebruik en publieksbenadering, desgewenst aangevuld met dramaturgisch
advies.

Daarnaast organiseren we workshops waarin de theatermakers uitgedaagd worden op zoek te gaan
naar de eigenschappen van hun café en de mogelijke rol daarvan in hun voorstelling.

Om onze springplankfunctie te vergroten, hebben we in 2012 een vakjury in het leven geroepen, die
prijzen weggeeft aan de winnende theatergroep. Afgelopen editie ontving Compagnie ZuiderVrouw de
eerste juryprijs, waarmee zij een tournee wonnen langs Amsterdam Fringe Festival, Theaterfestival
Boulevard en het Compagnietheater. Daarnaast zijn we sinds 2014 een samenwerking aangegaan met
het Utrechtse festival deBeschaving, dat een speelplek weggaf aan onze publieksprijswinnaar
Sex,Drugs&Opera.

Nieuw in 2014 was een groots opgezette professionalsbijeenkomst, waar alle theatergroepen twee
minuten konden pitchen voor een zaal vol programmeurs. De theatermakers hadden hun theatrale
pitches in een workshop voorbereid, om goed beslagen ten ijs te komen. De bijeenkomst werd bezocht
door 55 programmeurs en andere professionals uit heel het land, van onder meer Stadsschouwburg
Utrecht, Theater Kikker, Festival Cement, Via Rudolphi, Festival Spoffin en natuurlijk van de hier boven
genoemde festivals die speelplekken uitreikten aan de winnaars. Naar aanleiding van deze bijeenkomst
zijn theatermakers massaal benaderd door programmeurs: 16 van de 26 theatergroepen zijn via het CTF
direct op andere plekken geprogrammeerd, waaronder Amsterdam Fringe Festival, Sonsbeek Theater
Avenue, Theater Kikker, Horizontoer, Madnes Festival en Theaterfestival Boulevard.
Hoewel wij als festival de theatermakers slechts enkele maanden onder onze hoede hebben, blijkt dat we in deze
periode een grote stimulans kunnen bieden in hun ontwikkeling.
Sander Janssens
(schrijver ‘Een bloemlezing uit het leven en werk van Anne van de Wetering', 2e vakjuryprijs CTF 2014):
“Ik ben zeer aangenaam verrast door de hoge professionaliteit en meerwaarde als het gaat om die
‘springplankfunctie’. Er zijn wel meer festivals die daar zo ontzettend op inzetten, maar waar het uiteindelijk toch
neerkomt op: je wint een prijs en je mag nog een keer ergens spelen. Hier hoef je geen prijs te winnen om echt
opgemerkt te worden door programmeurs. Ik vind echt dat jullie dat heel goed geregeld hebben.”
Succesvolle CTF-makers
Het CTF heeft in de afgelopen jaren een aantal succesvolle theatermakers en -groepen gepresenteerd, voor wie
onze springplank een goede stimulans is geweest. Zo is het collectief Club Gewalt speciaal opgericht voor het
e
CTF. Geïnspireerd op het café als speelplek ontwikkelden zij de voorstelling ‘Carnavalskinderen’, die de 1
juryprijs won op het CTF 2013. Het succes van de voorstelling werd landelijk opgemerkt, waardoor
‘Carnavalskinderen’ in de zomer van 2014 in drie steden geprogrammeerd werd op De Parade. Daarnaast
speelde Club Gewalt o.a. op de Operadagen Rotterdam, Amsterdam Fringe Festival, Festival d’Avignon bij
Orkater. Een ander voorbeeld is Kiki Schippers, die in 2012 met succes op het CTF speelde en een jaar later in
de finale van het Leids Cabaret Festival stond. Ook Michiel Lieuwma, bekend van Orde van de Dag en De
Snijtafel, stond driemaal op rij als publieksprijswinnaar op het CTF. Onze laatste festivaleditie werd gewonnen
door Compagnie ZuiderVrouw met de voorstelling ‘Trouw’. Ook op Theaterfestival Boulevard – waar zij via het
CTF een speelplek wonnen – was hun voorstelling een groot succes. Voor hen en vele andere makers betekende
het CTF een belangrijk startpunt in hun carrière.
Organisatie
Festivalorganisatie
Wat ooit als een klein evenement ontstond, groeide in 11 jaar tijd uit tot een groot succes, waar cafés,
theatermakers, sponsoren en publiek graag aan meewerken. Tot enkele jaren geleden bestond de organisatie
volledig uit studenten en starters die vrijwillig voor de stichting werkten. Om de professionalisering in goede
banen te leiden en kwaliteit en continuïteit te garanderen, is er sinds 2013 een betaalde directie aangesteld,
bestaande uit een artistiek leider, zakelijk leider en projectleider. De directie van het CTF is verantwoordelijk voor
het in goede banen leiden van de groei van het festival en die groei verder te stimuleren. De rest van de
organisatie bestaat uit jonge en ambitieuze vrijwilligers die (net als de theatermakers) ervaring op willen doen,
nieuwe vaardigheden willen leren en een mooi festival willen neerzetten. Het festival biedt hun een unieke
leerschool. We zien onszelf als een lerende organisatie en besteden niet alleen aandacht aan de ontwikkeling
van de makers, maar ook aan de ontwikkeling en leerdoelen van alle organisatoren.
Bestuur en Raad van Advies
5
Het CTF functioneert volgens het bestuur-directie model. Het bestuur is samengesteld uit mensen met
verschillende expertises, op basis waarvan zij de directie adviseren en controleren. Het bestuur bestaat uit
Stefanie Weijsters (Fonds voor Cultuurparticipatie), Toine Minnaert (Universiteit Utrecht), Pim Kouwenberg
(SSBU/TG Falstaff) en Marco Terlou (Grand Café Lebowski). Daarnaast heeft het CTF in 2011 een Raad van
Advies in het leven geroepen, die tweemaal per jaar bijeenkomt voor onafhankelijk en vrijblijvend advies. Deze
Raad van Advies bestaat uit Cobie de Vos (Het Huis Utrecht), Marjolein van Bommel (Het Filiaal), Rob van
Doggenaar (Le Tour Utrecht), Marieke Verhoeven (Universiteitsmuseum Utrecht) en Alfred Konijnebelt (Festival
Spoffin), Judith Faas (BonteHond/HKU) en Caroline Rutten (Universiteit Utrecht).
Programmeringsprofiel
Programmering
De programmering van het CTF is opgebouwd rond vier pijlers: locatiegerichtheid, kwaliteit, diversiteit en
verrassing.
Locatiegerichtheid
De cafés vormen het uitgangspunt van het programmeringsprofiel van het CTF: de voorstellingen zijn volledig
geïnspireerd op de ruimte en zijn daarmee meer dan ‘theater op locatie’. Makers schrijven zich in met een
concept waarbij ze moeten kunnen uitleggen waarom ze deze voorstelling willen spelen in een café, en hoe deze
een inhoudelijke relatie aangaat met de ruimte. Wanneer ze geprogrammeerd zijn in een bepaald café, gaan ze
deze connectie verder uitdiepen. Dit betekent niet dat het café in de voorstelling ook als café moet dienen; de
ruimte kan ook ingezet worden op associatieve of contrasterende wijze. We bouwen geen theatersetting na, maar
laten het café als café bestaan. Performers spelen op de bar, tafels en stoelen – middenin het publiek. We kiezen
er in veel gevallen bewust voor technische faciliteiten buiten beschouwing te laten: door zonder tussenkomst van
geluidsversterking of theaterlicht te spelen, staat er niets tussen speler en bezoeker in.
Kwaliteit
Kwaliteit bestaat voor ons uit het samenvallen van de voorstelling met de ruimte. Wanneer unieke elementen van
het café – zoals sfeer, geschiedenis of fysieke eigenschappen – geïntegreerd zijn in de voorstelling, valt alles op
zijn plaats. Kwaliteit is bovendien erin slagen om de uitdagende speelomstandigheden van het café naar je hand
te zetten. Dit vraagt zowel vaktechnische vaardigheden van de makers als creativiteit en eigenheid.
De ene maker slaagt hier beter in dan de ander; we werken met beginnende makers en bieden ruimte aan
experiment. Uit publieksonderzoek blijkt dat bezoekers de voorstellingen waarderen (met een gemiddelde van
8.1) en een eventuele tegenvaller niet erg vinden, omdat ze vaak meerdere voorstellingen op een rij bezoeken.
Diversiteit
De programmering bestaat uit een veelheid aan genres en thema’s: van teksttoneel tot mime tot muziektheater,
maar ook minder bekende vormen als opera en maskertheater vinden hun weg naar het CTF-publiek. Met
betrekking tot thematiek zoeken we ook naar diversiteit, die zich vertaalt in zes voorstellingsroutes binnen een
overkoepelende context. Hiermee bieden we de bezoeker een relatie tot onze programmering in zijn geheel, in
plaats van tot enkel losse voorstellingen. Dit wordt versterkt door een randprogrammering die verdieping geeft
aan de thema’s, waarover verderop meer.
Verrassing
Tot slot is verrassing een onmisbaar element in de programmering. Voorstellingen worden nooit aangekondigd,
maar beginnen ineens te spelen. Een deel van de cafébezoekers wordt hierdoor op een positieve manier
‘overvallen’ door de voorstelling. Ook is van tevoren nooit duidelijk waar de acteurs zullen spelen. Zij duiken
ineens op en begeven zich tussen het publiek, op of achter de bar, op de tafels, of zelfs buiten op straat zodat ze
door de ramen zichtbaar zijn. Hiermee is iedere CTF-ervaring uniek.
Doelgroep makers
Aansluitend bij onze visie en missie, richten wij ons op beginnende, ambitieuze theatermakers. Net afgestudeerd
moeten veel makers nog op zoek naar hun positie in het veld, naar hun eigen signatuur, naar hun mogelijkheden
op het gebied van ondernemerschap, naar hun verhouding tot andere gezelschappen en makers. Mede door het
wegvallen van de productiehuizen, zijn er voor jonge makers minder plekken waar zij zich kunnen ontwikkelen en
aan een publiek kunnen tonen. Wij ondersteunen makers graag in hun ontwikkeling in ons
talentontwikkelingsprogramma en door ze een podium te bieden.
Het CTF werkt met een open inschrijving. Wij selecteren uit ruim 100 aanmeldingen 26 groepen waar wij potentie
in zien. Niet al die groepen zullen door kunnen groeien naar het professionele veld, maar alle groepen krijgen de
kans zich te laten zien aan zowel publiek als professionals. We focussen op studenten uit het laatste jaar van hun
6
vakopleiding en makers in de eerste vijf jaar na hun afstuderen. We sluiten echter niemand uit: er is ook ruimte
voor een zeer getalenteerde amateur of een meer gevorderde maker. Onze makers zijn uit het hele land
afkomstig.
Publieksvisie
Het CTF bedient een gemêleerd en enthousiast publiek dat uiteenloopt van toevallige cafébezoekers tot fanatieke
CTF-gangers. Het aantal bezoekers is in een korte periode fors gestegen; van 6.500 in 2012 naar 15.000 in 2014.
Het CTF is aantrekkelijk voor heel diverse publieksgroepen. Het festival heeft een helder concept en is daarmee
ook laagdrempelig voor theaterleken. Mensen weten wat ze kunnen verwachten: de voorstellingen zijn kort,
mensen kunnen desgewenst in en uit lopen en ze bepalen hun eigen route. Een bezoek aan het CTF is een dag
of avond uit; uitgaan en cultuur smelten samen. De voorstellingen in cafés werken verbroederend: cultuurleken
en cultuurfanaten genieten hier van theater dat voor een gezamenlijke ervaring zorgt. Het is voorgekomen dat
onwetende bezoekers een huilende actrice gingen troosten, zich gingen bemoeien met een geënsceneerde ruzie
of ineens een danser op hun tafeltje zagen klimmen. Wij geloven erin dat er een hernieuwde behoefte bestaat
aan ervaringen in het hier en nu: dat is merkbaar tijdens het CTF.
Het CTF kent twee uiteenlopende publieksgroepen:
1. Cafébezoekers die vanuit een horecabezoek spontaan in aanraking komen met het CTF
Spontane bezoekers bieden we met energieke voorstellingen een positieve theaterervaring. We
verleiden hen tijdens het festival om meerdere voorstellingen te bezoeken. We laten zien dat theater
voor iedereen is. Niet zelden horen we vaste stamgasten van een kroeg na de voorstelling zeggen: “Ik
dacht dat ik theater niet leuk vond, maar dit vind ik gaaf!” Vanuit deze ervaring besluiten veel
cafébezoekers ook een kijkje te nemen bij andere CTF-voorstellingen (89% van onze bezoekers bezoekt
minimaal twee voorstellingen), of gaan ze na het CTF voor het eerst in tijden naar een regulier theater.
2. Cultuurliefhebbers die het CTF vaak al langere tijd volgen en het festival bewust komen bezoeken
Liefhebbers binden we aan het festival en stimuleren we om tijdens het weekend zoveel mogelijk
voorstellingen en andere programmaonderdelen te bezoeken. Deze groep bestaat voor een groot deel
uit jong volwassenen tussen de 25 en 34 jaar, wat we afleiden uit gegevens via social media en de
publieksenquête.
Ambities
De organisatie van het CTF is jong, ambitieus, heeft grote dromen en idealen. We geloven in het festival dat we
organiseren en willen het door laten groeien en verstevigen. De professionaliseringsslag van de afgelopen jaren
gaan we voortzetten. Daarbij benoemen we drie speerpunten: intensievere begeleiding van theatermakers,
diversiteit in de programmering en een verdiepend randprogramma. Al deze speerpunten hebben ten doel
het publiek te doen groeien en hun ervaringen te verdiepen. Om onze ambities te realiseren werken we samen
met diverse partners.
Talentontwikkelingsprogramma
Ons beleid op het gebied van talentontwikkeling wordt uitgebouwd, met als doel het verstevigen van de
programmering. Omdat kwaliteit op ons festival direct samenhangt met de mate waarin makers zich verhouden
tot hun speelplek, richten wij het talentontwikkelingsprogramma specifiek op theater in het café. In dit programma
onderzoeken en ontwikkelen de makers hun signatuur op het gebied van spelen in de publieke ruimte.




In de persoonlijke coaching en workshops worden de makers specifieker uitgedaagd een
persoonlijke verhouding aan te gaan tot theater in een café, en in bredere zin theater in openbare
ruimtes. Hiermee worden zij optimaal voorbereid op hun voorstelling tijdens het CTF, maar ontwikkelen
ze zich ook in bredere zin als (locatie)theatermaker.
Hand in hand met het begeleidingstraject loopt een inspiratietraject: makers krijgen gedurende enkele
maanden steeds inspiratiemateriaal aangeboden om hun maakproces en onderzoek te voeden. Met
zowel persoonlijke als algemene opdrachten, dagen we hen uit om hun relatie tot het café uit te diepen
en te ontdekken wat hun stijl als cafétheatermaker is.
De professionalsbijeenkomst wordt uitgebreid en de vakjury gaat extra speelplekken als prijs
uitreiken.
Na het festival fungeert het CTF als matchmaker, waarbij we veelbelovende theatergroepen koppelen
aan gezelschappen of instellingen die een doelstelling hebben op het gebied van talentontwikkeling en
jonge makers.
Voor dit traject werken we samen met onze partners. Zo zijn we in gesprek met Het Huis Utrecht over de vraag
hoe we gezamenlijk op kunnen trekken in het ondersteunen van makers, worden er professionals uitgenodigd
voor het geven van workshops, en speelt de vakjury een rol bij een speciale feedbackbijeenkomst na het festival.
7
NB: Het maken van een voorstelling op het CTF is een investering die de theatermakers graag vrijwillig doen in
ruil voor de begeleiding en springplank die we hun bieden. Voor het spelen op het festival bieden we een
vergoeding.
Diversiteit
Binnen de programmering gaan we de komende jaren specifieker op zoek naar inhoudelijke diversiteit. We
merken dat onze focus op de betekenis van het café door veel makers wordt vertaald in voorstellingen die zich
letterlijk afspelen in het café. De komende jaren willen we de theatermakers uitdagen om theater in het café zo
breed mogelijk op te vatten. Ze kunnen de eigenschappen van het café ook esthetisch inzetten, of associatief
voortborduren op bepaalde café-elementen. In het selectieproces zal diversiteit een belangrijk criterium worden:
voorstellingen moeten de bezoeker meenemen in een theatrale reis die – zowel in genres als thema’s –
spannend en afwisselend is.
Verdieping en randprogrammering
De komende twee jaar ontwikkelen we een randprogramma. We willen ons publiek meer inzicht geven in het
proces van theater maken, we willen de thema’s die in de voorstellingen aan bod komen aan elkaar verbinden en
erop reflecteren, en we willen onze bezoekers en theatermakers mede-eigenaar maken van dit randprogramma.
Het festivalhart wordt verder uitgebouwd tot een bruisende plek waar CTF-bezoekers tijdens het festival
samenkomen. Op vrijdag vindt hier de professionalsbijeenkomst plaats, gevolgd door een openingsvoorstelling
van de CTF-winnaar van voorgaande editie. In de avonden zijn er speciale afterparty’s, en op zondagavond
bereikt het festival hier zijn hoogtepunt bij de CTF-prijsuitreiking en het eindfeest. In het festivalhart speelt ook
een doorlopende voorstelling waarin wij het publiek een stem geven. Er wordt gedurende het hele weekend in
het café gerepeteerd door een theatergroep, die zich daarbij laat sturen door het publiek. Voorafgaand aan het
festivalweekend wordt via een social media campagne inspiratiemateriaal verzameld, die tijdens het weekend
verwerkt wordt in een voorstelling die ter plekke ontstaat. Een collectief van jonge makers zoekt de interactie met
het publiek om tot nieuw werk te komen. Op zondagavond is de ontstane voorstelling in het festivalhart te
aanschouwen.
Andere vormen van verdieping worden bijvoorbeeld gezocht door het CTF-programmaboek uit te breiden, met
daarin veel aandacht voor context, inkijk in maakprocessen en interviews. Ook worden er speciale gidsen ingezet
als host voor een voorstellingsroute, om meer te vertellen over de voorstellingen en hier een gesprek over op
gang te brengen. Een route wordt bijvoorbeeld begeleid door de oprichter van het CTF die inspirerend vertelt over
de voorstellingen en de cafés, of door een wetenschapper die theoretische verdieping biedt bij bepaalde thema’s
uit de voorstellingen.
Samenwerkingen
Het CTF heeft de afgelopen jaren samenwerkingen opgebouwd met strategische partners, zowel in Utrecht als
door het hele land. Deze samenwerkingen willen we de komende jaren uitbouwen. Op Culturele Zondagen
spelen we niet alleen regelmatig voorstellingen, maar met hen zoeken we in 2015 ook naar inhoudelijke
samenwerking tijdens ons festivalweekend. Tijdens het CTF 2015 gaan we bovendien een coproductie aan met
Stukafest: een gloednieuwe samenwerking. Met Het Huis Utrecht gaan we de verbinding aan op het gebied van
ondersteuning van makers. Ook zijn we in gesprek met festival deBeschaving om te bekijken of het CTF een
vaste plek kan krijgen op dit festival, naast onze publieksprijswinnaar die nu al door het festival wordt
geprogrammeerd. Stadsschouwburg Utrecht is betrokken als speellocatie; daarnaast gaan we (na hun
grootschalige verbouwing) met elkaar in gesprek over een inhoudelijke connectie. Met de Hogeschool voor de
Kunsten Utrecht zitten we regelmatig om de tafel om op de hoogte te blijven van inhoudelijke
onderwijsvernieuwingen, zodat wij goed kunnen aansluiten bij de opleidingen en de behoeftes van afgestudeerde
makers. In de Utrechtse club Hal16 organiseren we maandelijks ‘Anti Kater Theater’ waarmee we een
gezamenlijke doelgroep bedienen. Maar ook buiten Utrecht hebben we partners, zoals Amsterdam Fringe
Festival dat ons al jaren adviseert en ondersteunt op diverse vlakken. Samen met Theaterfestival Boulevard en
Het Compagnietheater geeft Fringe bovendien speelplekken weg via onze vakjury. Het CTF is constant op zoek
naar dergelijke samenwerkingen, om elkaar te ondersteunen, inspireren en kennis te delen.
Ondernemerschap
Zakelijke ambities
Gemeente Utrecht (Tweejaarlijkse visitatie instellingen, Cultuurnotaperiode 2013-2016):
“Het CTF slaagt er in bijna de helft van de inkomsten uit sponsoring te verwerven en zou als een 'best practice'
kunnen dienen voor andere, vergelijkbare, festivals. De commissie vindt het CTF hierin voorbeeld stellend.”
8
De begroting van het CTF is door de jaren heen gestaag meegegroeid met de omvang van het festival, waarbij
het aandeel eigen inkomsten altijd aanzienlijk is geweest. Sinds 2013 is het CTF een van de structureel
gesubsidieerde culturele instellingen in de gemeente Utrecht en in 2015-2016 verleent ook de provincie Utrecht
structurele steun.
Overzicht ontwikkeling dekkingsplan CTF
Totaal
% publieke financiering
% private financiering
% sponsorinkomsten
% publieksinkomsten
2012
€18.786,90
% 26,6
% 23,9
% 27,6
% 21,7
2013
€45.020,56
% 42,8
% 20
% 24,8
% 12,4
2014
€56.542,54
% 32,1
% 26,8
% 21,8
% 19,3
Bij het huidige ambitieniveau past een ambitieus zakelijk beleid. Om nieuwe ontwikkelingen mogelijk te maken
moeten niet alleen de inkomsten uit fondsenwerving omhoog, maar ook de publieksinkomsten, bijdragen van de
cafés en de sponsorinkomsten. We zetten de komende twee jaar in op onderstaand beleid.
Bijdragen van de cafés
Het CTF hanteert geen entree voor de voorstellingen. Toegangskaartjes zijn niet haalbaar binnen ons concept; café-eigenaren
zouden reguliere bezoekers de deur moeten wijzen als zij geen entree willen betalen. En belangrijker nog: toegangskaartjes
werpen een drempel op tussen de mensen in de cafés (die we zo graag willen bereiken) en de voorstellingen. Daarom betalen
de café-eigenaren deelnamegeld voor het CTF, waarmee ze een deel van de realisatie van het festival mogelijk maken en ook
het vrij toegankelijke karakter waarborgen.
Bijdragen van bezoekers
Voor niets gaat de zon op. In het huidige kunstklimaat is het niet langer vanzelfsprekend dat culturele
evenementen gratis te bezoeken zijn. We vragen onze bezoekers daarom sinds enkele jaren om een bijdrage te
doen aan de totstandkoming van het CTF, door bijvoorbeeld Stamgast (vriend van het festival) te worden, een gift
te doen of merchandise te kopen. Op die manier droegen zij afgelopen jaar bijna 10% bij aan de festivalbegroting.
Dit percentage willen wij de komende jaren verhogen. Het moet vanzelfsprekender worden dat bezoekers hun
waardering uiten in een financiële bijdrage. Het festival blijft vrij toegankelijk en niemand wordt verplicht om een
bijdrage te doen, maar wij stimuleren ons publiek actief om financiële bijdragen te leveren. Je kunt ons
ondersteunen door Stamgast te worden, door iets in de giftenpot te doen, een festivaltasje kopen of een biertje
van de sponsor te drinken: je kiest de manier die bij jou past.
Stamgasten
De vrienden van het festival zijn onze ‘Stamgasten’: zij doen niet alleen een financiële bijdrage, maar zijn ook
ambassadeurs van het CTF. Momenteel is dit een groep van 240 mensen, die allen €10 hebben bijgedragen aan
de editie van 2014. We willen deze groep mensen beter leren kennen, laten groeien en hen de mogelijkheid
geven om een grotere of andere bijdrage te doen.
Op onze website kunnen mensen nu via een formulier aangeven dat ze Stamgasten willen worden, waarbij het
bedrag dat ze doneren vaststaat. Er zijn echter veel meer mogelijkheden om mensen te verleiden een bijdrage te
doen en om te variëren binnen die bijdragen. Onze strategie voor de komende jaren is erop gericht nieuwe
methodes in te zetten voor het werven van Stamgasten. Via nieuw te ontwikkelen functies op onze website
specificeren we wat Stamgasten mogelijk maken met hun bijdrage, of we laten ze kiezen waaraan ze willen
bijdragen. We willen mensen uitgebreider bedanken naarmate ze een hoger bedrag doneren, targets benoemen
en inzichtelijk maken hoeveel steun we nog zoeken. Ook onderzoeken we of Stamgasten naast financiële
donaties op andere manieren bereid zijn te helpen, bijvoorbeeld door bepaalde vaardigheden of connecties voor
ons in te zetten.
Sponsoring
De afgelopen jaren hebben we geëxperimenteerd met verschillende sponsordeals. Vanuit bestaande
samenwerkingen worden we veelvuldig gesponsord in natura; daarnaast ontvangen we via sponsors out of
pocket bijdragen. Inmiddels weten we steeds beter wat we uit sponsordeals kunnen halen en welk type
sponsoren bij ons past. We benaderen de komende jaren nieuwe bedrijven met de vraag ons in natura te
sponsoren. De kostenbesparing die ons dit oplevert is van aanzienlijk belang voor de realisatie van het festival.
Out of pocket sponsoring zetten we op vanuit een wederkerige samenwerking waarbij we aansluiting zoeken bij
ons inhoudelijk profiel. We verbinden de komende jaren een of twee sponsoren aan het CTF. We benaderen op
actieve wijze bedrijven uit allerlei sectoren. Enerzijds richten we ons op horecamerken omdat er voor hen een
logische link te leggen is met onze activiteiten in de horeca. Daarnaast zoeken we bedrijven die raakvlakken
hebben met onze waarden en doelstellingen. Door een sponsorovereenkomst met ons aan te gaan verbinden zij
zich aan een bevlogen organisatie en een breed en enthousiast publiek.
Fondsenwerving
9
Om nieuwe (financiële) stappen mogelijk te maken zullen we ook een beroep doen op fondsen. Vergoedingen
voor onze theatermakers, een uitgebreider programmaboek, de huur van een kantoor, een stevig
talentontwikkelingsprogramma en hogere vergoedingen voor de coördinatoren in ons team: het zijn allemaal
substantiële nieuwe kostenposten. Voor een deel richten we ons op publieke en private fondsen om ons te
ondersteunen in de realisatie van deze ambities. We doen aanvragen voor projectsubsidie bij het VSB Fonds,
KFHein Fonds, Elise Mathilde Fonds en het Carel Nengerman Fonds.
Het uitgangspunt van de bedrijfsvoering blijft echter altijd: het festival staat voorop. We zijn voorzichtig met het
aangaan van financiële verplichtingen en zorgen ervoor dat het CTF in de basis altijd doorgang kan vinden. Dat is
onze eerste prioriteit, alle nieuwe ontwikkelingen zijn daar een toevoeging en verbetering op en worden in de
begroting en bedrijfsvoering ook als dusdanig gezien.
Marketing
Ontmoeting: het is niet alleen een kernwoord in onze missie en visie, het vormt het uitgangspunt voor alles wat
wij doen. Ook in onze marketingstrategie staat ontmoeten centraal: we zoeken bijzondere, actieve ontmoetingen
met ons bestaande publiek en een potentieel nieuw publiek.
Voor de komende jaren hebben we de volgende marketingdoelstellingen geformuleerd:
1. Laten groeien van publieksaantallen
Hoewel het bij de meeste avondvoorstellingen ontzettend vol staat in de cafés, is er ruimte voor groei in de
middagen. We willen een zo groot en breed mogelijk publiek laten genieten van onze voorstellingen.
2. Versterken publieksbinding
We willen ons publiek de komende jaren nog sterker aan het CTF verbinden. Onze communicatie wordt
transparanter, door persoonlijke verhalen van theatermakers, café-eigenaren en organisatoren onderdeel te
maken van de marketing. We laten zien met hoeveel enthousiasme, inzet en liefde voor theater het CTF wordt
gemaakt. Daarnaast bieden we verdieping in onze communicatie, zodat het publiek zich sterker kan verhouden
tot ons programma.
3. Actievere rol voor publiek
De ontmoetingen met ons publiek zijn wederkerig en de komende jaren creëren we een nog actievere rol voor
ons publiek. Niet alleen tijdens de voorstellingen zijn bezoekers vrij om direct te reageren op wat ze zien; ook in
onze communicatiewegen geven wij hen een stem. Interactie staat centraal in ons marketingbeleid voor de
komende jaren.
4. Theaterbezoek in algemene zin stimuleren
Voor veel bezoekers is het CTF een kennismaking of hereniging met het theater. De bezoekers van het CTF
gaan gemiddeld twee keer per jaar naar een voorstelling, maar bezoeken er tijdens het CTF vier. Dat zien we als
een kans. We willen mensen kennis laten maken met theater en ze enthousiasmeren. Onze ambitie is om het
publiek op positieve manieren te verrassen met theater. Zodanig dat zij niet alleen geraakt worden door de
theatrale ervaring tijdens het CTF, maar dat dit hen ook aanspoort (nog) vaker naar theater te gaan. Hier spelen
we ook in de marketing op in.
Hoe bereiken we deze doelstellingen?
1. In kaart brengen publiek
Om ons publiek zo gericht mogelijk te kunnen benaderen, gaan we de komende jaren sterker in kaart brengen
wie onze bezoekers zijn. Omdat we geen kaartverkoop hebben, kunnen wij niet via reguliere kanalen NAWgegevens van bezoekers verkrijgen. Via onze mediakanalen zijn we echter toch in staat een goed beeld te krijgen
van ons publiek en op structurele wijze met hen te communiceren. Onze website kent 8000 bezoekers in de
festivalmaand en de app is door 1000 mensen gedownload, de reguliere nieuwsbrief heeft 420 abonnees, de
Stamgastennieuwsbrief heeft er 220, onze Facebookpagina heeft 2248 likes en via Twitter bereiken we 508
mensen. Daarnaast houden wij tijdens het CTF altijd een publieksonderzoek, dat we de komende jaren uit zullen
breiden en toe zullen spitsen. Een publieksenquête wordt aangevuld met uitgebreidere interviews onder gasten.
Zo weten we steeds beter wie onze bezoekers zijn, waar hun wensen en behoeftes liggen, en hoe wij hen kunnen
binden aan het CTF.
2. Een toegankelijke campagne
Jaarlijks ontwikkelen we een campagne die een breed publiek aanspreekt. Het campagnebeeld moet onze
toegankelijkheid uitstralen en veel acties rondom de promotie van het festival zijn ludiek van aard. De campagne
bestaat uit:

Een poster- en flyercampagne in de regio Utrecht en op enkele plaatsen buiten Utrecht (theaters en
theaterscholen).

Online promotie via social media.

Een gerichte persbenadering: we bouwen jaarlijks aan een goede relatie met vak-, maand- en
weekbladen. Via een gerichte en intensieve benadering van de pers genereren we landelijk aandacht
voor het CTF. De laatste jaren zagen we hiervan de resultaten met een paginagroot artikel in NRC
Handelsblad en de Theatermaker in 2013 en vermelding in de Viva in 2014.

Ludieke acties op straat.
10
Omdat verrassing binnen onze programmering een kernwoord is, geven we op ludieke wijze uiting aan onze
campagne. In de aanloop naar het festival prikkelen we pers en publiek op originele manieren. Vorig jaar deden
we dit door ladders op te laten duiken in de stad en door de pers mysterieuze post te sturen die de campagne
beetje bij beetje onthulde. Komende jaren gaan we op zoek naar nieuwe stunts, waarbij we guerilla-acties in de
stad organiseren die niemand ontgaan. We maken het CTF zichtbaar op straat door theatermakers in de aanloop
naar en tijdens het festival als verrassingsact de straat op te sturen, door banieren en wegwijzers prominent op
straat te plaatsen en door ieder café van aankleding te voorzien, met blauwe lopers voor de deur en speciaal
ontworpen CTF-lichtzuilen. Betere zichtbaarheid op straat is niet alleen een wens van het CTF, maar ook van de
cafés.
3. Online ontwikkelingen
In 2014 zijn een nieuwe website en festivalapp gelanceerd. We hebben veel plannen om beide door te
ontwikkelen en deze in grote mate interactiever, dynamischer en functioneler te maken.

De app wordt uitgebreid met een locatiefunctie op basis van GPS. Ook willen we mensen de mogelijk
geven om gemakkelijk eigen routes in de app samen te stellen, favorieten te bookmarken en kleine
recensies bij voorstellingen achter te laten.

Op de website integreren we een interactief routeschema met de functie om zelf een route samen te
stellen. Ook willen we de Stamgastenpagina interactiever maken om mensen makkelijker te verleiden
een bijdrage te doen. Tot slot zetten we een aparte makerspagina op die ook toegankelijk is voor
publiek, met blogs van makers, inspiratiemateriaal, verslagen van de workshops en video’s van
repetities. Hiermee maken we de maakprocessen inzichtelijk voor zowel alle makers als publiek.
4. Verdieping
We willen bezoekers inhoudelijk aan het programma verbinden: we bieden ze meer informatie over onze makers
en de thema’s uit de voorstellingen. Hiermee krijgen de voorstellingen meer gewicht en beklijft de inhoud. Door
middel van de achtergrondinformatie weten onze bezoekers bovendien beter hun weg te vinden in ons
programma.

We creëren een uitgebreider programmaboek en meer artikelen op de website. Theatermakers,
kasteleins, bezoekers en organisatoren komen aan het woord. Ook dwarsverbanden in de
programmering worden getoond of bevraagd. Een aandachtspunt hierbij is om deze verdiepende
artikelen een toegankelijk karakter te geven, passend bij de aard van ons festival.

Het publiek wordt gestimuleerd om zelf verdieping op te zoeken en zij krijgt hierin een stem. Zo
organiseren we try-outs waar publiek feedback kan geven aan de makers. Ook krijgen mensen een
actieve rol in de ontwikkeling van de speciale festivalhartvoorstelling die tijdens het weekend voor het
oog van het publiek gecreëerd wordt. Ook online komen meer mogelijkheden voor interactie.
Het binden van ons publiek door verdieping te bieden is een ambitie die samen met het artistieke team wordt
uitgewerkt, omdat het randprogramma hetzelfde doel heeft. Op basis van de programmering wordt jaarlijks een
plan gemaakt voor verdieping; welke thema’s, interviews en programmaonderdelen zien we op basis van ons
programma, die we willen toevoegen of uitlichten tijdens het CTF? Welk overkoepelende verhaal kunnen we
daarmee vertellen? De marketing-uitingen komen direct voort uit de artistieke lijn van het festival.
5. Doorlopende informatievoorziening
Onze marketing richt zich niet alleen op het festival zelf, maar we stimuleren onze bezoekers het hele jaar door
om zowel CTF-makers als andere voorstellingen te bezoeken. Daarmee blijven we CTF-makers steunen in hun
carrière en stimuleren we in algemene zin theaterbezoek van ons publiek.
 In onze nieuwsbrief en op social media houden we in de rubriek ‘CTF tipt’ mensen op de hoogte van
nieuwe speelplekken die onze makers aandoen na het CTF.
 Daarnaast brengen we andere voorstellingen en festivals onder de aandacht, wanneer deze aansluiten
bij ons publiek en festivalprofiel. Zo brengen we jaarlijks Amsterdam Fringe Festival, Tweetakt, Culturele
Zondagen en Theaterfestival Boulevard onder de aandacht bij ons publiek. Het komt ook voor dat deze
partijen adverteren in ons programmaboek, of dat wederzijdse promotie onderdeel is van een
samenwerkingsverband.
11