PDF Onderzoek van de dikke darm

Onderzoek van
de dikke darm
H.64101.0217
(Coloscopie)
Inleiding
Uw behandelend arts heeft met u een onderzoek van de dikke darm
(coloscopie) afgesproken. In deze folder vindt u informatie over de
gang van zaken rondom het onderzoek en de voorbereiding. Wij
verzoeken u om deze folder minimaal één week voor het onderzoek
goed door te lezen, zodat u tijdig de juiste voorzorgsmaatregelen
kunt nemen en uw darm schoon en leeg is voor het onderzoek.
Het onderzoek kan zowel door een MDL-arts (Maag-, Darm- en
Leverspecialist) als door een internist uitgevoerd worden. De
endoscopieverpleegkundigen assisteren bij het onderzoek.
Het is niet mogelijk om uw partner of uw familie mee te laten kijken
tijdens het onderzoek.
Wat is een coloscopie?
Een coloscopie is een onderzoek waarbij de binnenkant (slijmvlies)
van de hele dikke darm wordt bekeken. Hierbij wordt een flexibele
slang (endoscoop) via de anus in de dikke darm geschoven. De
endoscoop buigt mee met de vorm van de dikke darm. Aan het
uiteinde van deze slang zijn een lampje en een cameraatje
bevestigd. Het lampje zorgt voor licht in de darm en de beelden die
de camera maakt worden gelijktijdig op een monitor weergegeven
en door de arts beoordeeld. Indien nodig kunnen tijdens het
onderzoek met de endoscoop kleine stukjes weefsel (biopten)
worden weggenomen of poliepen worden verwijderd. Voorafgaand
aan het onderzoek krijgt u een roesje (sedatie).
Voorbereiding thuis
Medicijnen
 Als u bloedverdunners gebruikt wordt dit in overleg met de arts
en trombosedienst gestopt.
 Als u ijzer(staal)tabletten (zoals ferrogradumet of ferrofumeraat
of multivitaminen tabletten) gebruikt, dan moeten deze een week
voor het onderzoek gestopt worden, anders is de darm voorzien
van een zwarte aanslag.
 Als u diabeet bent overleg dan met uw arts over de medicatie of
insuline.
3

Uw eventuele overige medicijnen kunt u gewoon innemen met
een slokje water. Let op dat u de medicijnen minstens 1 uur voor
inname van het laxeermiddel Moviprep gebruikt, of minstens 1
uur nadat u alle Moviprep op hebt. Dit om te voorkomen dat de
medicijnen weggespoeld worden en daardoor hun werking
verliezen. Hoe en wanneer u start met dit middel volgt onder de
beschrijving van het laxeren.
Pacemaker en/of ICD
Heeft u een pacemaker of ICD, dan moeten er bepaalde
voorzorgsmaatregelen worden genomen. Als het goed is, is dit met
u besproken. Zo niet, meld dit dan ruim een week voor het
onderzoek aan de arts die het onderzoek aangevraagd heeft. Het is
belangrijk te weten welk merk pacemaker/ICD u heeft.
Vervoer
Vanwege het roesje mag u na het onderzoek niet alleen naar huis
gaan. Zorg ervoor dat iemand u naar huis brengt.
Geen nagellak
Tijdens het onderzoek worden bloeddruk, hartslag en ademhaling
gecontroleerd. U krijgt onder andere een knijper op één van uw
vingers. Het is van belang dat u eventuele nagellak van uw nagels
verwijdert.
Schone darm
Het is belangrijk dat de darm goed schoon is zodat het slijmvlies
grondig kan worden onderzocht. Wanneer de dikke darm van binnen
nog vies is, is het zicht in de darm slecht en dit bemoeilijkt het
onderzoek. Ook kan de arts belangrijke zaken missen. De arts kan
dan beslissen om het hele onderzoek, na betere darmreiniging,
opnieuw te doen. Om uw dikke darm helemaal leeg en schoon te
krijgen in voorbereiding op het onderzoek, volgt u een dieet en
neemt u laxeermiddelen.
4
Dieet
Volg een aangepast dieet, vanaf vijf dagen voorafgaand aan uw
darmonderzoek. Dit wil zeggen dat u licht verteerbaar voedsel eet,
bestaande uit onder andere witte rijst, vis, vlees, aardappelen.
Eet geen brood met pitjes/zaden en volkorenbrood. Eet bij voorkeur
wit brood. Eet geen fruit met pitjes (kiwi’s, druiven, frambozen,
aardbeien, etc.) Deze pitjes en zaden kunnen namelijk het zicht
belemmeren en de endoscoop verstoppen. Eet geen peulvruchten
of rauwkost want dit verteert langzaam. Als u last heeft van
obstipatie (moeizame stoelgang) kunt u overwegen 1 à 2 dagen
voorafgaand aan het onderzoek een vloeibaar dieet te volgen.
Laxeermiddelen
Om uw darmen goed schoon en leeg te maken voor het onderzoek
moet u de laxeermiddelen Bisacodyl en Moviprep innemen. Beide
middelen kunt u bij de apotheek halen met behulp van het recept dat
u hiervoor heeft gekregen.
De laxeermiddelen neemt u in volgens het schema op de volgende
bladzijde. U begint hiermee twee dagen voor het onderzoek.
Hoe moet u Moviprep bereiden?
 Open één doorzichtig plastic zakje en neem er de sachets A en
B uit.
 Voeg de inhoud van zowel sachet A als B toe aan een
maatbeker van een 1 liter.
 Giet water in de beker tot aan het merkteken van 1 liter en roer
tot al het poeder is opgelost en de Moviprep oplossing helder of
licht troebel is. Dit kan 5 minuten duren.
Op de pagina hierna staat weergegeven wanneer u de Moviprep
moet innemen. Dit is afhankelijk van het tijdstip hoe laat het
onderzoek plaatsvindt. Kijk naar het tijdstip van de coloscopie en
volg de daarbij behorende kolom.
5
TWEE DAGEN VOOR
ONDERZOEK
Twee laxeertabletten Bisacodyl tegelijk innemen
een half uur voor het avondeten.
Datum:_________
Tijdstip
coloscopie
08.30-10.00 uur
10.00-13.00 uur
13.00-16.30 uur
Op de dag vóór
Moviprep 1
het onderzoek
neemt u
om ± 13.00 uur
Datum:
een licht
_____________ verteerbare
maaltijd. Hierna
mag u niet meer
eten tot na het
onderzoek.
Op de dag vóór
het onderzoek
neemt u
om ± 13.00 uur
een licht
verteerbare
maaltijd. Hierna
mag u niet meer
eten tot na het
onderzoek.
Op de dag vóór
het onderzoek
neemt u
om ± 13.00 uur
een licht
verteerbare
maaltijd. Hierna
mag u niet meer
eten tot na het
onderzoek.
Drink tussen
17.00 en 19.00
uur de 1e liter
Moviprep.
Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink tussen
Moviprep 2
05.00 en 07.00
uur de tweede
Datum:
liter Moviprep.
_____________ Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink tussen
17.00 en 19.00
uur de 1e liter
Moviprep.
Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink tussen
06.00 en 08.00
uur de tweede
liter Moviprep.
Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink tussen
17.00 en 19.00
uur de 1e liter
Moviprep.
Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink tussen
08.00 en 10.00
uur de tweede
liter Moviprep.
Drink hierna
minimaal 1 liter
helder vocht.
Drink naast elke liter Moviprep minimaal 1 liter heldere vloeistof.
Heldere vloeistoffen zijn vloeistoffen waar u doorheen kunt kijken.
Voorbeelden hiervan zijn water (met of zonder smaak), kruiden- of
vruchtenthee, heldere appelsap, heldere sportdranken, heldere
bouillon. Koffie en melkproducten zijn niet helder en mag u dus niet
drinken.
6
De dunne en dikke darm zijn samen ongeveer 8 meter lang en
hebben een oppervlakte van 400 à 500 m2. Om deze oppervlakte
goed te kunnen schoonmaken moet u veel drinken. Drink daarom
zoveel mogelijk heldere vloeistof: Hoe meer hoe beter!
Om bij te houden hoeveel u drinkt, kunt u de volgende maatvoering
hanteren:
1 mok = 200 ml
1 glas = 175 ml
1 kopje = 125 ml
De darmvoorbereiding is succesvol wanneer na het drinken van
beide liters Moviprep de ontlasting zo helder is als urine, zonder veel
vaste deeltjes. U kunt heldere vloeistoffen blijven drinken tot twee
uur voor het onderzoek, daarna blijft u nuchter.
Tips bij het drinken
Als u de smaak van Moviprep wilt afwisselen, kunt u onderstaande
tips gebruiken:
 Drink Moviprep gekoeld.
 Drink Moviprep met een rietje zodat de vloeistof verder in de
mond komt.
 Voeg wat citroensap toe.
 Voeg een scheutje limonadesiroop toe.
 Daarnaast kunt u voor de afwisseling kauwgum tussendoor
gebruiken.
Problemen bij laxeren
Als u problemen heeft bij het laxeren, bijvoorbeeld u begint over te
geven na het drinken van de Moviprep of u twijfelt of uw darm
voldoende schoon is, neem dan contact op met de afdeling
dagbehandeling. Neem ook contact op met de afdeling
dagbehandeling wanneer u geen stoelgang krijgt binnen 6 uur na
inname van de Moviprep.  (0523) 276832
’s Avonds en in het weekend kunt u bellen naar het algemene
nummer van het ziekenhuis. (0523) 276000
7
Dag van het onderzoek
Wat neemt u mee
 Uw patiëntenkaart.
 Medicatie in de originele verpakking en een actueel
medicatieoverzicht, deze kunt u opvragen bij uw apotheek.
 Schoon ondergoed, het kan zijn dat u zich een keer moet
verschonen.
Waar meldt u zich
U meldt zich bij de receptie in de centrale hal van het RöpckeZweers Ziekenhuis in Hardenberg, waar u wordt doorverwezen naar
de afdeling dagbehandeling.
Voorbereiding op het onderzoek
Op de dagbehandeling:
Op de afdeling dagbehandeling komt u op een bed te liggen, krijgt u
een infuusnaald en de verpleegkundige voert dan ook eventueel
andere noodzakelijke handelingen uit ter voorbereiding. U krijgt in
plaats van uw onderbroek, een speciale scopiebroek aan. Uw familie
of begeleiding wordt verzocht plaats te nemen in het dagverblijf of
restaurant, gedurende uw opname. Desgewenst kunnen ze ook
even naar huis.
Op de scopiekamer:
Het is belangrijk om de bloeddruk, hartslag en ademhaling tijdens
het onderzoek te kunnen controleren. Daarom krijgt u een
bloeddrukband om uw arm en een knijper op één van uw vingers
geplaatst. U gaat vervolgens op de linkerzijde liggen met
opgetrokken knieën.
Sedatie
Omdat dit onderzoek belastend kan zijn krijgt u hiervoor een ‘roesje’
via de infuusnaald, waardoor u zich beter kunt ontspannen en het
onderzoek beter te verdragen is.
Het onderzoek
Via de anus wordt de coloscoop geleidelijk in uw darm ingebracht.
Om het slijmvlies beter te kunnen bekijken, wordt er af en toe wat
lucht via de coloscoop in de darm geblazen. Dit kan een opgeblazen
8
gevoel geven dat u kwijt kunt raken door winden te laten. Deze
winden ruiken niet omdat er schone lucht ingeblazen wordt. U hoeft
zich er dan ook niet voor te schamen. Het kan pijnlijk zijn als de
coloscoop door de bochten van de dikke darm wordt geschoven.
Om de coloscoop door de bochten van uw darm te krijgen kan er af
en toe op uw buik worden gedrukt. Dit kan ook pijnlijk zijn. Probeert
u zich tijdens het onderzoek zoveel mogelijk te ontspannen.
Soms wordt een weefselstukje weggenomen voor microscopisch
onderzoek. Dit is niet pijnlijk omdat het darmslijmvlies geen
zenuwcellen bevat. Als tijdens het onderzoek poliepen worden
gevonden, verwijdert de arts deze over het algemeen direct.
Duur van het onderzoek
Het onderzoek duurt ongeveer 30 minuten. Houd er echter rekening
mee dat het onderzoek door onverwachte omstandigheden tot 1 uur
kan oplopen.
Wanneer er tijdens het darmonderzoek één of meerdere (grote)
poliepen worden gevonden, kan de arts besluiten om deze niet
allemaal te verwijderen in één sessie. U wordt dan opnieuw voor
een vervolgdarmonderzoek ingepland.
Na het onderzoek
Na het onderzoek gaat u naar de afdeling dagbehandeling. Op deze
afdeling blijft u ongeveer 1 uur totdat het ‘roesje’ is uitgewerkt. Het is
normaal dat u zich dan nog wat suf en slaperig voelt. U mag daarom
alleen onder begeleiding naar huis.
Houd gedurende 24 uur rekening met:
 U mag niet zelfstandig deelnemen aan het verkeer. U heeft ook
begeleiding nodig als u met de bus of taxi naar huis gaat.
 Neem geen belangrijke beslissingen.
 Vermijd het werken met gevaarlijke apparaten.
 Gebruik geen alcohol.
9
Afspraak en uitslag
U heeft een afspraak bij uw behandelend arts of bij de Maag-, DarmLeverarts. Hij bespreekt de uitslag van het onderzoek met u.
Complicaties
Een coloscopie is over het algemeen een veilig onderzoek.
Complicaties zijn gelukkig zeldzaam, maar nooit uit te sluiten.
De meest voorkomende complicaties zijn:
 Pijn tijdens of na het onderzoek, meestal als gevolg van krampen
door de ingeblazen lucht. Deze klachten nemen meestal af, als u
de lucht laat ontsnappen. Bewegen kan hierbij helpen.
 Een zeer trage hartslag als reactie op pijn tijdens of vlak na het
onderzoek. Hierdoor kunt u onwel worden.
 Een scheurtje of gat in de darmwand (perforatie). De kans hierop
is groter wanneer de darm ernstig ontstoken is of als er veel
uitstulpingen (divertikels) zijn, wanneer er sprake is van een
vernauwing, als er een poliep verwijderd is of een andere
behandeling is toegepast.
De belangrijkste klacht die bij een perforatie optreedt is
aanhoudende en verergerde buikpijn en in een later stadium
koorts.
 Een bloeding in het wondgebied, die ontstaat bij het verwijderen
van poliepen. Een dergelijke bloeding kan direct tijdens het
onderzoek optreden, maar dit kan ook tot 14 dagen erna.
Door de vele bochten en plooien in de dikke darm is er een kans
aanwezig dat kleine poliepen en/of andere afwijkingen niet worden
opgemerkt.
10
Nazorg
Neemt u direct contact op als u thuis een van de onderstaande
klachten heeft:
 hevige buikpijn.
 koorts (38 graden of hoger).
 flink bloedverlies.
U belt het ziekenhuis en vraagt naar de poli interne.
 (0523) 276000.
U vermeldt dat u een coloscopie heeft gehad en welke klachten u
heeft.
’s Avonds, ’s nachts en in het weekend belt u via het algemene
telefoonnummer van het ziekenhuis en vraagt naar de
spoedeisende hulp.
 (0523) 276000
Vragen
Als u verder nog vragen heeft dan kunt u contact opnemen met de
poli interne van maandag t/m vrijdag van 08.30 uur tot 12.00 uur en
van 13.00 uur tot 16.30 uur.
Hardenberg  (0523) 276330
Coevorden  (0524) 526331
11
12