Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid

GOEDE PRAKTIJK
Strategische ICT-toepassing: de technologie
ten dienste van de burger
Frank Robben – Administrateur-generaal
Kruispuntbank van de sociale zekerheid
KSZ-BCSS
Structuur van de uiteenzetting
 E-government in de sociale sector: algemene stand van zaken
 enkele voorbeelden van toepassingen ten dienste van de
burgers
– elektronische informatie-uitwisseling tussen actoren in de sociale
sector
– transacties op het portaal van de sociale zekerheid
 gevolgde basisprincipes inzake informatiebeheer
 besluit
– voordelen voor de burgers
– kritische succesfactoren en hinderpalen
– overdraagbaarheid
KSZ-BCSS
E-government in de sociale sector
 extranet tussen 2.000 Belgische openbare en private actoren
in de sociale sector, met een beveiligde aansluiting op het
internet, FedMAN (Federal Metropolitan Area Network),
regionale en intercommunale extranets en het Belgisch
interbancair netwerk
 unieke identificatiesleutel voor elke burger, elektronisch
leesbaar vanop de sociale identiteitskaart en de elektronische
identiteitskaart, en voor elke onderneming
 elektronische transacties voor onderlinge
gegevensuitwisseling tussen alle actoren in de sociale sector
KSZ-BCSS
E-government in de sociale sector
 elektronische transacties voor ondernemingen en sociaal
verzekerden
– hetzij door de elektronische uitwisseling van gestructureerde
berichten
– hetzij via een geïntegreerd portaal
 een geïntegreerd portaal met
– informatie betreffende alle aspecten van de sociale zekerheid
– geharmoniseerde instructies mbt de elektronische transacties
– een persoonlijke pagina voor elke onderneming
 een geïntegreerd, multi-modaal contact center ondersteund
door een customer relations management tool
KSZ-BCSS
Het netwerk
Gebruikers
Internet
R
FEDMAN
R
Isabel
R
Andere netwerken
FW
R
Backbone
FW
FW
FW
FW
FW
R
R
R
R
R
R
KSZ
R
KSZ-BCSS
Uitwisseling van gegevens tussen actoren
in sociale sector
 informatieservers
– verwijzingsrepertorium bij de KSZ
– basisidentificatiegegevens van natuurlijke personen bij het
Rijksregister en de KSZ
– werkgeversrepertorium, werknemersgegevensbank en loon- en
arbeidstijdgegevensbank bij de RSZ
– centraal bestand van de SIS-kaarten en de beroepskaarten
 aangeboden diensten
– interactieve raadpleging
– raadpleging in batch
– automatische mededeling van wijzigingen
KSZ-BCSS
Uitwisseling van gegevens tussen actoren in
sociale sector
 voorverwerkte informatie (1/2)
– recht op uitkering in geval van werkloosheid of loopbaanonderbreking
– recht op uitkering in geval van werkonbekwaamheid door ziekte,
arbeidsongeval of beroepsziekte
– recht op terugbetaling van gezondheidszorg (o.a. maximumfactuur)
– recht op pensioen
– recht op gezinstoelagen
– recht op vakantiegeld
– recht op toelagen voor gehandicapte personen
– recht op sociale bijstand en gewaarborgd inkomen
– inschrijving als werkzoekende
KSZ-BCSS
Uitwisseling van gegevens tussen actoren in
sociale sector
 voorverwerkte informatie (2/2)
– aanvullende rechten toegekend door gewesten, gemeenschappen,
provincies, gemeenten of private instellingen die belast zijn met
opdrachten van algemeen belang (bv. belastingverminderingen of vrijstellingen, gratis openbaar vervoer,…)
– socialezekerheidsstatuut van migrerende werknemers
– sociale inspectie
– …
 aangeboden diensten
– interactieve raadpleging
– raadpleging in batch
– automatische mededeling van informatie
KSZ-BCSS
Bijdragebons werknemers vroeger
Werknemers
Werkgever
Ziekenfondsen
Controle
RSZ
RIZIV
KSZ-BCSS
Bijdragebons werknemers nu
Werknemers
Werkgever
KSZ-BCSS
Ziekenfondsen
Controle
RSZ
RIZIV
KSZ-BCSS
Gemeentelijke belastingvoordelen
 bepaalde categorieën van personen hebben recht op een
verhoogde terugbetaling van gezondheidszorg
 bovendien kennen heel wat gemeenten en provincies aan
deze personen vrijstellingen of vermindering van belastingen
toe
KSZ-BCSS
Gemeentelijke belastingvoordelen vroeger
Ziekenfonds
KSZ-BCSS
Gemeentelijke belastingvoordelen nu
KSZ
Netwerk
ziekenfondsen
KSZ-BCSS
OCMW’s : Aangifte leefloon vroeger
papier
papier
Papier,
diskette,
magnetische
band
VI
Offline verwerking
POD-MI
Terugbetaling
OCMW
KSZ-BCSS
OCMW’s : Aangifte leefloon nu
Offline
VI
KSZ
Offline
POD-MI
NIC
Terugbetaling
OCMW
Online
(XML Webservices)
VI
KSZ-BCSS
Elektronische transacties voor burgers
 e-Gofso: toepassing aan de hand waarvan een slachtoffer van een



sluiting van onderneming zijn dossier kan raadplegen (in productie
sedert mei 2004)
Communit-e: toepassing aan de hand waarvan een gemeente een
aanvraag tot uitkering voor personen met een handicap rechtstreeks
kan inbrengen in het informaticasysteem van de FOD Sociale
Zekerheid (in productie sedert september 2005)
E-LO: toepassing aan de hand waarvan een werknemer in
loopbaanonderbreking/met tijdskrediet zijn dossier (statuut, betaling,
…) kan raadplegen (inproductiestelling voorzien tegen november
2005)
consultatie vakantiegeld en vakantieduur: toepassing aan de hand
waarvan arbeiders hun vakantiegeld en –duur zullen kunnen
raadplegen (inproductiestelling voorzien tegen april 2006)
KSZ-BCSS
Login-scenario voor burgers of professionals
Alle toepassingen: keuze tussen EID of token !
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
e-Gofso
KSZ-BCSS
Communit-e vroeger
Ontvangstbewijs
Formulieren
FOD Sociale Zekerheid
Aanvraagformulier
Gemeente
KSZ-BCSS
Communit-e nu
Afdruk van formulieren
en ontvangstbewijs
Gemeente
Portaal
FOD Sociale Zekerheid
KSZ-BCSS
Nieuwe transacties voor burgers in uitbouw
 aanvraag tewerkstellingsattesten aan de hand waarvan het
recht op bijdrageverminderingen kan worden aangetoond
 aanvraag informatie en simulatie pensioenen (SELF-PEN)
 aanvraag pensioen bij de gemeente (Model 1)
KSZ-BCSS
Visie strategisch informatiebeheer
Informatie wordt gecoördineerd beheerd als een strategische productiefactor
met naleving van een aantal vaste principes inzake





modellering van informatie
eenmalige inzameling en hergebruik van informatie
beheer van informatie
elektronische uitwisseling van informatie
beveiliging van informatie
KSZ-BCSS
Modellering van informatie
 informatie wordt gemodelleerd op een wijze die zo nauw
mogelijk aansluit bij de feitelijke realiteit
 de modellering houdt rekening met zoveel mogelijk
voorzienbare gebruiksbehoeften van de informatie
 de modellering kan flexibel worden uitgebreid en aangepast
indien de feitelijke realiteit of de gebruiksbehoeften wijzigen
KSZ-BCSS
Inzameling en hergebruik
 informatie wordt enkel ingezameld voor welbepaalde doeleinden en





in de mate dat ze proportioneel is met deze doeleinden
informatie wordt slechts één keer ingezameld, zo dicht mogelijk bij
de authentieke bron
de inzameling geschiedt op basis van het informatiemodel en op
basis van eenvormige administratieve instructies
de ingezamelde informatie wordt één keer gevalideerd
overeenkomstig een vastgelegde taakverdeling, door de instelling
die daartoe over de meeste competenties beschikt of daarbij het
meest belang heeft
en dan gedeeld met en hergebruikt door gemachtigde gebruikers
met de mogelijkheid tot kwaliteitscontrole door de
informatieleverancier vóór de informatie-overdracht
KSZ-BCSS
Beheer van informatie (1/2)
 informatie in alle vormen (papier, elektronisch, beeld,




gesproken, …) wordt efficiënt beheerd doorheen levenscyclus
een functionele taakverdeling is afgesproken omtrent welke
instelling welke informatie in authentieke vorm opslaat en
beheert en toegankelijk stelt voor alle gemachtigde gebruikers
informatie wordt bewaard overeenkomstig het
informatiemodel
de informatie kan flexibel worden geaggregeerd in functie van
de wijzigende wettelijke begrippen
afspraken worden gemaakt inzake de toepassing van de
nodige maatregelen voor het behoud van de integriteit en de
consistentie van de informatie
KSZ-BCSS
Beheer van informatie (2/2)
 elke instelling is verplicht om vermoede onjuistheden van de
informatie te melden aan de instelling die instaat voor de
validatie
 elke instelling die informatie overeenkomstig de vastgelegde
taakverdeling moet valideren, is verplicht om de gemelde
vermoede onjuistheden te onderzoeken, zo nodig te
verbeteren en de verbeterde informatie ter beschikking te
stellen van de gekende belanghebbende instellingen
 informatie wordt enkel beheerd zolang dat nodig is in functie
van de bedrijfsbehoeften, het beleid of de regelgeving, of nog,
bij voorkeur geanonimiseerd of gecodeerd, zolang ze
relevante historische of archiefwaarde heeft
KSZ-BCSS
Uitwisseling van informatie (1/2)
 eenmaal ingezameld en gevalideerd, wordt de informatie
zoveel mogelijk elektronisch opgeslagen, beheerd en
uitgewisseld, om manuele heringave te vermijden
 informatie wordt enkel uitgewisseld wanneer dat nodig is in
functie van de bedrijfsbehoeften, het beleid of de regelgeving
 de elektronische uitwisseling van informatie geschiedt op
initiatief van
– de instantie die over de informatie beschikt of
– de instantie die de informatie nodig heeft of
– de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid
KSZ-BCSS
Uitwisseling van informatie (2/2)
 de elektronische uitwisseling van informatie geschiedt aan de
hand van een functioneel en technisch
interoperabiliteitsframework, dat geleidelijk, maar permanent
mee-evolueert met open marktstandaarden, en onafhankelijk
is van de gebruikte techniek van informatie-uitwisseling
 de beschikbare informatie wordt proactief gebruikt voor
– de automatische toekenning van rechten
– de voorinvulling bij informatie-inzameling
– de informatieverstrekking aan de betrokkenen
KSZ-BCSS
Beveiliging van informatie (1/3)
 de veiligheid, integriteit en vertrouwelijkheid van
overheidsinformatie wordt gewaarborgd door de integratie
van ICT-maatregelen en structurele, organisatorische en
fysieke maatregelen, personeelsscreening en andere
veiligheidsmaatregelen overeenkomstig goedgekeurde
policy’s
 persoonsgegevens worden enkel gebruikt voor doeleinden die
verenigbaar zijn met de doeleinden waarvoor ze zijn
ingezameld
 persoonsgegevens zijn slechts toegankelijk voor daartoe
gemachtigde instellingen en gebruikers in functie van de
bedrijfsbehoeften, de regelgeving of de toepassing van het
beleid
KSZ-BCSS
Beveiliging van informatie (2/3)
 de machtiging voor de toegang tot persoonsgegevens wordt
verleend door het door het Parlement benoemd sectoraal
comité van de sociale zekerheid, nadat is vastgesteld dat aan
de hogervermelde voorwaarden is voldaan
 de toegangsmachtigingen zijn publiek
 elke concrete elektronische uitwisseling van
persoonsgegevens wordt preventief getoetst op conformiteit
met de geldende toegangsmachtigingen door een
onafhankelijke instelling die het interoperabiliteitsframework
beheert
KSZ-BCSS
Beveiliging van informatie (3/3)
 elke elektronische uitwisseling van persoons-gegevens wordt
gelogd om eventueel oneigenlijk gebruik achteraf te kunnen
traceren
 telkens de informatie wordt gebruikt voor een beslissing
wordt aan de betrokkene de gebruikte informatie meegedeeld
bij de mededeling van de beslissing
 elke persoon heeft recht op toegang en op verbetering van
zijn eigen persoonsgegevens
KSZ-BCSS
Voordelen
 grotere efficiëntie
– lagere lasten en kosten, bvb.
• eenmalige inzameling van informatie aan de hand van geharmoniseerde begrippen
en instructies
• zoveel mogelijk elektronische uitwisseling van gegevens van toepassing tot
toepassing, zonder manuele herinvoer
• taakverdeling inzake validatie en beheer van informatie
• minder onnodige contacten achteraf
• samenwerking inzake de ontwikkeling van toepassingen (assemblage-techniek)
d.m.v. de beschikbaarheid van herbruikbare componenten
– meer diensten voor dezelfde totale kost, bvb.
• alle diensten zijn beschikbaar op elk ogenblik, van om het even waar en via om het
even welk device
• geïntegreerde dienstverlening
– snellere dienstverlening
• vermindering van reis- en wachttijd
• rechtstreekse interactie met de bevoegde overheidsdienst
• real time feedback voor de gebruiker
KSZ-BCSS
Voordelen
 grotere effectiviteit
– hogere kwaliteit van de dienstverlening, bvb.
•
•
•
•
juistere dienstverlening
meer gepersonaliseerde dienstverlening
transparantere dienstverlening
veiligere dienstverlening met grotere bescherming van de persoonlijke
levenssfeer
• mogelijkheid tot kwaliteitscontrole op het dienstverleningsproces door de
gebruiker, o.a. door de mogelijkheid tot elektronische raadpleging van de
stand van zaken van het dienstverleningsproces
– minder fraudemogelijkheden
– nieuwsoortige diensten, bvb.
• maximale automatische toekenning van rechten
• automatische informatie over mogelijke rechten, die niet automatisch
kunnen worden toegekend
• actief zoeken naar non-take-up via datawarehousingtechnieken
• rechtstreekse controle over de eigen gegevens
• gepersonaliseerde simulatie-omgevingen
KSZ-BCSS
Kritische succesfactoren
 E-government als een structureel hervormingsproces
– procesherziening
– integratie van de back-office voor de automatische toekenning van
diensten
– geïntegreerde en gepersonaliseerde front-office dienstverlening
 ondersteuning van en toegang tot beleidsvormers tot op het
hoogste niveau
 breed maatschappelijk draagvlak
 vertrouwen van alle stakeholders inzake behoud van nodige
autonomie en veiligheid van het systeem
KSZ-BCSS
Kritische succesfactoren
 samenwerking tussen alle betrokken actoren gebaseerd op





een taakverdeling eerder dan op een centralisering van de
taken
quick wins in combinatie met een visie op lange termijn
focus op een meer efficiënte en effectieve dienstverlening
eerder dan op de strijd tegen fraude
inachtneming van de wettelijke bevoegdheidsverdeling tussen
actoren
wettelijk kader dat principes inzake strategisch
informatiebeheer afdwingbaar maakt
oprichting van een instelling die bevordert en coördineert
KSZ-BCSS
Belangrijkste hinderpalen
 zoeken van een gepast evenwicht tussen enerzijds efficiëntie en

anderzijds de bescherming van de persoonlijke levenssfeer en de
informatieveiligheid
een gemiddeld project in de openbare sector is ingewikkelder dan
een gemiddeld project in de private sector, omwille van
– een groter aantal stakeholders (politici, ambtenaren, belangengroepen,
kiezers, belastingbetalers, gebruikers van openbare diensten, ander
overheidsdiensten, andere overheidsniveau’s, …)
– de uitvoering in een minder stabiele omgeving
 een race voor quick wins (cf surveymania) stimuleert niet de
ontwikkeling van goed geconcipieerde systemen gebaseerd op
procesherziening
 in de openbare sector is er doorgaans weinig financiële marge voor
innovatie
KSZ-BCSS
Belangrijkste hinderpalen
 tussenpersonen zien de ontwikkeling van e-government vaak als een


bedreiging
tekort aan competenties en kennis bij de actoren in de sociale sector
=> oprichting van een ondersteunende vzw die medewerkers kan
aantrekken aan marktvoorwaarden en ter beschikking kan stellen
van de actoren in de sociale sector
nood aan een radicale cultuurverandering binnen de overheid
– van hiërarchie naar netwerken
– afstemming van de dienstverlening op de behoeften van de gebruikers, en niet
op de organisatie van de overheid
– empowerment ipv loutere dienstbaarheid
– belonen van ondernemerschap binnen de overheid
– ex post evaluatie van de output, eerder dan ex ante controle op de input
KSZ-BCSS
Overdraagbaarheid
 basisprincipes inzake informatiebeheer en -beveiliging
 Kruispuntbankmodel als basis voor procesverbetering en de daaruit


volgende verbetering van dienstverlening voor burgers in een
omgeving waar talrijke autonome instellingen dienen samen te
werken
organisatie van informatieveiligheid
basisconcepten en -diensten
–
–
–
–
–
–
–
interoperabiliteitsframework (netwerk, middleware, standaarden, …)
verwijzingsrepertorium
portaalomgeving
identificatie- en authentiseringsmiddelen
gebruikers- en toegangsbeheer
methode voor coördinatie van begrippen
systeem voor gecoördineerd beheer van informatiemodel
KSZ-BCSS
Meer informatie ?
 portaal van de sociale zekerheid
https://www.socialsecurity.be
 Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid
http://www.ksz.fgov.be
 Rijksdienst voor Sociale Zekerheid
http://www.rsz.fgov.be
 persoonlijke website
http://www.law.kuleuven.ac.be/icri/frobben
KSZ-BCSS