In het voorjaar 2017 heeft de OC een notitie laptopbeleid

Onderwerp: advies over het gebruik van laptops en tablets in colleges
Gemaakt door: OC studentleden Anniek Schalij, Simon Drolsbach, Sjoerd Voogd en Nina Groot
(verslag)
Datum: voorjaar 2017
Dit advies gaat over het gebruik van laptops en tablets bij hoorcolleges en werkcolleges. Het advies is
geschreven vanuit het oogpunt van studenten, waarbij de informatie is verzameld door met
studenten te praten uit de verschillende jaarlagen. In het verslag wordt geen onderscheid gemaakt
tussen laptops en tablets, daarentegen wordt er wel onderscheid gemaakt tussen telefoons en
laptops. Over het algemeen geven heel veel studenten aan dat laptops niet verboden moeten
worden. Daarentegen snappen veel studenten een verbod op telefoons wel.
Argumenten voor het gebruik van een laptop
Er zijn een aantal punten die vanuit de studenten naar voren zijn gekomen die voor het gebruik van
laptops en tablets zijn. Zo zijn er een aantal praktische argumenten. Ten eerste, studenten geven aan
dat ze hun handschrift niet kunnen lezen als ze aantekeningen maken op papier. Ze hebben vaak niet
genoeg tijd om netjes te schrijven, waarna ze het vervolgens niet meer kunnen lezen. Verder hebben
studenten met dyslexie baat bij een laptop omdat er onder andere een spellingscontrole op de
laptop zit. Ten derde, bepaalde studenten geven aan dat ze sneller kunnen typen op hun laptop dan
kunnen schrijven in hun schrift. De docent gaat sneller door de dia’s heen dan dat studenten
aantekeningen kunnen maken, daardoor geven ze aan dat ze achter de feiten aan lopen en de docent
niet bij kunnen houden. Door op hun laptop te werken merken ze dat hun aantekeningen vollediger
zijn. Ten vierde, er wordt door studenten het argument gegeven dat ze in Word op hun laptop
gebruik maken van bepaalde opsommingstekens, tabellen en pijltjes. Verder zoeken ze op Google
naar de grafieken en plaatjes uit de colleges zodat ze die meteen in hun aantekeningen kunnen
verwerken. Ditzelfde geldt voor het opzoeken van woorden bij Google Translate. Hierbij draagt de
laptop dus bij aan het maken van volledige aantekeningen en kan het ook de student helpen om de
stof beter te begrijpen. Ten vijfde, op een laptop kunnen studenten alle documenten overzichtelijk
bij elkaar bewaren in bepaalde mapjes van bepaalde vakken. Een ander argument dat genoemd is
door studenten heeft betrekking op de werkcolleges. Studenten wordt vaak gevraagd hun gemaakte
opdrachten geprint mee te nemen. Dit gebeurt vaak op de computer. Als dit zonder computer moet
dan kost dit geld en moeite om te printen.
Daarnaast zijn er ook nog een aantal argumenten die gaan over andere zaken in relatie tot het
gebruik van laptops. Zo is het de eigen verantwoordelijk van studenten op een universiteit om te
beslissen of ze wel of niet gebruik maken van een laptop.
Een ander argument dat naar voren is gebracht, kwam van Sjoerd en luidde als volgt: “Er is duidelijk
een probleem over hoe studenten om moeten gaan met laptops die in dienst kunnen staan van hun
leerproces. Het verbieden van laptops in het eerste jaar is volgens mij geen oplossing voor het
probleem. Er zijn een aantal zaken waar docenten moeite mee hebben en die worden in mijn ogen
alleen maar vooruitgeschoven door laptops in het eerste jaar te verbieden. Volgens mij moet er
bewustzijn gecreëerd worden over hoe de laptop in dienst kan staan van het leerproces van
studenten. Daarnaast is het belangrijk om met studenten en docenten samen wat normen af te
spreken over hoe omgegaan kan worden met laptops en telefoons. Volgens mij is iedereen er
namelijk wel over eens dat een mobieltje niet in dienst kan staan van je eigen leerproces en het
redelijk asociaal is als iemand iets verteld en jij met je mobiel bezig bent.
Verder denk ik ook dat er bepaalde problemen worden benoemd zoals weinig interactie tussen
docent en student die nu af worden geschoven op het gebruik van een laptop. Overigens kan een
oplossing hiervoor ook worden gezocht in het aanpassen van bestaande werkvormen en het
toepassen van andere onderwijsvormen. De gedachte, om iets te verbieden voor een jaar, is volgens
mij geen constructieve oplossing voor dit probleem. Het jaar later zitten we namelijk met hetzelfde
probleem omdat studenten nog steeds niet aangeleerd is hoe er om moet worden gegaan met
laptops. Er moet tussen docenten en studenten een bepaalde cultuur worden gecreëerd van hoe
laptops gebruikt kunnen worden tijdens colleges en werkgroepen en hoe dit middel (wat volgens mij
erg handig is) zo effectief mogelijk ingezet kan worden voor het bevorderen van het leerproces.”
Verder hebben we als studenten het idee dat alleen een verbod op laptops niet zal zorgen voor een
vergroting van de interactie in colleges. Dit komt omdat studenten die schriftelijk aantekeningen
maken ook gebogen zitten over hun schrift. Het hoeft daardoor niet direct tot meer interactie te
leiden. Als er weinig interactie is, kan dat ook liggen aan de colleges en de docenten zelf.
Tegen het gebruik van een laptop
Vanuit een aantal studenten is als nadeel van het gebruik van laptop aangegeven dat het zorgt voor
afleiding tijdens de colleges. Studenten zitten naast het maken aantekeningen ook anderen dingen te
doen op hun computer. Dit zorgt voor afleiding bij de studenten zelf en bij studenten die naast of
achter de laptopgebruiker zitten.
Een ander nadeel voor het gebruik van een laptop die wordt gegeven is het feit dat de student
daadwerkelijk meer leert van het maken van aantekeningen op papier dan het maken van
aantekeningen op de laptop. Op de laptop zullen studenten eerder alles overtypen in plaats van de
kern eruit te halen.
Conclusie
Over het algemeen benoemen studenten veel meer voordelen van het gebruik van laptops dan
nadelen. Verder werd het argument over eigen verantwoordelijkheid vaak genoemd.
Bij sommige studenten werden de argumenten van docenten uitgelegd door oc-studentleden. De
studenten begrepen dan wat de docenten bedoelden met hun argumenten, maar vaak hadden de
studenten er nog niet eerder zo over nagedacht. Uiteindelijk vonden ze dan als nog dat laptops niet
verboden moeten worden. Meer kennis over waarom een schriftelijk aantekeningen maken beter is
zet de student wel meer aan het twijfelen over de kwestie.
Aanbevelingen
Over het algemeen wordt het verbieden van laptops in het eerste jaar niet als een constructieve
oplossing gezien. We denken dat er namelijk in de latere jaren alsnog gebruik wordt gemaakt van een
laptop. Als we de argumenten doornemen, dan lijkt het probleem voor een deel te zitten bij het
maken van aantekeningen. Workshops, zoals het leren maken van aantekeningen maken of actief
leren, kunnen mogelijk ervoor zorgen dat studenten beter leren aantekeningen te maken. Deze
workshop kunnen bijvoorbeeld gegeven worden in het eerstejaars vak Academische Vaardigheden.
Een andere manier waarop leerlingen aantekeningen maken goed kunnen leren en ze het verschil
kunnen ervaren tussen aantekeningen maken op papier of op de laptop, is niet het gehele eerste jaar
de laptop verbieden maar bijvoorbeeld bij bepaalde colleges laptops te verbieden. Zo worden de
leerlingen gedwongen om te ervaren hoe het is om schriftelijk aantekeningen te maken waarop ze
vervolgens zelf een keuze kunnen maken wat ze hiermee doen.
Verder gebruiken sommige docenten nu al in hun college verschillende regels wat betreft het gebruik
van laptops. Zo is er een docent waar laptopgebruikers achter in de klas moeten zitten, zodat ze niet
voor afleiding zorgen. Dit kan in de ogen van de studenten in ieder geval een goede oplossing zijn
voor het afleidingsprobleem.