Arbocoördinatoren handouts PDF Wim van Alphen

Verschil tussen gevaar en risico
Wim van Alphen
tri-plus
• Gevaren
• Danger (acuut)
• Hazard (latent)
• Risico’s
Gevaar
Iets dat in potentie in staat is letsel
of schade toe te brengen
OHSAS 18001
Risico = Kans x Effect
R
=WxB
x
E
Kans = W x B
W = waarschijnlijkheid
B = blootstellingduur
Gericht op concrete werkvloerscenario’s. Terugredeneren
vanuit het effect.
(Kinney en Wiruth, 1976)
• Gevaar: bron, situatie of handeling die mogelijk
tot menselijk letsel of ziekte (fysiek of mentaal)
kan leiden of een combinatie daarvan.
• Risico: combinatie van de waarschijnlijkheid dat
een gevaarlijke gebeurtenis of blootstelling zich
voordoet en de ernst van het letsel of de ziekte
die daardoor kan worden veroorzaakt.
• Aanvaardbaar risico: risico dat is teruggebracht
tot een niveau dat aanvaardbaar is voor de
organisatie met het oog op de wettelijke
verplichtingen en haar eigen arbobeleid
Merkwaardige wetgeving
• Wet onderscheidt geen duidelijk verschil tussen gevaren
en risico’s
• Wet eist volledigheid van de RI&E, maar geeft niet aan
wat volledigheid betekent
• Wet staat toe dat iedereen een RI&E mag uitvoeren,
mist deze wel getoetst wordt. Echter stelt geen eisen
aan de volledigheid van de deskundigheid van de
toetser.
• Wet verlangt geen toetsing van ongevallen analyse
(retrospectieve RI&E). Dat zijn juist de manifest
geworden risico’s.
Eisen aan de RI&E
•
•
•
•
Volledig (vol << >> ledig)
Actuele inzichten
Betrouwbaar
Moet een actuele RIE zijn.
Verplichte elementen
• Volledigheid: ingevuld PvA
• Volledigheid: eventueel nodige verdiepende
RIE’s
• Aanvullende metingen
Verplichte elementen
• Toetsen
• Niet wettelijk vereist maar wel zinvol:
fundamentele factoren
• Liefst BRF’s en Cultuur
• Aanvullende OHSAS 18001 factoren
• Weging en soms juist geen weging
Verplichte elementen
• OR instemming met werkwijze en PvA
Beleidszaken
• Concrete zaken V en G (incl. PSA)
• Hoe is beleid geïmplementeerd op de
werkvloer?
• Advies over preventieve taken
• Toegang van wn tot deskundige
• Advies over BHV (maatgevende scenario’s)
• Advies over PAGO’s
• Bijzondere groepen
• Ongevallen, ziekteverzuim en beroepsziekten
Weging en soms juist geen weging
• Absolute bepalingen: minimumvoorschriften niet
wegen maar direct aanpakken
• Resterende zaken wel wegen, toekennen van
een risicoklassen en prioriteren in plan van
aanpak
Gevolgen
Inspectie SZW is gericht op verwijtbaarheid
• Veel bedrijven gaan netjes alles wegen en
prioriteren en lopen kans op boetes omdat zij
niet realiseren dat wettelijke zaken direct
moeten worden aangepakt.
• Grotere risico’s blijven liggen omdat tijd en geld
in de wettelijke zaken gaan zitten.
Controleert op drie hoofditems (basisfactoren):
- Zijn de gevaren en risico´s in de RI&E
beschreven? Zijn de wettelijke zaken
aangepakt (dus niet ranken)?
- Is er voorlichting en instructie gegeven?
- Is er voldoende toezicht uitgeoefend?
Zo niet: boete
Risico = Kans
x Effect
R = WxBxE
Kans = W x B
W = waarschijnlijkheid: klein
B = blootstellingduur: nihil (4 meter hoog in andere zone)
E = hoog
Risico: klein x nihil x hoog = klein
(Kinney en Wiruth, 1976)
Indeling stoffen
Gevolg
Op basis van niet afgeschermd zijn van bewegende
delen (schoepen van ventilator)
€ 21.000 boete
Bedrijf had zaken verder zeer goed voor elkaar
Betreffende arbeidsinspecteur heeft zich dit gevolg ook
niet gerealiseerd en had hier veel moeite mee.
Stochastische effecten
• stochastisch: altijd een kans op totaal effect;
kans beperken; stringent pakket van
inperkingsmaatregelen: carcinogene, mutagene
stoffen
• niet stochastisch of deterministisch: beneden
drempeldosis blijven: niet carcinogene en niet
mutagene stoffen
Deterministische effecten
Stochas is kans
100%
Risico =
Effect is altijd 100 %
kans x effect
Effect
MAC-waarde vaststellen:
Bijv.
tumorfrequentie
Kijken naar de drempelwaarde
ka
ns
Delen door factor 10 of 100
(veiligheidsfactor)
MAC-waarde
0
Dosis
De kans is wèl, maar het effect is géén functie van de dosis. Er is
geen veilige drempelwaarde
0%
drempelwaarde
Dosis
Deterministische effecten zijn somatische beschadigingen, waarvan de ernst per
individu evenredig is met de dosis. Wel is er een veilige drempelwaarde,
waaronder volledige omkeerbaarheid en herstel.
Registratie chemicaliën algemeen
(art 4.2 Arbobesluit). Dus gegevens over :
Aanvullende registratie
art 4.3 Arbobesluit
• Aard, mate en duur van de blootstelling
• Aard van de stoffen: welke stoffen, hun gevaren, in
welke situaties en hoe blootstelling plaatsvindt (CAS,
R/H-zinnen)
• Mate en duur van blootstelling: blootstellingsniveau
(via meten of evaluatiemethodes).
Aanvullende registratie
art 4.3 Arbobesluit
Carcinogene en mutagene stoffen
• zie algemeen
• de reden waarom het gebruik van de stof
noodzakelijk is en waarom vervanging niet
mogelijk is
• Hoeveelheid verbruik of opslag per jaar
• aard van de werkzaamheden
• aantal en lijst van werknemers die worden (of
kunnen worden) blootgesteld met vermelding van
de blootstelling
Registratie van ‘voor de voortplanting vergiftige stoffen’
art 4.2a Arbobesluit
Carcinogene en mutagene stoffen
• iedere werknemer heeft recht op inzage in de gegevens
die in de lijst
• welke preventieve maatregelen er zijn getroffen
• de PBM’s
• de gevallen waarin kankerverwekkende of mutagene
stoffen of kankerverwekkende processen worden
vervangen door veiligere stoffen of processen.
• zie algemeen
• de hoeveelheid van de stof die per jaar pleegt te worden
vervaardigd of gebruikt dan wel aanwezig pleegt te zijn
in verband met opslag;
• het aantal werknemers dat arbeid pleegt te verrichten
op de arbeidsplaats waar de stof pleegt voor te komen;
• de vorm van de arbeid die met de stof pleegt te worden
verricht.
Slot
Dank je voor jullie aandacht