Ginkgo Biloba Appeltants Sandra Van Der Stock Marjolein Van Haelen Nancy Verhoeven Evi Overzicht • • • • • • • • • • • • • • Familie en nomenclatuur Geschiedenis Beschrijving en voorkomen Inhoudsstoffen Farmacologie Farmacokinetiek Therapeutische toepassingen Nevenwerkingen Contra-indicaties Zwangerschap en lactatie Interacties Toxicologie Klinische studies Specialiteiten Familie en nomenclatuur • • • • • • • Orde: Ginkgoales Familie: Ginkgoaceae Geslacht: Ginkgo Soort: Ginkgo biloba Ginkyo = zilveren abrikoos Biloba = tweelobbig Synoniemen: Japanse tempelboom, waaierboom en Japanse notenboom Geschiedenis • Levend fossiel • Miljoenen jaren geleden: ≠ soorten • Aardbevingen, klimaatveranderingen, natuurrampen: 1 soort Ginkgo biloba • Engelbert Kaempfer: 1691 in Japan • 1727: naar Europa • 1945: Hiroshima Beschrijving • • • • • 30 - 40 m hoog, 9 m breed, stam 4 m Tot 1000 jaar oud Tweehuizig: minder ♀ dan ♂ Eénjarig blad: 2 lobben, groen (goudgeel) Zaadrok: vlezige, geelgekleurd Inhoudsstoffen • Ginkgoliden A, B, C, J en M: terpeenlacton Inhoudsstoffen • Bilobalide: terpeenlacton Inhoudsstoffen • Flavonoïden: quercitine, kaempferol, isorhamnetine Inhoudsstoffen • Gestandaardiseerd extract EGb761 – 24 % flavonoïden – 6 % terpeenlactonen • 2,8 – 3,4 % ginkgoliden A, B en C • 2,6 – 3,2 % bilobalide – < 5 ppm ginkgolisch zuur COOH HO R R = C13-C17 Farmacologie • Vasoregulerend – arteriën, capillairen en venen – dosisafhankelijk – aard, diameter, tonus en staat • EDRF : – arteriële spasmen – vasodilatatie arteriolen – vasoconstrictie venen • Capillaire hyperpermeabiliteit Farmacologie • • • • • • • • Capillaire weerstand Anti-oedeem: cerebraal en perifeer Beschermt BHB en BNB Remt PAF Membraanstabiliserend Neuroprotectief tolerantie hypoxie: hersenweefsel Antioxidant: vrije radicalen en lipoperoxidatie Farmacokinetiek • Biologische beschikbaarheid: – Ginkgoliden A en B, bilobalide: 80 – 100 % – Ginkgolide C: weinig absorptie • T1/2: – Ginkgolide A: ± 4,5 u – Ginkgolide B: ± 10,5 u – Bilobalide: ± 3,2 u • Urinaire excretie • Kleine hoeveelheid in faeces: uitz. C Farmacokinetiek • Ginkgoliden A en B: onveranderd uitgescheiden • Voeding: absorptiesnelheid • Ouderen: geen Δ T1/2 • Nierinsufficiëntie: – T1/2 verdubbelt – Urinaire excretie Therapeutische toepassingen • Bewezen: – Dementie (type Alzheimer) – Claudicatio • Zwakke bewijzen: – Cerebrovasculaire ziekten – Claudicatio intermittens – Ziekte van Raynaud Therapeutische toepassingen • Geen goede studies: – – – – – – – – – – – – – Verbeteren van het geheugen Leeftijd-geassocieerd geheugenstoornis Hoogte-bergziekte Bijwerking chemotherapie Libido en erectiele dysfunctie Depressie Glaucoom en maculaire degeneratie Multiple sclerose Premenstrueel syndroom Oorsuizingen Vertigo Vitiligo … Nevenwerkingen • • • • • • • • • Nausea Braken Diarree Hoofdpijn Duizeligheid Rusteloosheid Verzwakking Bloedingen Allergische huiduitslag Contra-indicaties • Stoornissen bloedstolling • Overgevoeligheid • Voorgeschiedenis epilepsie Zwangerschap en lactatie • Niet gebruiken bij zwangerschap: – PAF-inhibitie: bloeding, ook bij bevalling • Niet gebruiken bij lactatie: – Geen klinische studies Interacties • Anticoagulantia: – – – – – – Aspirine® Clopidogrel: Plavix® Dipyridamol: Persantine® Heparine Ticlodipine: Ticlid® Warfarine: Marevan® • Anticonvulsiva: carbamazepine en valproïnezuur • Cyclosporine: bescherming celmembranen Toxicologie • Ruw extract: ginkgolzuur – – – – – Cytotoxisch Allergeen Mutageen Carcinogeen LD50: 7725 mg/kg • Zaden of noten: ginkgotoxine – Stuipen – Bewustzijnsverlies – Dood Klinische studies • Ginkgo Evaluation of Memory-studie – DeKosky et al. (2006) The Ginkgo Evaluation of Memory (GEM) study: design and baseline data of a randomized trial of ginkgo biloba extract in prevention of dementia. Contemp. Clin. Trials, 27, 238-253 – 3000 deelnemers – 5 jaar (follow-up 8,5 jaar) – Gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd – 2 x per dag 120 mg EGb – Nagaan: preventie dementie Klinische studies • Recente studie: – Napryeyenko O., Borzenko I. (2007). Ginkgo biloba special extract in dementia with neuropsychiatric features. A randomized, placebo-controlled, double blind clinical trial. Arzneimittelforschung, 57, 4-11. – Nagaan: effect op dementie – Gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd – 400 patiënten, 22 weken – 50 jaar of ouder met Alzheimer of dementie – Bevestiging veiligheid en efficiëntie van cognitieve en niet-cognitieve symptomen van dementie Producten op basis van Ginkgo biloba • • • • • • • • • • • • • Bio-Biloba® Bio-flow® Memfit®: geregistreerd als GM Memovital® Memotonus® Ginkgo Concentra® Tavonin®: geregistreerd als GM Ginkgo biloba Elusan® Geriaforce Vogel® Ginkgo arkogelules® Ginkgo Biloba Funciomed® Tanakan®: geregistreerd als GM … Vergelijking Producten Product Vorm Inhoud Bio-biloba® Tabletten (30-60150) Bio-flow® Memfit® Ginkgo Concentra® Posol Prijs Ginkgo biloba Gestandardiseerd extract 60 mg (14,4 mg Flavonglycosiden ;3,6 mg Terpeenlactonen) 1/dag €7,85 €14,05 €23,65 Tabletten (60) Gestandaardiseerd extract van geselecteerde Ginkgo-Biloba 80 mg (min. 19,2 mg ginkgoflavon-glucosiden, min. 4,8 mg terpeenlactonen en < 5 ppm ginkgolischzuur) 2/dag €12,50 Capsules (30) Geregistreerde formule Ginkgo biloba L GK501 extract 60 mg gestandaardiseerd (24 % Ginkgoflavonglycosiden, 6 % terpeenlactonen: ginkgolide en bilobalide) 2/dag €19,00 Tabletten (45) Ginkgo Biloba extract 30 mg (24 % flavonglucoside, 6% terpeenlactonen en max. 5 ppm ginkgolzuren) Choline 300 mg Inositol 300 mg €13,45 Vergelijking Producten Product Vorm Inhoud Posologie Prijs Ginkgo Biloba Elusan® Capsules (30-60) Ginkgo Biloba 200 mg droogextract 2/dag €6,92 €13,00 Geriaforce Vogel® Tabletten (60 – 200) Druppels (50–100 ml) Ginkgo biloba: exacte samenstelling niet door firma vermeld Tabl. 3x2/dag Dr.: 3x1520/dag Voor eten €7,95 €17,00 - €7,95 €14,25 Ginkgo Arkogelules® Capsules (150) 250 mg onder lage temperatuur fijngemalen totaal poeder van het blad waarvan 0,5 % flavonoïden 3/dag bij eten €24,15 Omhulde tabletten (50-100) Gestandaardiseerd droogextract van de bladeren van Ginkgo Biloba 40 mg (9,6 mg Ginkgo flavonglycosiden; 2,4 mg terpeenlactonen :ginkgolides, bilobalide) Tavonin® R/ 3/dag 1 à 2 tabl met water bij eten €19,09 €32,62