Polikliniek Maag-Darm-Leverziekten telefoonnummer: 020 – 512 5105 Kijkonderzoek van de slokdarm, maag en 12-vingerige darm Gastroscopie INLEIDING Uw (huis) arts heeft voorgesteld bij u een gastroscopie te doen. Bij dit onderzoek bekijkt de MaagDarmLever (MDL)-arts met een kijkinstrument, de endoscoop, de binnenkant van de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm. U leest hier meer over de gastroscopie: de voorbereiding, de periode erna en welke afwijkingen gevonden kunnen worden. WAT IS EEN GASTROSCOPIE? Tijdens een gastroscopie bekijkt de arts het slijmvlies van uw slokdarm, maag en twaalfvingerige darm. Het onderzoek wordt gedaan met behulp van een gastroscoop. Dit is een flexibele slang die via de mond naar binnen wordt gebracht. De gastroscoop bevat een kleine videocamera. Tijdens een gastroscopie kan de arts met speciale instrumenten een stukje weefsel (biopt) voor onderzoek afnemen. WELKE AFWIJKINGEN KUNNEN WE OPSPOREN? Slokdarmontsteking(oesophagitis) De ontsteking ontstaat als de wand van de slokdarm langere tijd met maagzuur en of gal in contact komt. Dit ontstaat als de sluitspier tussen slokdarm en maag niet meer goed sluit, bijvoorbeeld door een te ruime opening in het middenrif. Het maagzuur/gal kan dan in de slokdarm komen. De klachten die hierbij optreden zijn onder andere een branderig gevoel achter het borstbeen en zuurbranden. Zelfs tot in de keel. Een Barret slokdarm Dit is een aandoening van het onderste deel van de slokdarm waarbij het slijmvlies (de slokdarmbekleding) is veranderd door terugkomend maagzuur. Een regelmatige controle van het slijmvlies is gebruikelijk,indien onder de microscoop het slijmvlies aan bepaalde kenmerken voldoet. Maagslijmvliesontsteking (gastritis) Bij een gastritis is het maagslijmvlies ontstoken. Alcohol, roken, medicijngebruik of een bacterie, de Helicobacter pylori, kunnen hier de oorzaak van zijn. De klachten kunnen zijn: misselijkheid, braken en een vervelend of pijnlijk gevoel in de bovenbuik. SLZ9673/0613. Maagzweer en zweer in de twaalfvingerige darm Een zweer in maag- of twaalfvingerige darm wordt meestal veroorzaakt door de Helicobacter pylori bacterie of door gebruik van bepaalde pijnstillende medicijnen zoals ibuprofen, diclofenac etc. Om de Helicobacter pylori bacterie aan te tonen kunnen tijdens de gastroscopie biopten worden genomen. De klachten kunnen variëren van nauwelijks pijn tot hevige pijn die na het eten meestal verdwijnt, maar soms juist erger wordt. Ook een maagzweer kan gespaard gaan met misselijkheid, braken (soms met bloed), brandend maagzuur en vaak boeren. Als de zweer niet wordt behandeld, kan een bloeding optreden of (zeldzaam) een perforatie. Slokdarm of Maagkanker Bij verdenking op kanker kan een gastroscopie met een biopsie in maag of slokdarm uitsluitsel geven. Uw arts maakt met u eventueel afspraken voor aanvullend onderzoek. VOORBEREIDING OP HET ONDERZOEK: Een goede voorbereiding is belangrijk bij een gastroscopie. Het is raadzaam om van tevoren met uw arts te bespreken of u tijdens het onderzoek een zogenaamd “roesje” wilt. Op de dag van het onderzoek kunt u niet meer kiezen voor een sedatie. Het ziekenhuis moet namelijk een aantal extra voorbereidingen treffen voor mensen die een sedatie krijgen. Meer informatie over een sedatie vindt u in een aparte brochure. MEDICATIEGEBRUIK: Gebruikt u medicijnen? Dan kan het zijn dat u hier in verband met het onderzoek tijdelijk mee moet stoppen. Bloedverdunners zoals Carbasalaatcalcium (Ascal) of Acetylsalicylzuur ( Aspirine) hoeven niet gestopt te worden. Over andere bloedverdunners moet u overleggen met de arts die het onderzoek aanvraagt. NUCHTER De slokdarm,maag en twaalfvingerige darm kunnen worden bekeken als ze leeg zijn. Daarom moet u voor het onderzoek nuchter zijn: Als het onderzoek voor 12.00 uur begint, mag u vanaf 24.00 uur ’s nachts niets meer eten, drinken en roken. Eén slokje water is geen bezwaar. Als het onderzoek na 12.00 uur is gepland, mag om 08.00 uur ’s morgens een licht ontbijt gebruiken, zoals een kopje thee en een beschuitje. HET ONDERZOEK U meldt zich op de afgesproken tijd aan de balie van de Endoscopie afdeling 2D. De verpleegkundige haalt u op en neemt u mee naar de behandelkamer,of in geval van sedatie naar de uitslaapkamer We vragen u op het bed te gaan zitten Als u losse gebitsdelen hebt, vragen we u deze uit te doen We verdoven de keel met een spray om de kokhalsreflex te onderdrukken U gaat op de linkerzij op het bed liggen en u krijgt een bijtring tussen de tanden ter bescherming van de endoscoop en uw gebit Tijdens het onderzoek is het belangrijk dat u probeert te ontspannen door u op uw ademhaling te concentreren De arts brengt de endoscoop via de mond in. Dit kan een vervelend gevoel zijn, maar het is niet pijnlijk Ook blazen we via de endoscoop lucht in; de slokdarm, maag en twaalfvingerige darm kunnen we zo beter bekijken. Waarschijnlijk moet u hiervan boeren of winden laten. Hier hoeft u zich niet voor te schamen. HOE LANG DUURT HET ONDERZOEK? Het onderzoek duurt ongeveer vijf tot tien minuten. De arts kan, als het nodig is, kleine stukjes weefsel (biopt) wegnemen die later in het laboratorium onder de microscoop onderzocht worden. DOET HET ONDERZOEK PIJN? Pijnbeleving is voor iedereen anders. Veel mensen vinden vooral het inbrengen van de endoscoop vervelend, omdat ze moeten kokhalzen. Sommige mensen krijgen een benauwd gevoel, omdat er een slang in hun keel zit. Het is belangrijk dat u de aanwijzingen van de arts en endoscopie verpleegkundige goed opvolgt. Zij zullen aangeven dat u rustig door uw neus of mond kunt blijven ademen. Slz 9673/0813 De verpleegkundige zal u hierin goed begeleiden en u zoveel mogelijk geruststellen vanaf uw binnenkomst en tijdens het gehele onderzoek. COMPLICATIES Een gastroscopie is een veilige onderzoeksmethode. Toch kunnen er complicaties optreden. Een luchtweginfectie of een longontsteking kan het gevolg zijn van het verslikken in de maaginhoud. Dit kan gebeuren bij mensen die een sedatie krijgen of niet nuchter zijn voor het onderzoek. Ook kunnen dit soort problemen optreden bij spoedonderzoeken zoals bij een maagbloeding. Zeer zeldzaam kan een nabloeding optreden als gevolg van het nemen van een biopsie. Nog veel zeldzamer kan een scheurtje in de slokdarm, maag ontstaan tijdens dit onderzoek. NA HET ONDERZOEK Na afloop van het onderzoek krijgt u de voorlopige uitslag van de arts. Als we biopten hebben afgenomen hoort u van de arts of u moet terugkomen op de poli of dat de uitslag naar de verwijzende arts wordt gestuurd. Omdat we uw keel hebben verdoofd, verslikt u zich sneller dan anders. Wij raden u aan ongeveer 20 minuten te wachten voor u iets eet of drinkt. Na het onderzoek kan uw keel nog pijnlijk aanvoelen. Koud water drinken of een zuigtablet helpen daar tegen Ook kunt u een opgeblazen gevoel hebben. Door winden en boeren te laten verdwijnt dat weer. VRAGEN? Heeft u nog vragen, stel die dan gerust aan de arts of verpleegkundige. Of bel met de afdeling. Belangrijke aanwijzingen om niet te vergeten! U moet nuchter zijn voor de gastroscopie Bij verhindering dient u zo snel mogelijk contact op de nemen met de polikliniek/endoscopie Maag-, Darm en Leverziekten. De afdeling is op werkdagen bereikbaar van 08.30 uur tot 16.30 uur op telefoon (020) 512 51 05.