ACUTE ISCHEMIE Paul Verbruggen • fysiopatholgie • etiologie – traumatische – embolen – thombosen • klinisch onderzoek • behandeling 1 Fysiopathologie • ernst – niveau – collateralen • volgorde letsels – zenuwen • paralyse • anesthesie – spieren – huid • huidnecrose 2 Fysiopathologie • ernst – niveau – collateralen • volgorde letsels – zenuwen • paralyse • anesthesie – spieren – huid • huidnecrose 3 Fysiopathologie • ernst – niveau – collateralen • volgorde letsels – zenuwen • paralyse • anesthesie – spieren – huid • huidnecrose 4 Fysiopathologie • ernst – niveau – collateralen • volgorde letsels – zenuwen • paralyse • anesthesie – spieren – huid • huidnecrose 5 Etiologie • traumata • thrombosen • embolen 6 Etiologie traumata thrombosen embolen 7 8 Etiologie traumata embool thombose gezond vat ziek vat thrombosen embolen 9 Oorzaak Embolen • cardiaal: 80-90% • arterieel: 10% • paradoxale embolen – open pfo • neoplastische embolen – tumor in vena pulmonalis • septische embolen – meestal cardiaal • onbekend: < 10% 10 Oorzaak Embolen • cardiaal: 80-90% – – – – – VKF ventriculaire hypokinesie ventriculaire aneurysmata AMI kleplijden • arterieel: 10% – aneurysmata – aortitis – iatrogeen : catheters 11 Oorzaak Embolen cardiaal kleplijden 12 Oorzaak Embolen cardiaal aneurysma 13 Oorzaak Embolen cardiaal myxoom 14 Oorzaak Embolen arterieel aneurysma 15 Oorzaak Embolen arterieel wand 16 Oorzaak thrombosen 1 • hypercoagulabiliteit • medicamenteus – heparines : HIT • witte thrombus • 5-15 dag – ergotamine- cocaine • bilateraal spasme, meestal OL • gepot. door macroliden – toxicomanie : i.a. injecties • extrincieke druk – popliteal entrapment syndrom – TOS 17 Oorzaak thrombosen • medicamenteus – heparines : HIT • witte thrombus • 5-15 dag 18 Oorzaak thrombosen • medicamenteus – ergotamine • bilateraal spasme, meestal OL • gepot. door macroliden 19 Oorzaak thrombosen • V.H. • V. 58j 20 Oorzaak thrombosen re arm li arm 21 Oorzaak thrombosen 22 Oorzaak thrombosen 2 • • • • atheromatose aneurysmata dissecties pathologische , niet atheromateuze vaten – PN, Buerger, sclerodermie, Takayashu – radioenteritis 23 Klinisch onderzoek • • • • • • claudicatio diabetes acute rugpijn ritmestoornissen pulserende massa buik of knie pulsaties ander lidmaat 24 Etiologie embool gezond vat thombose ziek vat 25 Klinisch onderzoek gezond vat ziek vat ontstaan zeer plots minder plots perifeer vaatlijden neen ja perifere polsen ander ja lidmaat neen 26 Klinisch onderzoek embool thrombose leeftijd jonger ouder ontstaan acuut minder acuut pijn erg minder erg hartlijden ja - VKF neen 27 Klinisch onderzoek • embool – koepel – geen collateralen • thrombose – diffuse aantasting – collateralen 28 Klinisch onderzoek • 5 P’s – – – – – PAIN PALOR PULSELESSNESS PARESTHESIA PARALYSIS 29 categorie klinisch anesthesie I viabel doppler parese arterieel veneus geen geen + + licht geen +/- + II bedreigd - matig (tenen) - onmiddellijk rustpijn mild matig +/- + III irreversiebel ernstig paralyse - - 30 Behandeling • • • • endovasculair heelkunde combinatie amputatie 31 Behandeling • endovasculair – – – – pharmacologische thrombolyse PAT percutane aspiratie thrombectomie PMT percutane mechanische thrombectomie PTA percutane transluminele angioplastie • heelkunde • combinatie endo-heelkunde • amputatie 32 Behandeling endovasc. med lyse PAT PMT PTA 33 Behandeling endovasc. med lyse PAT PMT PTA 34 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT PTA 35 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT PTA 36 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT PTA 37 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT PTA 38 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT QuickTime™ and a YUV420 codec decompressor are needed to see this picture. PTA 39 Behandeling endo endovasc. med lyse PAT PMT PTA 40 Behandeling HK • endovasculair – – – – pharmacologische thrombolyse PAT percutane aspiratie thrombectomie PMT percutane mechanische thrombectomie PTA percutane transluminele angioplastie • heelkunde – embolectomie – thombectomie – endarteriëctomie - bypass • combinatie endo-heelkunde-thrombolyse • amputatie 41 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 42 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 43 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 44 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 45 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 46 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 47 Behandeling HK heelkunde embolectomie thombectomie TEA bypass 48 Complicaties • reperfusiesyndroom – compartimentsyndroom • verhoogde capillaire permeabiliteit • oedeem – occludeert vaten – zenuw compressie – rhabdomyolyse • tubulaire necrose • amputatie 49 Outcome • mortaliteit 15-20% • amputatie tot 20% • fasciotomie 5-25% 50 Post op • initieel steeds heparine • na ontslag : – sintrom- marcoumar • geen duidelijke guidelines qua duur – minstens 3-6 maanden – meestal levenslang • oorzaak van embool of thrombose • cave bloedingen – plaatjesinhibitoren 51