Schildklierproblemen bij de kat

Schildklierproblemen bij de kat
Inleiding
Een te snel werkende schildklier (hyperthyreoïdie) is een van de meest
voorkomende aandoeningen van de oudere kat (ouder dan 10 jaar). Het lijkt
een erfelijke ziekte te zijn, die zich pas op latere leeftijd openbaart. Gelukkig is
deze ziekte meestal goed te behandelen. Katten hebben 2 schildklieren,
gelegen langs de luchtpijp in de hals. Normaal zijn ze niet te voelen, maar bij
oudere katten kan een vergroting van één of beide schildklieren optreden. In
98% van de gevallen is dit goedaardig bij de kat. De schildklieren produceren
een hormoon, thyroxine, dat invloed heeft op de stofwisseling van de kat. Bij
katten is het meestal zo dat een vergrote schildklier ook meer
schildklierhormoon produceert. Als de schildklier vergroot is en dus harder
werkt, versnelt hierdoor de stofwisseling. Dat heeft effect op de functie van
onder andere het hart, de nieren en de lever. Die moeten harder werken en dat
is nadelig voor deze organen. Ook kan de bloeddruk te hoog worden. Een te
snelle hartslag en een hoge bloeddruk kunnen er voor zorgen dat het hart
uitgeput raakt en eerder slijt. Een te snel werkende schildklier kan dus veel
schade aanrichten aan de diverse organen.
Symptomen
De volgende verschijnselen kunt u opmerken:
Vermageren ondanks veel eten, zeuren om eten / meer eten dan vroeger, druk
en rusteloos gedrag, vooral ’s nachts, veel miauwen, soms meer drinken, soms
braken en / of diarree, liggen op koele plekken, een bonzend hart. Bij langer
durende schildklierproblemen kunnen ook benauwdheid en soms verlamming
van de achterpoten optreden.
Diagnose
De diagnose is te stellen door een bepaling van de (hoge) thyroxine waarde
(T4) in het bloed. Vaak worden ook de lever- en nierwaarden bepaald, dit is
van belang voor de verdere behandeling. Als eerste behandeling wordt gestart
met schildklierremmende medicijnen om het lichaam weer in balans te
brengen zodat de organen kunnen herstellen. Na een aantal weken wordt het
bloedonderzoek herhaald om te kijken of de nier- en schildklierwaarden
normaal zijn. Het komt voor dat de schildklierwaarde weer normaal is maar de
nierwaarde toch verhoogd blijkt te zijn. Een te snel werkende schildklier kan
namelijk een slechte nierfunctie maskeren. Na het stabiliseren zijn er meerdere
behandelmogelijkheden:
Medicijnen
Bovengenoemde medicatie om de schildklierfunctie of te remmen kan bij goed
resultaat levenslang gegeven worden. Nadeel is dat deze medicatie op lange
termijn schade kan geven aan de lever en soms braken of diarree als
bijwerking kan geven. Daarnaast laat niet iedere kat zich eenvoudig tabletten
ingeven. Tevens dient vooral in het begin van de therapie regelmatig een
bloedonderzoek uitgevoerd te worden om de juiste dosering en eventuele
bijwerkingen vast te stellen. Indien Uw kat eenmaal goed ingesteld is, voldoen
halfjaarlijkse bloedcontroles.
Operatie
De vergrote schildklier wordt verwijderd. Toch zal in ongeveer 70% van de
gevallen de overgebleven schildklier na enkele maanden tot jaren dezelfde
problemen gaan geven. Twee schildklieren tegelijk verwijderen wordt
afgeraden in verband met risico op ernstige hormoonstoringen. Voorwaarde
voor een operatie is dat de kat in goede conditie is en dat de lever, nieren en
het hart in orde zijn om de narcose aan te kunnen. Soms hebben katten
zogenaamd “ectopisch” schildklierweefsel. Dit zijn stukjes schildklierweefsel die
op een abnormale plaats in het lichaam liggen, bijvoorbeeld in de borstholte.
Dit weefsel is op te sporen met een schildklierscan. Dit kan meestal niet
geopereerd worden.
Radioactief jood
Bij deze gespecialiseerde behandeling wordt radioactief jood ingespoten bij de
kat. Dit radioactieve jood wordt specifiek in schildklierweefsel opgenomen en
zorgt zodanig voor een destructie van het afwijkende schildklierweefsel. Dit
geeft een definitieve oplossing van het probleem. Deze behandeling kan
slechts op enkele plaatsen in Nederland en België gedaan worden. Omdat de
radioactieve stof wordt uitgescheiden via de urine en de ontlasting, moet de
kat na deze behandeling een aantal dagen worden opgenomen. Als er kleine
kinderen of zwangere vrouwen in huis zijn is het advies om de kat 14 dagen
langer in opname te houden. Na deze behandeling zijn medicijnen of een
operatie niet meer nodig.
Voeding
De schildklier gebruikt jodium uit de voeding voor de aanmaak van
schildklierhormoon. Bij hyperthyreoïdie is de schildklier vergroot en maakt ze
overmatige hoeveelheden schildklierhormoon aan. Deze overmaat aan
schildklierhormoon leidt tot een versnelde stofwisseling (verbranding) in het
lichaam met alle negatieve gevolgen van dien.
Hill’s Prescription Diet y/d Feline bevat een zeer beperkt jodiumgehalte
waardoor het lichaam minder schildklierhormoon aanmaakt en vrijgeeft.
Uitvoerig onderzoek naar de werking heeft uitgewezen dat bij het gebruik van
y/d voer de hoeveelheid schildklierhormoon in het lichaam binnen 3 weken
vermindert.
Belangrijk om te weten
Het is heel belangrijk dat katten met hyperthyreoidie y/d voer als enige
voedingsbron gebruiken en er geen jodium uit andere voedingsbronnen (zoals
o.a. kattenmelk, snoepjes, vis of gewoon kattenvoer) wordt opgenomen.
Daarnaast is het belangrijk om geleidelijk over te schakelen op het nieuwe
voer. Er staat een periode van 7 dagen voor het overzetten van de oude
voeding naar Hill’s Prescription Diet y/d.
Andere volwassen katten in huis kunnen probleemloos mee-eten van Hill’s y/d,
dit voorkomt natuurlijk ook dat uw kat jodium via een andere voedingsbron
binnenkrijgt. Jonge katten dienen dagelijks een eetlepel van een maaltijdzakje
erbij te krijgen.
Hill’s Prescription Diet y/d Feline is verkrijgbaar in blik en in brokjes. U dient dit
voer altijd gecombineerd te geven.
Prognose
De vooruitzichten van een patiënt met hyperthyreoïdie zijn over het algemeen
goed. Als de aandoening onder controle of opgelost is en de functies van de
overige organen in orde zijn, heeft de kat een goede levensverwachting.