1450 Vorst 1500 1500 1479: Maximilaan I 1550 1515: Karel V 1493: Filips de Schone Nederlanden 1548: Transactie van Augsburg Gebeurtenis 1549: Pragmatieke Sanctie 1479: Ferdinand en Isabella Vorst 1504: Ferdinand en F. de Schone 1506: Ferdinand 1518: Karel V 1521-1526: 1e Fr-Sp oorlog (Vrede van Madrid) Spanje 1526-1529: 2e Fr-Sp oorlog (Damesvrede) Oorlog 1536-1539: 3e Fr-Sp oorlog 1541-1544: 4e Fr-Sp oorlog Gebeurtenis 1492: Val van Granada Ontdekking Amerika 1515: Frans I Vorst 1547: Hendrik II 1521-1526: 1e Fr-Sp oorlog (Vrede van Madrid) Frankrijk 1526-1529: 2e Fr-Sp oorlog (Damesvrede) Oorlog 1536-1539: 3e Fr-Sp oorlog 1541-1544: 4e Fr-Sp oorlog Vorst 1485: Hendrik VII Engeland Gebeurtenis 1485: einde Rozenoorlogen 1509: Hendrik VIII (1541: ook van Ierland) 1547: Edward VI 1534: Act of Supremacy 1 Vorst 1493: Maximiliaan I Oorlog 1519: Karel V 1546-1547: Schmalkaldische Oorlog (Mühlberg) 1517: Luthers Thesenanschlag Heilig Roomse Rijk 1521: Edict van Worms Gebeurtenis 1530: Rijksdag van Augsburg 1531: Oprichting Schmalkaldisch Verbond 1545: Concilie van Trente 1550 Vorst Noordelijke Nederlanden Oorlog Gebeurtenis Vorst Zuidelijke Nederlanden Oorlog 1600 1600 1555: Filips II 1625: Frederik Hendrik 1584: Maurits van Oranje 1647: Willem II 1568: Tachtigjarige Oorlog 1609-1621: Twaalfjarig Bestand 1650 1648: Vrede van Westfalen (eind 80j. en 30j. oorlog) 1566: Beeldenstorm 1581: Placcaet van Verlatinghe 1555: Filips II 1621: Filips IV 1598: Albert en Isabella 1568: Tachtigjarige Oorlog 1609-1621: Twaalfjarig Bestand 1648: Vrede van Westfalen (eind 80j. en 30j. oorlog) Gebeurtenis 1566: Beeldenstorm Spanje Vorst 1555: Filips II 1621: Filips IV 2 1598: Filips III Oorlog 1552-1559: 5e Fr-Sp oorlog (Cateau-Cambrésis) 1604: Vrede met Engeland 1568: Tachtigjarige oorlog 1609-1621: Twaalfjarig Bestand 1585: Inval in Engeland 1618-1648: Dertigjarige Oorlog 1589-1598: Fr-Sp oorlog (Vrede van Vervins) 1635-1659: Fr-Sp oorlog (Vrede van de Pyreneeën) 1648: Vrede van Westfalen (eind 80j. en 30j. oorlog) Vorst 1559: Frans II 1610: regentes Maria de Medici 1560: Karel X 1617: Lodewijk XIII 1574: Hendrik III 1643: regenten Mazarin en Anna v. Oostenrijk 1589: Hendrik IV Frankrijk Oorlog 1552-1559: 5e Fr-Sp oorlog (Cateau-Cambrésis) 1635-1659: Fr-Sp oorlog (Vrede van de Pyreneeën) 1589-1598: Fr-Sp oorlog (Vrede van Vervins) 1648-1653: Fronde Gebeurtenis 1598: Edict van Nantes Vorst Engeland 1553: Mary Tudor 1603: Jacob I (personele unie met Schotland) 1558: Elisabeth I 1625: Karel I 1585: Spaanse inval 1604: Vrede met Spanje Oorlog 1637: Schotse opstand en inval 1642: Burgeroorlog tegen parlement en Schotland Vorst Heilig Roomse Rijk Oorlog 1555: Ferdinand I 1551-1552: Vorstenopstand 1618-1648: Dertigjarige Oorlog (Westfalen) Gebeurtenis 1555: Godsdienstvrede van Augsburg 3 1650 Vorst Noordelijke Nederlanden Oorlog Zuidelijke Nederlanden Vorst Spanje Oorlog 1700 1700 1750 1650-1672: 1e Stadhouderloze Tijdperk (de Witt) 1702-1747: 2e Stadhouderloze Tijdperk 1672: Willem III 1747: Willem IV 1652-1654: 1e En-St oorlog 1700-1713: Spaanse Successieoorlog (Utrecht) 1665-1667: 2e En-St oorlog 1706: Anglo-Staatse inval in ZNL 1672-1678: Hollandse Oorlog (Nijmegen) 1706-1714: Anglo-Bataafs Condominium 1674: Vrede met Engeland 1740-1748: Oostenrijkse Successieoorlog (Aken) 1689-1697: Negenjarige Oorlog (Vrede van Rijswijk) 1747: Franse inval Bij Spanje Vanaf 1713 bij Oostenrijk 1665: Karel II 1700: Filips V van Anjou 1672-1678: Hollandse Oorlog (Nijmegen) 1700-1713: Spaanse Successieoorlog (Utrecht) 1674: Vrede met Engeland 1740-1748: Oostenrijkse Successieoorlog (Aken) 1689-1697: Negenjarige Oorlog (Vrede van Rijswijk) Vorst Frankrijk Oorlog 1651: Lodewijk XIV 1715-1723: La Régence (Filips van Orléans) 1723 : Lodewijk XV 1667: Devolutieoorlog (Vrede van Aken) 1700-1713: Spaanse Successieoorlog (Utrecht) 1672-1678: Hollandse Oorlog (Nijmegen) 1740-1748: Oostenrijkse Successieoorlog (Aken) 1689-1697: Negenjarige Oorlog (Vrede van Rijswijk) 1653-1659: Cromwell Engeland Vorst 1714: Georges I 1660: Karel II 1685: Jacob II 4 1689: Willem III Oorlog 1652-1654: 1e En-St oorlog 1700-1713: Spaanse Successieoorlog (Utrecht) 1665-1667: 2e En-St oorlog 1706: Anglo-Staatse invasie in ZNL 1672-1674: Hollandse Oorlog (’74 vrede met Spanje, 1706-1714: Anglo-Bataafs Condominium HRR en NNL) 1740-1748: Oostenrijkse Successieoorlog (Aken) 1689-1697: Negenjarige Oorlog (Vrede van Rijswijk) Gebeurtenis 1688: Glorious Revolution 1711: Karel VI Vorst Heilig Roomse Rijk Oorlog 1740: Maria-Theresia 1672-1678: Hollandse Oorlog (Nijmegen) 1700-1713: Spaanse Successieoorlog (Utrecht) 1674: Vrede met Engeland 1740-1748: Oostenrijkse Successieoorlog (Aken) 1689-1697: Negenjarige Oorlog (Vrede van Rijswijk) 1750 1800 Vorst Noordelijke Nederlanden 1756: Renversement des Alliances Oorlog 1756-1763: Zevenjarige Oorlog (Vrede van Parijs) 1780-1784: 4e En-St oorlog Zuidelijke Nederlanden Bij Oostenrijk Vorst Spanje Oorlog 1756: Renversement des Alliances 1756-1763: Zevenjarige Oorlog (Vrede van Parijs) 5 Vorst 1774: Lodewijk XVI 1756: Renversement des Alliances Frankrijk Oorlog 1756-1763: Zevenjarige Oorlog (Vrede van Parijs) 1789: Franse Revolutie Vorst 1756: Renversement des Alliances Engeland Oorlog 1756-1763: Zevenjarige Oorlog (Vrede van Parijs) 1780-1784: 4e En-St oorlog Vorst 1780: Jozef II 1790: Leopold II Heilig Roomse Rijk Oorlog 1756: Renversement des Alliances 1756-1763: Zevenjarige Oorlog (Vrede van Parijs) 6