PAS OP VOOR ZANDVLIEGJES! In Nederland hoeven we er (nog) niet bang voor te zijn, maar met onze honden op vakantie rondom het Middellandse Zeegebied kunnen we massaal met ze te maken krijgen. We hebben het over de Phlebotomus of gewoon op z’n Hollands de zandvlieg, die via een parasiet de ernstige ziekte Leishmania kan overbrengen. Als de met de parasiet geïnfecteerde zandvlieg op zoek gaat naar een bloedmaaltijd zal zij het vooral gemunt hebben op de hond, die bij voorkeur in de buurt van de snuit en de binnenkant van het oor wordt gestoken. Op de plaats van de beet ontstaat een piepkleine verwonding, die een welkome toegangspoort is voor de op de hondenhuid achtergelaten parasieten. Terwijl de wondjes langzaam verdwijnen zijn de parasieten via de witte bloedcellen, ook wel macrofagen genoemd, aan hun slooptocht naar de inwendige organen van de hond begonnen. Hoewel de eerste verschijnselen, zoals haarverlies rondom de ogen en op de snuit, zich al na plm. 3 maanden kunnen manifesteren kan het evengoed 18 maanden duren voordat de ziekte zichtbaar wordt. Wanneer Leishmania zich verder ontwikkelt, treedt – ondanks een goede eetlust – gewichtsverlies op. Verder worden ontstekingen van de huid met sterke korstvorming, in het bijzonder aan kop en poten, op plekken waar de huid in contact komt met de grond, gezien. Ook kunnen zweren neusbloedingen en oogbeschadigingen veroorzaken. In latere stadia van de ziekte kunnen de voeten worden aangetast en zal door abnormale nagelgroei het lopen er niet gemakkelijker op worden. Niet al deze symptomen hoeven voor te komen en bovendien zien we ze meestal in een bepaalde fase van de ziekte. Het verraderlijke zit in het feit dat er perioden met geen of minder ziekteverschijnselen zijn , zodat het lijkt alsof de hond de Leishmania parasiet de baas is. Dat een eigenaar hierdoor flink op het verkeerde been kan worden gezet blijkt uit het verhaal over een Leonberger teef, die mee ging op vakantie naar Z.Frankrijk. Na terugkomst in Holland kreeg de hond last van haaruitval rondom de ogen en op de snuit, waarvoor ze – zonder de oorzaak te kennen – door de dierenarts werd behandeld. Na verloop van tijd leek het leed geleden en ging de hond weer mee naar het vakantiehuis in Frankrijk. Toen daar de ellende, nu met meer verschijnselen, opnieuw begon werd een afspraak met een Franse dierenarts gemaakt, die de symptomen meteen herkende. Een specifiek bloedonderzoek, dat antilichamen of de parasiet zelf kan aantonen en een weefselonderzoek uit een vergrote lymfeklier bevestigden het vermoeden dat het hier om de Leishmania parasiet ging. Door de lange tijd tussen de eerste verschijnselen en de uiteindelijke diagnose moest een zware kuur worden voorgeschreven. Op een dagelijkse injectie Previcox en Allopurinol tabletten reageerde de Leonberger goed, maar het betekent niet dat de parasiet hiermee voor goed uit het lijf is verdwenen, want b.v. door verminderde weerstand kan de ziekte zomaar weer opflikkeren. Al met al is het een heel gevaarlijke parasiet, die men onder alle omstandigheden moet proberen te voorkomen. In de eerste plaats is het daarom nodig om meer te weten van de overbrengers van de parasiet, de zandvliegjes: Zandvliegen zijn kleine, harige, tweevleugelige insecten (2,5 – 4 mm lang), die – in tegenstelling tot onze “geliefde”muggen - NIET zoemen. Het lijf is bleekgrijs/rood en de poten zijn donkerrood/bruin van kleur. Overdag verschuilen ze zich in spleten en kieren van muren in een vochtige omgeving ( beek, put, fontein etc.) en liefst in de buurt van beboste delen van steden, zoals tuinen en parken. Ook worden ze in woonruimten aangetroffen. Zandvliegen komen - van mei tot september/oktober - vlak na zonsondergang tevoorschijn en blijven actief tot zonsopgang. Ze houden van warme nachten en kunnen, omdat ze klein zijn, bij harde wind niet vliegen. Omdat voorkomen beter is dan genezen is het belangrijk om de volgende voorzorgsmaatregelen te nemen om onze honden tegen de Leishmania parasieten te beschermen: Houdt de honden binnenshuis vanaf de schemering tot zonsopgang, omdat de zandvliegjes ‘s nachts actief zijn. Plaats horrengaas o.i.d. voor de ramen De meest effectieve bescherming tegen zandvliegen is de Scalibor Protectorband: De Scalibor Protectorband voorkomt niet alleen dat uw hond gebeten wordt door muggen, maar voorkomt ook het aanhechten van teken en het bloedzuigen door zandvliegen. Het is het enige geregistreerde middel in Nederland dat bescherming biedt tegen Canine Leishmaniose. Scalibor Protectorband heeft een werkingsduur van 5 tot 6 maanden. Bovendien is de Scalibor Protectorband veilig voor honden en mensen aangezien de actieve stof (deltamethrin) vrijkomt uit de halsband door wrijving van de band over de huid en vacht. Vervolgens verspreidt het middel zich via de vetlaag in de huid over de hele hond. Doordat de actieve stof dus in de bovenste huidlaag zit, en niet op de vacht, mag de hond dus gewoon geaaid en geknuffeld worden. Daar komt bij dat de Scalibor Protectorband niet stinkt. De band is geheel geurloos. Verder is de band waterproof, wat betekent dat regen en zwemmen de werking van de band dus niet beïnvloeden. Het middel verspreidt zich via de vetlaag in de huid. Er zit dus geen actieve stof óp de vacht. De band moet al 2 weken vóór de reis worden gedragen om op vakantie maximale bescherming te bieden. Trouwens: ook tegen teken is deze band werkzaam en dat is mooi meegenomen!