Hartklep aan vervanging toe? dr. George J. Brandon Bravo Bruinsma & dr. Arnoud van ‘t Hof Cardiothoracaal chirurg & Interventie cardioloog Isala Op eieren lopen - kwetsbaar Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 2 Kwetsbaar? Jacob Mooiman (100): 'Ik voel mij helemaal niet kwetsbaar, ik voel mij in optima forma. Ik kan alles nog en doe alles nog zelf: lopen, wassen, mijn bed opmaken. De zusters zeggen wel eens: 'We doen zo weinig voor je!'. Ik sta elke dag om half zes op, drink twee borreltjes per dag en op zondag drink ik er drie. Ik kan zo wel 1000 worden.' Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 3 Kwetsbaar? Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 4 Kwetsbaar Elisabeth Turfboer-Vink (91): 'Ik realiseerde me pas dat ik kwetsbaar was nadat ik was gevallen, want ik deed alles nog zelf. Op mijn 89ste brak ik mijn heup bij een val op het toilet. Ik dacht: 'Hoe kom ik hier vandaan, wie helpt me?' Ik ben uiteindelijk in de slaapkamer gekomen, maar op zo'n moment voel je je wel kwetsbaar, ook omdat je afhankelijk bent. ' Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 5 Programma Voor de pauze: aspecten van de aortaklep de behandeling tot nu toe Na de pauze: de nieuwe behandeling de “Aorta Krimpklep” kwetsbare groep Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 6 Aortaklepstenose Prevalentie 2-7% boven de 65 jaar Natural history (Ross & Braunwald 1968): • prognose 2 jaar bij hartfalen; • prognose 3 jaar bij syncope; • prognose 5 jaar bij angina pectoris Asymptomatisch: SCD ≤ 1%/jaar Behandeling bij klachten: AVR Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 7 Bevolkingsopbouw 2011 16.7 milj >80 jr: 670.000 (4%) Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH 2050 17.8 milj >80 jr: 1.700.000 (10%) pagina 8 Levensverwachting ‘Helft van nu geboren babymeisjes wordt 100’ Kinderen van nu hebben grote kans om 100 jaar of ouder te worden, voorspelt het instituut NIDI. Foto ANP 25 september 2013 Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 9 Levensverwachting 98 jaar Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH NeInterdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) 104 jaar pagina 10 Het leven is niet over na je 80ste! Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 11 Verschijnselen vernauwde aortaklep Geen klachten Moeheid Kortademigheid Pijn op de borst Verminderde inspanningstolerantie Duizeligheid Flauw vallen bij inspanning Ritme stoornissen Plots overlijden Huisarts hoort een hartgeruis Isala | Titel van de presentatie | 01-01-2013 AvtH pagina 12 Hart = huis met 4 ruimten en 4 deuren Rechterkant voorkamer en zitkamer 2 deuren Linkerkant voorkamer en zitkamer 2 deuren Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 13 Hoeveel deuren heeft het Harthuis Rechterkant TRICUSPIDAAL KLEP en PULMONAALKLEP Linkerkant MITRAALKLEP en AORTAKLEP Focus vanavond: AORTAKLEP Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 14 Functie deur – klep: wijd open en potdicht Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 15 Oorzaak probleem deur/klep 1. Abnormale aanleg 2. Veroudering/verkalking 3. Infectie Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 16 Normale klep Drieslippig en doorzichtig dun Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 17 Probleem deur/klep 1. Opent niet goed 2. Sluit niet goed 3. Combinatie Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 18 Hoeveel single aortaklepvervangingen in NL 1. ± ? geïsoleerde (OHO) AVR’s/per jaar 2. 1995-2011: gemiddelde leeftijd AVR : van 63 naar ? Jaar 3. 1995-2011: veroudering in de hartchirurgie : ≥ 75 jaar: van 9 naar ? % Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 19 Hoeveel single aortaklepvervangingen in NL 1. ± 3.200 geïsoleerde (OHO) AVR’s/per jaar 2. 1995-2011 : van 63 naar 70 jaar 3. Veroudering in de hartchirurgie1995-2011 : ≥ 75 jaar: van 9 naar 21% Isala Publieksacademie 14-10-2013 BBB pagina 20 Behandeling vernauwde aortaklep Klepreparatie: voornamelijk mitraalklep Klepvervanging/nieuwe deur: Twee groepen: biologisch (dierlijk: varken of rund) mechanisch (pyrolite carbon: metaal) Isala | Publieksacademie| 14-10-2013 BBB pagina 21 Vervangen aortaklep Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 22 Behandeling vernauwde aortaklep Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 23 Vervangen aortaklep Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 24 Voor- en nadelen openhartoperatie V. Beproefde methode V. Veel ervaring V. Hele goede operatieresultaten over lange periode V. Ook bij patiënten op hoge leeftijd V. ‘Gouden standaard’ N. Grote ingreep N. Hartlongmachine noodzakelijk N. Aantal oudere mensen neemt toe N. Meer bijkomende problematiek N. Langer herstel (kwaliteit van leven) Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 25 Na de pauze: nieuwe methode “de aorta krimpklep” Nieuw concept: klep krimpen en inbrengen via de bloedbaan ontplooien in de eigen aortaklep, op kloppend hart geen hartlongmachine nodig eerste klepimplantatie in 2004 eerste klepimplantatie Isala 2 december 2009 Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 26 PAUZE Isala Nieuwe methode “de aorta krimpklep” Nieuw concept: klep “krimpen” en inbrengen via de bloedbaan ontplooien in de aortaklep, op kloppend hart Eerste implantatie 2004 Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 28 Nieuwe methode “de aorta krimpklep” Nieuw concept: klep krimpen Krimper Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH Krimptafel pagina 29 Nieuwe methode “de aorta krimpklep” Klep krimpen: juiste positie, luchtvrij Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 30 Nieuwe methode “de aorta krimpklep” Nieuw concept: klep krimpen en inbrengen via de bloedbaan ontplooien in de aortaklep, op kloppend hart Eerste rapportage Alain Cribier 2004 1. via de liesslagader 2. via de punt van het hart 3. via de aorta 4. via de sleutelbeenslagader Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 31 Nieuwe methode “de aorta krimpklep” Vereisten instituut en team 1. Hartchirurgie-/Dottervergunning 2. Volumina vereisten: ≥ 200 aorta/mitraalklep ingrepen ≥ 1000 Dotterbehandelingen 3. THI vergunning: ≥ 50 per jaar hartteam bespreking resultaten inzichtelijk 4. Operatiekamer vereisten 5. Team training 6. Eerste ingrepen met externe specialist 7. Certificering dokters en medewerkers 8. Eerste implantatie Isala 2 december 2009 Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB Leipzig HertzCentrum 29-30 Okt. 2009 Tolchenaz, Zwitzerland 19-20 december 2011 pagina 32 Voorstellen: team THI (transcatheter hartinterventie) Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 33 Deelnemers THI-Team 1-2 cardiothoracaal chirurgen 1-2 interventie cardiologen 1 cardioanesthesioloog 1 anesthesie medewerker 2-3 hartcatheterisatiekamer medewerkers 2-3 operatiekamer medewerkers 1-2 perfusionisten (hartlongmachine, stand by) 1 vertegenwoordiger van de klep-firma Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 34 Mogelijkheden voor aortaklepimplantatie Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 35 Inbrengen nieuwe aortaklep “de krimpklep” via nieuwe route Biologische prothese van het hartzakje van een rund in een metalen frame Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 36 Inbrengen nieuwe aortaklep “de krimpklep” Isala: twee typen “krimpklep” Veelal via de lies Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH Veelal via de punt van het hart of via de aorta pagina 37 De nieuwe aortaklep “de krimpklep” Veelal via de liesslagader Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 38 De nieuwe aortaklep “de krimpklep” Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 39 Voor wie is “de krimpklep” bedoeld? 1. Oudere patiënt: > 80 jaar met bepaald risico profiel 1. Openhartoperatie wel mogelijk maar niet de beste keus: - Fragiel Eerdere hartoperatie Bestraling Bijkomende problematiek andere orgaansystemen 3. Openhartoperatie vrijwel onmogelijk: - Verkalkte aorta - Bescheiden longfunctie Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 40 Voor wie is “de krimpklep” niet bedoeld? 1. Jongere patiënt < 75-80 jaar zonder bijkomende factoren 1. Verzoek patiënt 1. Openhartoperatie technisch goed mogelijk Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 41 Welke onderzoeken moeten worden verricht? Lichamelijk onderzoek Bloed onderzoek Urine onderzoek ECG (hartfilmpje) X-Thorax (borstfoto) Longfunctie CAG (afbeelding slagaders hart) CT-angio (afbeelding aorta) ECHO hart op de borst ECHO hart via de slokdarm Gesprek cardioloog-hartchirurg Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 42 Welke onderzoeken moeten worden verricht? ECHO via de slokdarm: pompfunctie hartspier en maat –en functie aortaklep Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 43 Welke onderzoeken moeten worden verricht? CT scan: maten van de aortaklep en de aorta Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 44 Welke onderzoeken moeten worden verricht? CT scan: maten en de kwaliteit van de aorta en de liesslagaders Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 45 Opname en behandeling Opname 1 dag voor de ingreep verpleegkundige (afdeling cardiochirurgie of cardiologie) laboratorium onderzoek X-thorax (borst foto) arts-assistent of physician assistant fysiotherapeut cardioloog-cardiochirurg-anesthesioloog Dag van de ingreep ‘s morgens of ‘s middags nuchter/licht ontbijt operatiekamer intensive care Dag(en) na de ingreep verpleegafdeling verwijzend centrum/huis wond controle 1 week cardioloog 2-4 weken 3 maanden/half jaar etc. Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 46 Hartcatheterisatiekamer/operatiekamer Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 47 De nieuwe behandeling via de liesslagader Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH pagina 48 De nieuwe behandeling Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH (animatie 1) via de liesslagader pagina 49 De nieuwe behandeling via de punt van het hart Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 50 De nieuwe behandeling Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB (animatie 2) via de punt van het hart pagina 51 De nieuwe behandeling Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB via de aorta zelf pagina 52 De nieuwe behandeling Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB (animatie 3) via de aorta zelf pagina 53 Resultaat: wijd open en potdicht Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 54 Wat gebeurt er na de operatie? Operatiekamer Zelf weer ademen Intensive care Drain (eventueel) Tijdelijke pacemaker Eten en drinken Verpleegafdeling Ingreep via de lies => cardiologie Ingreep via de borst => cardiochirurgie Mobiliseren Na-onderzoek: bloed, X-Thorax, ECHO Ontslag Polikliniek controles Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 BBB pagina 55 Wat zijn de voordelen en de risico’s van de “krimpklep”? Voordelen V. Beperkt wondoppervlak V. Kortere ingreep V. Minder ingrijpende ingreep V. Direct van de beademing V. Sneller mobiliseren V. Minder pijnlijk Nadelen N. Gereserveerd voor speciale groep (oudere) patiënten N. Extra vooronderzoek N. Minder lange follow-up N. (Nog) niet elke dag mogelijk, langere wachttijd N. Risico’s benoemen N. Kostbaar Isala | Publieksacademie | 14-10-2013 AvtH THI-team pagina 56 Hartklepvervanging: conclusies Gouden standaard: openhartchirurgie met hartlongmachine Speciale groep: de nieuwe ‘aortakrimpklep’ zonder hartlongmachine 2012: > 50.000 ‘krimpkleppen’ geïmplanteerd wereldwijd Isala | Titel van de presentatie | 01-01-2013 pagina 57 Hartelijk dank voor uw aandacht! dr. George J. Brandon Bravo Bruinsma & dr. Arnoud van ‘t Hof Isala