Lesprogramma aquarelleren seizoen 2016/2017

Aquarelleren seizoen 2016-2017
SEP, OKT
Grassen, planten en tuinen.
Door hun fijne en ranke vorm kunnen grassen een kleurig grafisch patroon opleveren voor een boeiende compositie waarbij het zeker niet noodzakelijk is om de
realiteit weer te geven. Een decoratief spel van vorm en restvorm.
“Le Jardin de la petite Bordeaux “ is een uit de hand gelopen hobby van een Parijs
echtpaar, dat de drukte van de stad ontvluchtte om een tuin aan te leggen in het
centrum van Bretagne. Er zijn prachtige foto’s van dit project te vinden op het
internet. Het is de bedoeling om dezelfde locatie in vier bijeenkomsten uit te werken
tot een sequentie van de vier seizoenen.
OKT, NOV
Bosco Sacro, Villandry en Chenonceau.
In het midden van de 16e eeuw veranderde de architect Pirro Ligorio het bos, dat in
het bezit was van de prins van Orsini, in een beeldenpark, een kunstgoed zoals
bedoelt in de Renaissance. De indeling van de tuin is niet streng geometrisch,
integendeel, het is een bos waar her en der mythologische figuren, die uit de
plaatselijke zwerfkeien zijn gehakt, opdoemen tussen het gebladerte. De beelden zijn
verweerd en begroeid. Tegen de schemering doet het allemaal een beetje luguber
aan. De schilder Carel Willink heeft deze beelden gebruikt voor zijn Magischrealistische werk.
In tegenstelling tot het Bosco Sacro is de slottuin van kasteel Villandry opgezet in
een streng geometrisch patroon. De perken hebben een omtrek bestaande uit een
lage ligustersoort die gevuld zijn met een bloemensoort die sterk of minder sterk
contrasteert met het groen van de heg.
Het kasteel van Chenonceau wordt het gehele jaar door gedecoreerd met
reusachtige boeketten uit eigen tuin. De kwekerij is een explosie van kleur en textuur.
Wellicht een onderwerp dat binnen het medium aquarel verassende effecten kan
opleveren.
DEC
Chinese landschappen en voorbeeldboeken.
De opvattingen in de Chinese cultuur over het schilderen van landschappen is
wezenlijk anders dan de westerse opvatting. In het westen is men gewend geraakt
aan de zgn. “Vedute” schilderkunst, die opkwam in de 14e eeuw in Italie en de
noordelijke landen van Europa. Onze schilderkunst vertegenwoordigt een venster op
de wereld, de Chinese landschappen vormen een wandeling door de natuur, omdat
de landschappen op een rol worden geschilderd, ontrolt de beschouwer het
landschap letterlijk voor zijn blik. De opvatting over ruimtelijkheid zijn anders. In het
westen werd er een meetkundige methode gevonden op basis van de Euclidische
meetkunde werd het perspectieftekenen ontwikkeld. De Chinezen maken gebruik van
het atmosferisch perpectief binnen een coulissenlandschap. Ogenschijnlijk is de
Chinese schilder- en schrijfkunst die van het spontane gebaar. Niets is minder waar.
De weergave van lettertekens, planten, mens en dier zijn vastgelegd in ontelbare
patroonboeken.
JAN (hoofdthema: de menselijke figuur)
Kabukitheater en Wajang-Golek
In de 12e eeuw werd het isolement van Japan langzamerhand doorbroken en kreeg
het land steeds meer contact met de Chinese cultuur, waaronder het Chinese
theater. Theater is ontstaan uit volksvertellingen en religie. In het keizerlijke Japan
waren de voorstellingen alleen toegankelijk voor de keizer en zijn hofhouding in
Kyoto. (Shinto) Later werden theaterstukken, onder invloed van de leer van
Confucius, ook voor het volk toegankelijk. Het was een combinatie van spel, dans en
muziek. Kostuums en maskers werden veelvuldig gebruikt om de karakters duidelijk
van elkaar te kunnen onderscheiden. (Kabuki).
Het bekende Javaanse Wajang-spel wordt uitgevoerd met platte poppen van leer, die
met ontelbare motieven zijn versierd en driedimensionale poppen. (Wajang Golek).
Ondanks dat de poppen alleen als silhouet zichtbaar zijn worden ze met veel gevoel
voor detail uit hout gesneden en of uit leer gestanst en uitbundig versierd.
FEB
Kathakali - theater in India
Deze theatervorm is een combinatie van dans en mime gebaseerd op mythologische
thema’s. Het is ontwikkeld in de zuidelijke provincie Kerala. De stukken worden
meestal in de nacht opgevoerd op binnenplaatsen van tempels of grote stadspleinen,
onder een gigantisch tentdak van soms wel 16 vierkante meter. De kostuums,
sieraden en make-up hebben een symbolische betekenis en zijn zeer gedetailleerd
en kleurrijk. Voor weergave in de aquareltechniek is dit onderwerp uitermate
geschikt.
MRT
De reis naar Tunesie: Klee, Macke en Moilliet
De aandacht voor het midden - en het verre oosten en de reizen er naartoe, hebben
altijd tot de verbeelding gesproken van Westerlingen. Marco Polo, de Nederlandse,
Spaanse en Engelse ontdekkingsreizigers brachten Europa in aanraking met een
cultuur die volkomen anders was. Deze belangstelling werd vooral door de
kunstenaars vanaf de 17e eeuw omgezet in schilderijen en reisliteratuur.
Door de verbetering van de middelen van vervoer kwam de grote toeristenstroom in
de 19e eeuw echt op gang en door de uitvinding van de fotografie kon men, in het
begin op een zeer omslachtige manier, kiekjes maken van inheemse gebieden en
volkeren.
In april 1914 reizen twee Zwitserse en een Duitse kunstenaar naar Tunesië, Paul
Klee, August Macke en Louis René Moilliet. Vanuit Marseille vertrekken zij naar
Tunis en worden zij geconfronteerd met een cultuur en een historie (Carthago), die
zo anders is dan de Westerse, dat zij een schat aan tekeningen en aquarellen
maken, om hun enthousiasme vast te leggen. Per spoor reizen zij van Tunis naar het
in de binnenlanden gelegen stadje Kairouan. Hier ontstaan de belangrijke werken ,
die Klee en Moilliet als basis hebben gebruikt voor de verder ontwikkeling van hun
oeuvre. August Macke kon er niet veel meer mee doen, na zijn terugkeer werd hij in
augustus bij het uitbreken van de 1e Wereldoorlog opgeroepen. Hij stierf op 14
september in de Champagne.
De aquarellen die in Tunesië zijn gemaakt, zijn een rijke inspiratiebron voor het
uitbeelden van mens en dier in een oosterse omgeving.
APR
Muziek
Er bestaan verschillende meningen over het ontstaan van muziek. Was het een
kreet, een geklapt of gestampt ritme of een toevallige ademtocht door een stuk riet,
men is er nog steeds niet achter. Muziek heeft een geweldige invloed op ons
bestaan, onze stemmingen kunnen er letterlijk door beïnvloed worden. Ingetogen,
contemplatief, expressief en dynamisch. Het symfonieorkest heeft niets anders
nodig dan talent en instrumenten om een onvergetelijke Bach, Mahler of
Shostakovich neer te zetten. De popmuziek daarentegen moet het hebben van een
overkill aan geluid en licht. Kortom een boeiend onderwerp om verschillende
aquarellen aan te wijden. Vergeet ook de solisten niet.
MEI
Dans
Van sierlijke solostukken, pas de deux en divertissementen naar een heftige
lichaamstaal. Er zijn grote verschillen in dans. Het Zwanenmeer staat in schril
contrast met de Sacre van Strawinski. Tijdens de eerste opvoering van dit stuk, in
1911, ontstond er een rel. De groep van Dhiagilev, met Nijinski als grote
publiekstrekker, maakte onvergetelijke balletten waarbij het uiterste van de dansers
werd gevergd. Zijn choreografieën stonden model voor de werken van Hans van
Maanen, Jiri Kylian, Pina Bausch en Elly Janssen. De grote Russische choreografen,
dansers en danseressen vluchtten naar het Westen, met hun komst kwam er een
danscultuur naar Europa, die de beweeglijkheid van het menselijk lichaam volledig
benutte om emoties over te brengen.
JUNI
Buitenwerk
Wanneer het weer het toelaat gaan we op een aantal locaties in de omgeving aan
het werk. Bij slecht weer kunnen we een aantal stillevens verwerken tot abstracte
composities. Het landschap en het stilleven kunnen een aanleiding vormen om de
aquarel uit te tillen boven het herkenbare. Wellicht geen makkelijke opgave.
_________________