CSE 2016 Havo tijdvak I Vragen CE 2016 en KA Drs. Robert de Oude namens de havo/vwo commissie van de VGN Vraag 1 volgordevraag Vraag 2 Kenmerkend aspect 4: de ontwikkeling van wetenschappelijk denken en het denken over burgerschap en politiek in de Griekse wereld Vraag 3 • Vaardigheid • Het kenmerkend aspect 6: de groei van het Romeinse imperium, waardoor de Grieks-Romeinse cultuur zich in Europa verspreidde • Het kenmerkend aspect 7: de confrontatie tussen de Grieks-Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur van Noordwest-Europa Vraag 4 • Het kenmerkend aspect 11: de vrijwel volledige vervanging in West-Europa van de agrarisch-urbane cultuur door een zelfvoorzienende agrarische cultuur, georganiseerd via hofstelsel en horigheid • Het kenmerkend aspect 13: de opkomst van handel en ambacht die de basis legt voor het herleven van een agrarisch-urbane samenleving Vraag 5 Het kenmerkend aspect 12: Het ontstaan van feodale verhoudingen in het bestuur Vraag 6 • Het kenmerkend aspect 18: het begin van de Europese overzeese expansie • Het kenmerkend aspect 19: Het veranderende mens- en wereldbeeld van de renaissance en het begin van een nieuwe wetenschappelijke belangstelling • Het kenmerkend aspect 20: de hernieuwde oriëntatie op het erfgoed van de klassieke Oudheid Vraag 7 • Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 (Een ‘nationale’ opstand) Tweede paragraaf historische context, tweede alinea: “Oranje voerde … buiten schot”. • Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat Vraag 8 • Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 (Een ‘nationale’ opstand) (1576 Pacificatie van Gent) • Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat Vraag 9 • Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 (Een ‘nationale’ opstand) (1576 Pacificatie van Gent) • Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat Vraag 10 • Historische Context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 1588: - vorming van de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden - de Spaanse Armada wordt verslagen • Het kenmerkend aspect 22: het conflict in de Nederlanden dat resulteert in de stichting van een Nederlandse staat Vraag 11 • Historische context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 • Het kenmerkend aspect 25: wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie • Het kenmerkend aspect 26: de wetenschappelijke revolutie Vraag 12 • Historische context: Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden 1515-1648 • Het kenmerkend aspect 24: de bijzondere plaats in staatkundig opzicht en de bloei in economisch en cultureel opzicht van de Nederlandse Republiek Vraag 13 • Voltaire (1694-1778) • Het kenmerkend aspect 30: de democratische revoluties in westerse landen met als gevolg discussies over grondwetten, grondrechten en staatsburgerschap Vraag 14 • Combinatie van KA en toelichting • Het kenmerkend aspect 31: De industriële revolutie die in de westerse wereld de basis legt voor een industriële samenleving • Het kenmerkend aspect 32 : discussies over de ‘sociale kwestie’ • Het kenmerkend aspect 35: voortschrijdende democratisering, met deelname van steeds meer mannen en vrouwen aan het politieke proces • Het kenmerkend aspect 34: de opkomst van emancipatiebewegingen Vraag 15 • Het kenmerkend aspect 33: De moderne vorm van imperialisme die verband houdt met de industrialisatie Vraag 16 • Volgordevraag Vraag 17 • Historische context: Duitsland 1871-1945 • Eerste problemen voor de nieuwe Republiek van Weimar • Spartakus-opstand (1919) • Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën (communisme fascisme) / nationaalsocialisme • Tekening van Karl Arnold in Simplicissimus • Karl Liebknecht • Karl Arnold (links-liberale Deutsche Liberale Partei) Vraag 18 • Historische context: Duitsland 1871-1945 • Factoren die leidden tot de ondergang van de Republiek van Weimar (1919-1933) • Kenmerkend aspect 40: het voeren van twee wereldoorlogen • Vrede van Versailles • Kenmerkend aspect 39: de crisis van het wereldkapitalisme • Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie • foto’s van Willy Römer Vraag 19 • Historische context: Duitsland 1871-1945 • Rijksdagbrand (1933) • Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propagandaen communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie • Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme Vraag 20 • Historische context: Duitsland 1871-1945 • Rijksdagbrand (1933) • Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propagandaen communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie • Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme Vraag 21 • Historische context: Duitsland 1871-1945 • Combinatievraag: gebeurtenis en gevolg Vraag 22 • Atoombom op Hiroshima (1945) • Het kenmerkend aspect 40: Het voeren van twee wereldoorlogen • Het kenmerkend aspect 43: Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering • Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog Vraag 23 • Historische Context: Koude Oorlog 1945-1991 • Praagse Lente 1968 & Hongaarse Opstand 1956 • Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme • Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog Vraag 24 • Historische Context: Koude Oorlog 1945-1991 • Praagse Lente 1968 • Kenmerkend aspect 38: het in praktijk brengen van de totalitaire ideologieën communisme fascisme / nationaalsocialisme • Het kenmerkend aspect 45: De verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog • Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen Vraag 25 • Historische Context: Koude Oorlog 1945-1991 • Demonstratie tegen kernwapens in Amsterdam (1981) • Kenmerkend aspect 37: de rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie • Het kenmerkend aspect 45: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog • Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de twintigste eeuw aanleiding gaf tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen Vraag 26 • Ierse popgroep U2 • Het kenmerkend aspect 45: de verdeling van de wereld in twee ideologische blokken in de greep van een wapenwedloop en de daaruit voortvloeiende dreiging van een atoomoorlog • Het kenmerkend aspect 47: de eenwording van Europa. • Het kenmerkend aspect 48: de toenemende westerse welvaart die vanaf de jaren zestig van de 20e eeuw aanleiding geeft tot ingrijpende sociaal-culturele veranderingsprocessen EINDE